Charlton Heston
Charlton Heston | |
---|---|
Charlton Heston, 1963. | |
Doğum |
John Charles Carter 4 Ekim 1923 Evanston, Illinois, ABD |
Ölüm |
5 Nisan 2008 (84 yaşında) Beverly Hills, Kaliforniya, ABD |
Etkin yıllar | 1941-2003 |
Evlilik(ler) | Lydia Clarke (1944-2008) |
Charlton Heston (d. 4 Ekim 1923 - ö. 5 Nisan 2008)[1][2] Akademi ödüllü ABD'li sinema, televizyon ve tiyatro oyuncusu.[3]
Daha çok kahraman rollerinde oynayan aktör, 1956 yapımı 10 Emir 'de Musa, 1968 yapımı Maymunlar Cehennemi'nde Albay George Taylor ve 1959 yapımı Ben-Hur filminde Judah Ben-Hur rollerindeki başarısıyla tanındı. 1950'li ve 60'lı yıllarda ırkçılığa açıkça karşı çıkan bir avuç Hollywood oyuncusundan biriydi. Aynı zamanda sivil hakların savunuculuğunu da yapan Heston, ABD başkanlarından Ronald Reagan'ın hem dostu hem de destekçisi oldu. Sanatçı, 1998-2003 yılları arasında silah sahiplerinin haklarını savunan ABD organizasyonu ulusal bir örgüt olan Ulusal Tüfek Birliği 'nin (National Rifle Association) başkanlığını da yürütmüştür.[4]
Yaşamöyküsü
Çocukluğu
Heston, Illinois'in bir kenti olan Evanston'da "John Charles Carter" adıyla doğdu.[5] Annesi Lilla (Charlton), babası Russell Whitford Carter idi. Babası bir makine (değirmen) operatörüydü ve 1930 yılında aile Michigan'a taşındıktan sonra, 6 yaşındaki Heston, Charlton ismini kullanmaya başladı.[6][7] 10 yaşına geldiğinde anne ve babası boşandı. Annesi daha sonra Chester Heston ile evlendi. Heston, İngiliz ve İskoç karışımıydı ve Fraser klanına mensuptu.[8] Bu yeni aile Illinois'in Wilmette kentine taşındı ve Heston, yeni soyadıyla New Trier Lisesi'ne başladı.[9].
Oyunculuğa başlaması
Heston, New Trier'in drama programına katıldı. 17 yaşında iken, 1941 yılında 16 mm'lik amatör bir öğrenci filmi olan Peer Gynt'de oynadı. Bu filmle tanıştığı yönetmen David Bradley ile arkadaş olan Heston, Bradley'in ekibine dahil olarak William Shakespeare'in Julius Caesar adlı eserinde Mark Antony rolünü oynadı.
İkinci Dünya Savaşı'ndaki hizmetleri
1944 yılında Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'ne katılan Heston, 2 yıl boyunca 12. Hava Birliği bünyesinde Alaska Aleut Adaları'nda B-25 Mitchell'da telsiz operatörü ve silahçı olarak görev yaptı. Orduda çavuş olan Heston, görevine devam ederken 1944 yılında öğrenci Lydia Marie Clarke ile evlendi.
Tiyatro ve televizyon
Savaştan sonra, Heston eşi ile New York'ta apartmanlar grubu olan Hell's Kitchen 'a yerleştiler ve ikisi de model olarak çalışmaya başladılar. Fraser Clarke Heston ve Holly Ann Heston adlarında iki çocuk sahibi oldular. Heston ve eşi Lydia bir tiyatroda çalışmak için yollar ararken, 1947 yılında Asheville, Kuzey Karolayna'da bir oyunevine gittiler. 1948'de New York'a geri dönen Heston, bir Broadway gösterisi olan ve başrolünü Katharine Cornell 'in üstlendiği, Shakespeare'in Anthony ve Kleopatra eserinde bir yardımcı rol aldı. Bu arada televizyonda da şansını deneyen aktör, 1950'lerde CBS'nin televizyon dramalarında roller aldı ve başarılı bulundu. Film prodüktörü Hal B. Wallis'den Wuthering Heights adlı televizyon yapımı için teklif aldı ve kabul etti.
Heston tiyatroda ise Macbeth, A Man For All Seasons, Antony and Cleopatra ve Julius Caesar oyunlarında başarılı performanslar sergiledi.
Hollywood
Heston, 1950 yılında ilk profesyonel sinema filmi Dark City 'de oynadı. Bu rolüne başarılı film yapımcısı Cecil B. DeMille tarafından seçilmişti. 1953 yılında yönetmen Billy Wilder'ın Stalag 17 filmi için ilk tercihi Heston olmasına karşın, rol William Holden 'a gitti ve bu oyuncu Oskar Ödülü kazandı. Ancak, yönetmen ve yapımcı Cecil B. DeMille aktörü 10 Emir filmi için düşünüyordu. Çünkü Michelangelo'nun Musa heykelinin Heston'a benzerliğinden etkilenmişti.
Daha sonra, 1959 yapımı Ben-Hur filminde Judah Ben-Hur rolü için Marlon Brando, Burt Lancaster ve Rock Hudson düşünülmesine karşın, Heston role uygun bulundu ve sanatçı bu rolle En İyi Erkek Oyuncu dalında Oskar Ödülü kazandı. Film 11 dalda Oskar ödülü kazanarak tarihi bir başarı yakaladı.
Heston, tarihi ve epik roller almaya El Cid (1961), 55 Days at Peking (1963), The Agony and the Ecstasy (1965) ve Khartoum (1966) filmleriyle devam etti.
1965 yılında bir oyuncular birliği olan The Screen Actors Guild (SAG) 'nin başkanlığına seçilen Heston bu görevine 1971 yılına kadar devam etti.[10]
1968 yılında çok başarılı bulunduğu Maymunlar Cehennemi filminde oynadı. 1970 yılında yine Mark Anthony rolünü Technicolor'ın Shakespeare uyarlaması Julius Caesar filminde canlandırdı. Bu filmde Heston'ın yardımcı oyuncuları ileride yıldızlaşacak olan aktörlerdi. Brutus Jason Robards, Octavius Richard Chamberlain, Casca Robert Vaughn, Cassius Richard Johnson, Caesar John Gielgud ve Portia Diana Rigg tarafından canlandırılmıştı.
1971 yılında bilim kurgu filmi Soylent Green 'de oynadı. 1972 yılında tiyatro kariyerinde oynadığı Mark Anthony karakterini bu kez Antony and Cleopatra filminde canlandırdı. Kleopatra rolünü Hildegarde Neil, Enobarbus rolünü ise İngiliz aktör Eric Porter canlandırmıştı. 1973 yılında başarılı bilimkurgu filmi The Omega Man 'de ve 1974 yılında afet filmi Earthquake 'de oynadı.
1973 yılında Kardinal Richelieu rolüyle Üç Silahşörler (The Three Musketeers) filminde oynayan aktör, bundan sonra yardımcı roller ve cameo olarak görev aldı. 1985 ila 1987 yılları arasında The Colbys televizyon dizisinde göründü. Bu arada oğlu Farrel ile birlikte yapımcılığını da üstlendiği 1990 yapımı Hazine Adası (Treasure Island) ve Her Devrin Adamı (A Man For All Seasons) televizyon yapımlarında rol aldı.
1992 yılında kablolu yayında ve videolarda gösterilen King James Version of the Bible 'da görev aldı. Video ve DVD sektöründe büyük başarı getiren bu yapım İncil'i konu edinmişti. 1993 yılında bir cameo rolle Wayne's World 2 filminde göründü. Aynı yıl Saturday Night Live 'de bulundu. Cameo rollerle Hamlet (1996), Tombstone (1993) ve True Lies (1994) filmlerinde göründü. L.A. Müzik Merkezi 'nde (Los Angeles Music Center) gösterilen Police Story, The Caine Mutiny Court Martial, ve Sherlock Holmes rolünde The Crucifer of Blood 'da oynadı.
2001 yılında yönetmen Tim Burton'un 1968 filminin yeniden yapımı olan Maymunlar Cehennemi'nde küçük bir rol aldı. Heston'ın son rolü, 2003 yapımı My Father, Rua Alguem 5555 filminde bir Nazi doktoru olan Josef Mengele karakteri idi.[11]
Politik etkinlikleri
Heston 1956 ABD Başkanlık seçimlerinde Adlai Stevenson'ın, 1960 seçimlerinde ise John F. Kennedy'nin kampanyalarına destek verdi. 1963 yılında diğer oyuncu arkadaşlarıyla Vaşington'da sivil hakları savunan aktivitelerde bulundu. Martin Luther King Jr.'la görüştü. Irkçılığa karşı olduğunu yineledi.
1968 yılında senatör Robert F. Kennedy, diğer oyuncular Gregory Peck, Kirk Douglas ve James Stewart ile birlikte Başkan Johnson'ın Silahların Kontrolü Anlaşması'na destek oldular.[12][13] Heston Vietnam Savaşı'na karşı olduğunu[14] ve Richard Nixon'ı destekleyeceğini açıkladı.[15]
1980'lerde Heston, politik çizgisini değiştirerek demokrat yanlısı olmaktan vazgeçip, cumhuriyetçiler tarafına yaklaştı.[16] Cumhuriyetçilerin ve Cumhuriyetçi başkan adaylarının kampanyalarına destek veren sanatçı, Ronald Reagan, George H. W. Bush ve George W. Bush'un destekçisi oldu.[17]
Beyazların ABD'de bulunan diğer etnik unsurlar tarafından kuşatıldığını anlatan konuşmalarda bulundu.[18] İspanyol onuru ve zenci onuru yanında aslolan beyaz adamın onurundan bahsedilmediğini savundu. 2000 yılında bireysel silahlanmaya destek veren NRA'nın başkanı sıfatıyla Bill Clinton yönetimine açıkça karşı olduklarını belirten konuşmalar yaptı.[19]
2002 yılında Columbine Lisesi katliamını konu alan belgesel filmi Bowling for Columbine için yönetmen Michael Moore aktörle görüştü. Heston'ın agresif gözükmesinde ve görüşmeyi yarıda kesmesinde daha sonra Moore'un da hatasının olduğu yönünde yorumlar yapıldı. Aktörü zor duruma düşüren Moore, Heston'la görüşmesini belgeselinde çarpıcı bir şekilde kullanmaya çalışsa da bazı eleştirmenler, belgeselin ana fikrini bu olayın zayıflattığını ve ana fikre yardımcı olmadığını belirttiler.[20]
Heston'ın kürtaja, embriyo ve insan hücresi üzerindeki çalışmalara karşı olduğu bilinmekteydi.[21]
Hastalanması ve ölümü
1998 yılında NRA Başkanı seçilmesinden sonra Heston'a prostat kanseri teşhisi konuldu. Kanser tedavisi olarak radyasyon ve ilaç terapisi uygulandı. 2002 yılında Heston'da Alzheimer hastalığı belirtileri görüldü.[22] Temmuz 2003 tarihinde George W. Bush tarafından sanatçıya Başkanlık Özgürlük Madalyası verildi. Mart 2005 tarihinde gazeteler, sanatçının hastalığı nedeniyle ailesinin şok olduğunu ve Heston'un kimi zaman yataktan çıkmakta zorlandığını yazdılar. Aktör, Ağustos 2005 tarihinde Los Angeles Hastanesi 'nde tedavi altında kaldı. Nisan 2006 tarihinde ilerlemiş hastalığı nedeniyle ailesi 2006 yılını sağ çıkaramayacağı konusunda endişelenmeye başladı.
84 yaşında olan sanatçının 5 Nisan 2008 tarihinde Beverly Hills Kaliforniya'daki kendi evinde öldüğü açıklandı. 64 yıldır beraber olduğu karısı Lydia sanatçının son nefesinde yanındaydı. Oğlu Fraser Clarke Heston ve kızı Holly Ann Heston 'da son anlarında destek oldu ve onlar sayesinde aktör yaşama bir müddet daha tutunmuştu. Ölüm nedeni zatürree olarak açıklandı.[23][24][25] Ölümünü takiben George W. Bush ve eski ABD Başkanı Ronald Reagan'ın eşi Nancy Reagan basın açıklaması yaptı.
Ölümünden bir hafta sonra 12 Nisan 2008 tarihinde Nancy Reagan ve Hollywood yıldızları Kaliforniya Valisi Arnold Schwarzenegger, Olivia de Havilland, Keith Carradine, Pat Boone, Tom Selleck, Oliver Stone ve Rob Reiner'ın da bulunduğu 250 kişinin katıldığı bir törenle defnedildi.[26][27]
Filmografi
Heston, 1941 ile 2003 yılları arasında 113 filmde yer aldı. Filmleri hakkında ayrıntılı bilgi için Charlton Heston filmografisi maddesine bakınız.
Bibliyografi
Charlton Heston'ın yazdığı kitapların, Hıristiyanlığa dair bir kaçı dışında hepsi otobiyografik kitaplardır:
- The Actor's Life (ISBN 0-671-83016-3)
- In the Arena: An Autobiography (ISBN 1-57297-267-X)
- The Courage to be Free (ISBN 978-0-9703688-0-5)
- Beijing Diary (ISBN 0-671-68706-9)
- To Be a Man: Letters to My Grandson (ISBN 0-7432-1311-4)
- Charlton Heston Presents the Bible (ISBN 1-57719-270-2)
- Charlton Heston's Hollywood: 50 Years in American Film with Jean-Pierre Isbouts (ISBN 1-57719-357-1)
Kaynaklar
- ↑ MSNBC. Charlson Heston dead at 84
- ↑ Date confirmed through 1930 US Census
- ↑ Charlton Heston, who appeared in some 100 films in his 60-year acting career but who is remembered chiefly for his monumental, jut-jawed portrayals of Moses, Ben-Hur and Michelangelo, died Saturday night at his home in Beverly Hills, California., The New York Times, 6 Nisan 2008
- ↑ www.nra.org
- ↑ Heston, Charlton: In The Arena, Simon & Schuster, 1995. ISBN 0-684-80394-1
- ↑ Film Reference Biography.
- ↑ My Bay City article, 5 Şubat 2006.
- ↑ Hollywood legend Charlton Heston was proud of Scots roots Daily Record 07.04.2008
- ↑ Fire Breaks Out At Prestigious High School Kris Habermehl 28.06.2008
- ↑ SAG Presidents, Screen Actors Guild
- ↑ Variety, 12 Şubat 2004
- ↑ David Plotz; Slate. NRA President Charlton Heston.
- ↑ Slate. Charlton Heston, Gun-Controller!
- ↑ Heston, Charlton: In The Arena, Simon & Schuster, 1995, p. 433. ISBN 0-684-80394-1
- ↑ Sharing the Dream: White Males in Multicultural America Pulera, Dominic J., Continuum International Publishing Group2006
- ↑ From My Cold, Dead Hands Charlton Heston and American Politics 2006 Raymond, Emilie. University Press of Kentucky
- ↑ From My Cold, Dead Hands Charlton Heston and American Politics p.276 Raymond, Emilie.
- ↑ Heston, Charlton.Winning the Cultural War. 16 Şubat 1999.
- ↑ Variety, 13 Haziran 2000: "Gore fires back after Heston tirade"
- ↑ The best action hero Stephen Whitty The Star-Ledger 2008-04-06
- ↑ FAQ Accuracy in Media 2008-04-06
- ↑ Charlton Heston has Alzheimer's symptoms. CNN News. 9 Ağustos 2002.
- ↑ Actor Charlton Heston dead at 84. MSNBC.com. 5 Nisan 2008.
- ↑ Welkos, Robert W. and Susan King. Charlton Heston, 84; actor played epic figures. Los Angeles Times. 5 Nisan 2008.
- ↑ Charlton Heston Dies at Beverly Hills Home. FoxNews.com. 5 Nisan 2008.
- ↑ Politicians, actors and relatives gather for funeral of Hollywood icon Charlton Heston, International Herald Tribune, retrieved 12 Nisan 2008
- ↑ "Stars attend Heston's LA funeral" - BBC News - Page last updated at 11:39 GMT, Sunday, 13 Nisan 2008 12:39 UK
Dış bağlantılar
- Heston's Obituary - BBC News
- Internet Movie Database'te Charlton Heston
- Hollywood.com entry on Charlton Heston
- Yahoo Movies entry on Charlton Heston
- Charlton Heston at Reel Classics
- Charlton Heston - Obituary and public tribute
- 'From Our Files: An Interview with Charlton Heston' by Phil Elderkin, The Christian Science Monitor, November 4, 1959
Önce gelen: Sammy Davis, Jr., Helen Hayes, Alan King ve Jack Lemmon 44. Oscar Ödülleri |
Akademi Ödülleri sunuculuğu 45. Oscar Ödülleri (Carol Burnett, Michael Caine ve Rock Hudson ile) |
Sonra gelen: John Huston, David Niven, Burt Reynolds ve Diana Ross 46. Oskar Ödülleri |
Önce gelen: Marion P. Hammer |
Ulusal Silah Birliği Başkanı (National Rifle Association) 1998 – 2003 |
Sonra gelen: Kayne Robinson |
Ödüller | ||
---|---|---|
Önce gelen: David Niven Separate Tables |
En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü 1959 Ben-Hur |
Sonra gelen: Burt Lancaster Elmer Gantry |
Önce gelen: John Wayne |
Cecil B. DeMille Award 1967 |
Sonra gelen: Kirk Douglas |
Önce gelen: Gregory Peck |
Screen Actors Guild Life Achievement Award 1971 |
Sonra gelen: Frank Sinatra |
Önce gelen: Jules C. Stein |
Jean Hersholt Humanitarian Award 1977 |
Sonra gelen: Leo Jaffe |