Borçka

Koordinatlar: 41°21′28″K 41°40′40″D / 41.35778°K 41.67778°D

Borçka
—  İlçe  —
Borçka'nın Artvin ilindeki konumu
Koordinatlar: 41°21′28″K 41°40′40″D / 41.35778°K 41.67778°D
Ülke	Türkiye
İl	Artvin
Coğrafi bölge	Karadeniz Bölgesi
Yönetim
- Kaymakam	Ertuğrul Örnek [1]
- Belediye başkanı	Aslan Atan (AK Parti)
Yüzölçümü [2]
- Toplam	805 km^2 (310,8 mi^2)
Rakım [3]	108 m (354 ft)
Nüfus (2015)[4]
- Toplam	22,293
- Kır	11,429
- Şehir	10,864
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
Posta kodu	08400
İl alan kodu	466
İl plaka kodu	08
İnternet sitesi: Borçka Belediyesi Borçka haberleri

Borçka (Gürcüce: ბორჩხა, Lazca: Borçxa), Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz Bölgesi'nde bulunan Artvin iline bağlı bir ilçe ve ilçenin merkezi olan kasaba.

Borçka ilçesi, batısı Hopa, güneyi Artvin ve Murgul, doğusu Şavşat, kuzeyi ise Gürcistan Cumhuriyeti toprakları ile sınır oluşturan ilçenin denizden uzaklığı 36 kilometre ve rakımı 125 m.dir. Merkezinde Çoruh nehri geçer. İlçeye bağlı 1 Belediye, 4 Mahalle ve 36 köy vardır. 2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı verilerine göre toplan nüfusu 27.654’dür. İlçe merkezinin nüfusu 9.008, köy nüfusu ise 18.646 kişidir.

Tarih

Borçka kasabasının çevresinin M.Ö. 2. binden bu yana yerleşme yeri olduğu tahmin edilmektedir. Tarihi boyunca farklı devletlerin egemenliği altında kalan yöre, İS 576 yılında Bizans egemenliğine girdi. 7. yüzyılda Anadolu’nun fethine girişen Araplar 655’te Borçka’ya kadar ulaştılar.

Daha sonra Gürcü Bagratlılar hanedanın yönetiminde kalan Borçka, 1461’de Trabzon’un fethinin ardından Osmanlı egemenliğine girdi. Osmanlı’nın son dönemlerinde Lazistan Sancağı sınırları içinde kaldı. 1877-1878 Osmanlı–Rus Savaşı’nda sonra Anadolu’nun kuzeydoğu kesimiyle birlikte Borçka da Çarlık Rusya’sı yönetimine bırakıldı. 1918 tarihinde imzalanan Mondros Mütarekesi’nin hemen ardından Borçka ve çevresi İngilizlerce işgal edildi. İngilizlerin ayrılmasından sonra Borçka kasabası Gürcülerin eline geçti ve 1918’de kurulan bağımsız Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti sınırları içinde kaldı. 9 Şubat l921’de, Ankara Hükümeti’nin ültimatomunun ardından, Gürcü yönetimi kasabadan çekildi. Teğmen Osman Nuri SUALP ve beraberindeki arkadaşları düşmanla çarpışarak ulaştıkları Borçka'ya ilk Tük bayrağını dikmişlerdir. 7 Mart 1921’de Borçka kasabası Türkiye sınırlarına katıldı.

Borçka, 7 Temmuz 1921’de ilçe merkezi, 26 Haziran 1926’da bucak merkezi ve 28 Mayıs 1928’de yeniden ilçe merkezi oldu.

Coğrafya

Şerefiye Köyünden Görüntü

Karadeniz ikliminin etkisi altında olmasından dolayı Türkiye'nin en çok yağış alan yerleri arasındadır. Dünya'nın çok az yerinde görülen ılıman yağmur ormanlarını bulundurur. Son yıllarda çay tarımı için arazi açma faaliyetleri ve kontrolsüz orman kesimi ormanları tehdit etmektedir. İlçede çay, mısır ve fındık başlıca tarım ürünleridir.

Nüfus

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1965[5]	36.490	3.763	32.727
1970[6]	41.323	4.135	37.188
1975[7]	43.440	4.636	38.804
1980[8]	43.601	4.548	39.053
1985[9]	45.442	6.543	38.899
1990[10]	30.329	6.102	24.227
2000[11]	27.654	9.008	18.646
2007[12]	24.133	10.433	13.700
2008[13]	24.768	10.481	14.287
2009[14]	24.343	10.702	13.641
2010[15]	23.826	10.435	13.391
2011[16]	23.693	10.551	13.142
2012[17]	22.964	10.641	12.323
2013[18]	24.662	11.770	12.892
2014[19]	23.162	11.140	12.022
2015[20]	22.293	10.864	11.429

Nüfusu çoğunluğu müslüman Gürcü'dür, bu halkın yanı sıra Lazlar,Hemşinliler ve Kıpçak Türkleri'de yaşar.

Kültür ve Sanat

23 Ağustos 2016 tarihinde vefat eden Oyuncu İsrafil Köse'nin memleketidir

Ekonomi

Borçka kasabası, eski dönemlerde çömlekçiliğiyle ünlüydü. Bugün çevrisine hitap eden küçük bir ticaret merkezidir. Küçük ölçekli çay ve fındık işletmeleri vardır. Ormancılık bölgesinde bulunduğu için kasabada çok sayıda marangoz atölyesi bulunur.

Turizm

Borçka ilçenin doğusundaki Karçal Dağları’nın (3.400 m), eşşiz manzaraları, buzulları, buzul gölleri, buzulların erimesinden doğan dereleri, tarihi kemer köprüleri ve yaylaları ile zengin bir turizm potansiyeline sahiptir ve Borçka kasabası kendi ölçeğinde bir konaklama merkezidir.

Aralık Köyü sınırları içerisinde bulunan Karagöl, 'orman denizi” içerisinde kapkara deniz görünümlü, alabalığı, buz gibi soğuk suyu ve eşsiz manzarası ile önemli bir kamp yeridir. İlçe, balıkçılık (Alabalık) ve av turizmi (ayı, domuz, çakal, tilki, kurt, dağ keçisi, vaşak vb.) açısından zengin bir potansiyele sahiptir.

İlçenin doğusunda bulunan Karçal dağları dağ turizmine oldukça musaittir. Dağcılar için bir cennet sayılabilecek Karçal dağları (3400 m), eşşiz güzellikteki manzaraları, buzulları, buzul devrinden kalma irili ufaklı gölleri, buzulların erimesinden doğan dereleri, tarihi kemer köprüleri ve yaylaları ile zengin bir turizm potansiyeline sahiptir.

Son dönemde ilçenin köylerinden biri olan Maral köyüne bağlı olan Maral Şelalesi, günümüzde halkın kullanımına açılarak önemli bir turizm getirisi sağlamaktadır.^[21]

İdari bölünüş

Borçka ilçesi merkez, Camili ve Muratlı olmak üzere 3 bucağa ayrılır. Merkez bucakta 1 kasaba ve 20 köy, Camili bucağında 6 köy, Muratlı bucağında ise 11 köy bulunur. Borçka kasabasında 5 mahalle bulunur.

Kaynakça

1. http://www.borcka.gov.tr/default_b0.aspx?content=51
2. "İl ve ilçe yüz ölçümleri" (Türkçe). Harita Genel Komutanlığı. 12 Mayıs 2016. http://www.hgk.msb.gov.tr/images/urun/il_ilce_alanlari.pdf. Erişim tarihi: 12 Kasım 2016. 
3. "Borçka İlçesi Belediyeleri Coğrafi Bilgileri". 30 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150430113853/http://www.yerelnet.org.tr/ilceler/ilce_belediye_koordinat.php?ilceid=198300. Erişim tarihi: 2014-4-2. 
4. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCVsgHY. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
5. "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BspUkjxY. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
6. "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtmmfM9Z. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
7. "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtoQtSV3. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
8. "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuJWycL. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
9. "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwDXFWc. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
10. "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btxu1dZU. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
11. "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btzrd8R2. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
12. "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1dnYiE. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
13. "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3SnJKQ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
14. "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCfglAM. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
15. "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuEikWS3. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
16. "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGKQihp. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
17. "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxONB0b. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
18. "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUa8fse. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
19. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCVsgHY. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
20. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
21. "Maral Şelalesi doğa tutkunlarının gözdesi". milliyet.com.tr. http://www.milliyet.com.tr/maral-selalesi-doga-tutkunlarinin-gozdesi-artvin-yerelhaber-911466/. 

Dış bağlantılar

• Borçka Kaymakamlığı Resmi Web Sitesi
• Borçka Belediyesi Resmi Web Sitesi