Batı Azerbaycan Eyaleti

Batı Azerbaycan Eyaleti
استان آذربایجان غربی / Ostān-e Āzarbāijān-e Gharbī
Konum
Bilgi
Yönetim merkezi:: Urmiye
Yüz ölçümü : 39.487[1] km2
Nüfus(2006):
  Nüfus yoğunluğu :
2.873.459[2]
 /km2
İl sayısı: 17
Zaman dilimi: IRST (UTC+3:30)
  -Yaz (DST): IRST (UTC+4:30)
Diller: Azerice, Kürtçe, Farsça, Yeni Arami dili

Batı Azerbaycan Eyaleti (Farsça: استان آذربایجان غربی, okunuşu: Ostan-e Āzarbāijān-e Gharbī), İran'ın 31 eyaletinden birisidir. Ülkenin kuzeybatısında bulunan eyaletin batısında Türkiye ve Irak, kuzeyinde Nahçıvan, doğusunda Doğu Azerbaycan ile Zencan, güneyinde ise Kürdistan Eyaleti bulunur.

Eyaletin yüzölçümü 39.487 km² (Urmiye Gölü ile birlikte 43.660 km²), 2006 yılı nüfusu 3.015.361, idare merkezi Urmiye şehridir.

Eyalette yer alan önemli şehirler şunlardır: Urmiye, Hoy, Miyanduab, Bukan,Mahabad, Salmas, Maku, Nakade, Piranşehr, Serdeşt, Şahindej, Takab, Uşnu ve Siyahçeşme.

Tarihi

Azerbaycan hanlıklarından Urmiye Hanlığı'na 1797 yılına kadar başkentlik yapmıştır.

Etnik yapı

Batı Azerbaycan Eyaleti nüfusunun etnik yapısı (2005)
Çaldıran yakınlarında Ermeniler tarafından inşa edilen Kara Kilise
2010-cu yılda Batı Azerbaycan Eyaletinde nüfusun
ana diline esasen etnik terkibi[3]
etnik qrup nisbəti
Azeriler
 
81.20%
Kürtler
 
16.70%
Farslar
 
0.80%
Diğerleri
 
1.00%
Tasniflenmemiş
 
0.30%

Eyaletin nüfusu ağırlıklı olarak Azeriler'den[4][5][6], kısmen Kürtler'den oluşur.

Eyalet genelinde Azerice ve Kürtçe, en büyük şehri olan Urmiye'de ise ilave olarak Farsça, Ermenice ve Yeni Arami dili konuşulmaktadır. Eyalette az sayıda ülkenin diğer bölgelerinden gelen göçmenler de yaşamaktadır. Halkın çoğunluğu ağırlıklı olarak İslam dinine mensuptur. Diğer azınlık dinleri Hristiyanlık ve Yahudiliktir. Bölgede tarihi kilise kalıntıları bulunur.

Coğrafya ve iklim

Batı Azerbaycan, ülkenin geneliyle karşılaştırılırsa dağlık bir yapıya sahiptir. Bunun yanında tarıma elverişli büyük ovalarıda vardır (örneğin, kuzeydeki Çaldıran Ovası). Ayrıca Urmiye Gölü kıyısında bulunması nedeniyle oldukça ilgi çekici yaban hayatı ve doğa manzaralarına sahiptir.

Batı Azerbaycan, Urmiye Gölü kıyısında olması nedeniyle ılıman bir iklime sahip olsa da, yükseltisinin fazla olması -özellikle güney bölgesinde- ve kuzeyden gelen soğuk hava akımları nedeniyle oldukça soğuk kışlar geçirir. Yazları ise ılık geçer. Eyalet içindeki ortalama sıcaklıklar şu şekildedir: 9.4 °C (Piranşehr), 11.6 °C (Mahabad), 9.8 °C (Urmiye), 10.8 °C (Hoy). Eyalet içinde, Temmuz ayı en yüksek sıcaklık 34 °C iken, Ocak ayı en düşük sıcaklık –16 °C derece olarak ölçülmüştür. Yazları 4 °C,kışları 15 °C 'ye varan sıcaklık farkları oluşur.

İdari yapı

Batı Azerbaycan Eyaleti (ostan), kendi içinde 17 şehristan ve 38 bahşa ayrılmıştır. Eyaletin bu alt idari yapısı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Sıra Şehristan Adı Nüfusu Yönetim merkezi Bağlı bahşlar
1 Bukan şehristanı 202.637 Bukan MerkezîSimine
2 Çaypara şehristanı 42.225 Karaziyadin MerkezîHacılar
3 Çaldıran şehristanı 44.572 Çaldıran MerkezîDeşteki
4 Hoy şehristanı 365.573 Hoy MerkezîEvoğluKoturSefaiye
5 Mahabad şehristanı 197.441 Mahabad MerkezîHalifan
6 Maku şehristanı 174.578 Maku MerkezîBazergan
7 Miyanduab şehristanı 245.153 Miyanduab MerkezîBarıkMerhametabad
8 Nekede şehristanı 117.831 Nekede MerkezîMuhammedyar
9 Uşnu şehristanı 63.798 Uşnu MerkezîNalus
10 Piranşehr şehristanı 107.677 Piranşehr MerkezîLacan
11 Poldeşt şehristanı 38.586 Poldeşt MerkezîAras
12 Salmas şehristanı 180.708 Salmas MerkezîKuhsar
13 Serdeşt şehristanı 104.146 Serdeşt MerkezîVezine
14 Şahindej şehristanı 89.356 Şahindej MerkezîKeşaverz
15 Şot şehristanı 51.476 Şot MerkezîKara Koyun
16 Takab şehristanı 81.395 Takab MerkezîTahtı Süleyman
17 Urmiye şehristanı 856.914 Urmiye MerkezîEnzelSilvanaSumay-e BeradustNazlı

Kaynakça

  1. gazetteer.de
  2. sci.org.ir
  3. طرح بررسی و سنجش شاخص‌های فرهنگ عمومی کشور (شاخص‌های غیرثبتی){گزارش}:استان آذربایجان غربی/به سفارش شورای فرهنگ عمومی کشور؛ مدیر طرح و مسئول سیاست گذاری:منصور واعظی؛ اجرا:شرکت پژوهشگران خبره پارس -شابک:۶-۳۶-۶۶۲۷-۶۰۰-۹۷۸ *وضعیت نشر:تهران-موسسه انتشارات کتاب نشر ۱۳۹۱
  4. ciaonet.org
  5. countrystudies.us
  6. Aferineş gezetesinin 2595. sayısı (Farsça)

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/18/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.