Ardahan (il)

Koordinatlar: 41°06′47″K 42°49′15″D / 41.11306°K 42.82083°D / 41.11306; 42.82083

Ardahan
  İl  
Ülke Türkiye
Coğrafi bölge Doğu Anadolu
Yönetim
 - Vali İbrahim Özefe[1]
Yüzölçümü
 - Toplam 5,576 km2 (2,2 mi2)
Nüfus (2015)[2]
 - Toplam 100.809
 - Yoğunluk 20,36/km² (52,7/sq mi)
 - Kır 64.208
 - Şehir 36.601
Zaman dilimi UDAZD (+3)
İl alan kodu 478
İl plaka kodu 75
İnternet sitesi: ardahan.gov.tr

Ardahan ili, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuzeydoğu köşesinde Doğu Anadolu Bölgesi'nde ve kısmen Doğu Karadeniz'de bulunan, Gürcistan sınırında kurulmuş olan bir il. Batısında Artvin, güneybatısında Erzurum, güneyinde Kars illeri ve doğuda Gürcistan Cumhuriyeti ile sınır teşkil etmektedir. Türkiye Cumhuriyeti'nin Kafkaslar'a açılan kapısıdır.

1924 yılında il olmuştur. 1926 yılında Kars iline bağlı bir ilçe olmuştur. 1992 yılında Kars ilinden ayrılarak tekrar il olmuştur.

Ardahan, ilin coğrafi yapısı ve tarihi geçmişinden kaynaklanan kendine özgü doğal ve tarihi değerlere sahiptir. Ardahan Doğu Anadolu Bölgesi'ne has doğal yapısı ve ikliminin yanında Doğu Karadeniz Bölümü'nün topografyasına, iklimine ve bitki örtüsüne geçiş yerleri ile farklı güzellikleri bir arada barındırmaktadır. Yüksek ovaları, akarsuları, ormanları, zengin çiçek çeşitliliğine sahip yaylaları ve iki gölü ile Ardahan keşfedilmeyi bek­leyen bir doğa cennetidir.

Nüfus Yapısı

Ardahan nüfusunun büyük kısmını Ahıska kökenli Kıpçak(Kuman)Türkleri oluşturur geriye kalan kısmın büyük çoğunluğunu Kürt nüfus ve az sayıda Türkmen Alevisi ve Terekemeler oluşturur. bölge itibariyle soğuk, elverişsiz iklimi ve işsizliğin de olması nedeniyle dışarıya çok göç vermiştir. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminin 2010 verilerine göre Ardahan'ın kent merkezi nüfusu 16.251 'dir. İlçe merkezine bağlı köylerle birlikte nüfusu 39.676, Ardahan ilinin genel toplam nüfusu ise 105.454 olarak ölçülmüştür.

İlçe Genel Nüfus Şehir Nüfusu Köy nüfusu
Merkez 39.676 16.251 23.425
Göle 29.897 6.406 23.491
Çıldır 10.546 1.522 9.024
Hanak 10.135 3.932 6.203
Posof 8.463 1.918 6.545
Damal 6.737 3.672 3.065
Toplam 105.454 33.701 71.753

İklim

İl genelinde karasal iklim hakim olup; kışlar uzun, sert ve kar yağışlıdır. Yıllık ortalama sıcaklığı 3,7 °C olup, kışın –30,0 °C’nin altına iner. Türkiye’nin kuzeydoğusunda yer alan Ardahan’a yılda ortalama 550 mm yağış düşer. Sonbaharın ilk soğukları eylül ayının sonunda başlar, ilkbaharda mayıs ayının ortalarına kadar devam eder.

İlin batı ve kuzeyinde daha çok Türkiye'de Karadeniz iklimi'nin özellikleri görülür. Bu özellik bitki örtüsünde de kendini gösterir. Batı ve kuzeyde özellikle Posof ilçesi ile Artvin’e komşu olan yörelerde ormanlıklar ve çalılar yer alırken, Ardahan'in güney kesimlerinde çayır ve meralar yaygınlık göstermektedir.

Göle ovasında kışlar ağır geçer. Bu saha Türkiye’nin en soğuk yerlerinden sayılan Sarıkamış’a oranla daha soğuktur. Her tarafı yüksek dağlarla çevrilmiş çanak biçimindeki ovada kışın hava akımı az olur. Bu durumda soğuyan ve ağırlaşan hava aşağıya doğru hareket eder ve sıcaklık kaybına uğrayarak dondurucu bir hal alır. Böylece Toprak örtüsü ve bataklıklar donar. Ovayı kuşatan ve biraz esinti gören dağların yamaçları daha az soğuktur. Kış aylarında bazen ovanın içerisini kalın bir sis tabakası örter ve etrafında ki dağlardan bakılınca burası adeta bir deniz gibi gözükür. Bu ovaya kışın en soğuk rüzgâr kuzeybatıdan gelir ve buna "Ardahan Yeli" denir.

Etrafı dağlarla çevrili olan ve ortalama 1500 m yükseklikte Posof İlçemizde ise Doğu Karadeniz ikliminin sert şekli hüküm sürer. Burada mikro-klima tipi iklim hakim olup, kışlar yağışlı, yazlar ise sıcak geçmektedir. Bu iklimin en belirgin özelliği yağışlarıdır. Bu alana her mevsimde yağış düşer. Sahada altı ay kış mevsimi yaşanır. Bu esnada yağışlar hep kar halindedir ve boldur. Mayıs'a kadar kar yağdığı da olur. İlkbaharda ve sonbaharda sisler oluşur. Yaz mevsimi esnasında yağmur eksik olmaz. Sıcaklık yağışlardan ve havanın sık sık bulutlu kalışından etkilenir. Yaz mevsimi adeta bir ilkbahar serinliğindedir. Durum böyle olunca buralarda geniş ormanların varlığı kendiliğinden oluşur. Açık kalan yerler ve vadiler devamlı bir yeşillik içerisindedir.

İdari yönetim

Milletvekilleri

Ardahan ili Türkiye Büyük Millet Meclisi' nde iki milletvekilliği ile temsil edilmektedir. Yapılan 7 Haziran 2015 Genel Seçimler' inde Ardahan ilini temsil edecek milletvekilleri ve partileri şöyledir

İlçe ve Belde Belediye Başkanları
Belde Belediye Başkanları

Ekonomi

Ardahan ilinde çayır-mera alanlarının fazla olması, sanayi merkezlerinin ilden uzak olması ve diğer nedenlerle Ardahan ilinde tarım ve hayvancılık faaliyetleri öne çıkmıştır.

İl genelinde tarımsal faaliyetlerden çok hayvancılık faaliyetleri öne çıkmaktadır. Elma, armut, mısır, vişne gibi tarım ürünlerinin tamamına yakını Posof ilçesinde yetiştirilmektedir.

İl genelinde buğday, arpa gibi tahıl ürünleri yetiştirilmektedir. Ancak endüstriyel tarım yapılmamaktadır.

Tarım ürünlerinin tamamına yakını organiktir.

Ardahan ili, iklim durumu, çayır ve meraların varlığı gibi nedenlerle hayvancılığa elverişli bir yapıdadır. İklim şartları yem bitkisi üretimine elvermektedir.

İl genelinde büyük ve küçükbaş hayvancılık, mera hayvancılığı şeklinde yapılmaktadır. Ardahan’da çok sayıda kümes hayvanı beslenmektedir. En çok beslenen kümes hayvanı kaz'dır. Kazın dışında tavuk, ördek ve hindi de beslenmektedir.

İl genelinde sanayi neredeyse yoktur. Toplam sanayi kuruluşu sayısı 13’tür. Var olan sanayi hayvancılık sektöründe hizmet vermektedir.

Kaynakça

  1. Ntv.com.tr, Valiler Kararnamesi Yayımlandı, Erişim:01 Haziran 2016
  2. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFDpmqmN. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/10/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.