Bağlama
bağlama nasil bir çalgıdır?
Telli tezeneli bir çalgı türüdür.Genellikler 7 ve 9 telli olur
|
Bağlama |
|
Bağlama (saz) |
|
|
Bağlama, ya da saz Türk Halk Müziğinde yaygın olarak kullanılan telli tezeneli bir çalgı türüdür. Yörelere ve boyutlarına göre kopuz, cura, saz, çöğür, dombra, ikitelli, tambura, tar gibi değişik isimlerle tanınır.
Kullanılan tekniğe göre mızrap veya parmaklar ile çalınır. Parmaklarla çalma tekniğine şelpe ve dövme denir. Genellikle altta iki çelik ile bir sırma bam, ortada iki çelik ve üstte bir çelik ile bir sırma bam teli olmak üzere toplam 7 tellidir. Tezene ile çalınır.
Her ne kadar THM de bağlamalar geleneksel adlarıyla anılarak ve akustik bilmi dışında ustaların ölçülerine göre üretiliyor olsa da bu konuda bizim de sazımızın evrensel normlara taşımak için 4.oktavın Do su ile başlayıp 131,87Cm tel boyuna sahip 261,63 Hz C sesine akord edilen den başlayarak
(Divan denebilir) yarım ses aralıkları ile tel boyu küçülen frekansı yükselen örneğin 4.oktavın Fa bağlaması için 98,79 Cm tel boyu olmalı ve 348,23 Hz e ayarlanmalı gibi.
Bu değerler bağlama üretiminde Norm kabul edildiği zaman herhangi bir (aynı ses adına sahip örneğin A4) bağlama ile diğer bir batı enstrümanı arasında sesfrekans farkı ve transpozisyon kalmayacak herkes kendi kulağının veya sesinin sazını alanilme şansını yakalayacak THM de evrensel bir müzik olarak dünyayla bütünleşecektir
Bağlama ailesi
Bağlama, kullanım amaçlarına göre farklı tür ve boylarda çalınmaktadır. Günümüzde genellikle aşağıdaki türlerle tanınır.
Bağlama; Tekne, Göğüs ve Sap olmak üzere üç ana kısımdan oluşmaktadır. Tekne kısmı genelde dut ağacından yapılmaktadır. Ancak dut ağacının dışında ardıç, kestane, ceviz, gürgen gibi ağaçlardan da yapılmaktadır. Göğüs kısmı ladin ağacından, sap kısmı ise gürgen, ak gürgen veya ardıç ağacından yapılmaktadır.
Bağlama metodları
Halk müziğinde çoğunlukla karşılaşılan düzenler şunlardır: (Parantez içindekiler, üst, orta ve alt tellerin çekilmesi gereken seslerdir).
- Bağlama düzeni (La, Sol, Re)
- Bozuk düzeni, kara düzen (Sol, Re, La)
- Misket düzeni (Fa#, Re, La)
- Fa müstezat düzeni (Fa, Re, La)
- Abdal düzeni (La, Re, Sol)
- Do müstezat düzeni (Sol, Do, La)
- Alt Tel : (Boş: Re) Mibemol, Mibemol 2, Mi, Fa, Fadiyez 3, Fadiyez, Sol .
- Orta Tel: (Boş: Sol) Labemol, Labemol 2, La, Sibemol, Sibemol 2, Si, Do .
- Üst Tel : (Boş:
Âşık Edebiyatı |
---|
| 16. Yüzyıl | | | 17. Yüzyıl | | | 18. Yüzyıl |
Levni · Aşık Abdi · Aşık Halil · Aşık Bağdadi · Agahi | | 19. Yüzyıl | | | 20. Yüzyıl | | | Önemli Kavramlar | |
|