Gary Cooper
Gary Cooper | |
---|---|
High Noon (1952) | |
Doğum |
Frank James Cooper 7 Mayıs 1901 Helena, Montana, ABD |
Ölüm |
13 Mayıs 1961 (60 yaşında) Beverly Hills, Kaliforniya, ABD |
Milliyet | ABD |
Meslek | Aktör |
Evlilik(ler) | Veronica Balfe (m. 1933 – 1961) |
Gary Cooper (doğum adıyla Frank James Cooper) (d. 7 Mayıs 1901 - ö. 13 Mayıs 1961), ABD'li oyuncu. İki kez Oscar ödülünü kazanan ve yüzden fazla filmde rol alan Cooper, 1920'lerde başladığı oyunculuğu ölümüne dek devam ettirmiş; rahat ve gösterişsiz oyunculuk stiliyle ünlenmiştir. Gelmiş geçmiş en iyi oyunculardan biri olarak sayılmaktadır.
Cooper en iyi erkek oyuncu dalında beş kez Oscara aday gösterilmiş, Aslan Yürekli Çavuş ve High Noon filmleriyle bu ödülü iki defa kazanmıştır. Aynı zamanda Cooper'a 1961 yılında Akademi Onur Ödülü verilmiştir. Amerikan Film Enstitüsü, 1999 yılında oluşturduğu "100 Yılın En Büyük Aktörleri" listesinde Gary Cooper'ı 11. sırada göstermiştir.
Cooper yakalandığı kanser nedeniyle 1961 yılında yaşamını yitirdi.
Çocukluğu
Asıl adı Frank James Cooper'dır. Montana (ABD)'de dünyaya gelmiştir. Bir erkek kardeşi olmuştur. Annesi, Cooper ve kardeşine iyi bir eğitim almaları için Dunstable Grammar Okuluna, İngiltere'deki Bedsfordshire'a 1910 ve 1913 yıllarında gönderir. Birinci Dünya Savaşı'nın başlamasıyla Bayan Cooper, çocuklarının kayıtlarını Bozeman, Montana, okuluna alır. 13 yaşındayken, bir araba kazasında kalçasından sakatlanmıştır. Kazadan sonra ailesinin yanına dönerek, doktor gözetiminde, çiftlikte ata binmeye ve denemeler yapmaya başlamıştır. Cooper 1924 yılında Lowa'nın Grinnell Kolejinde çalışmaya başlamış ama mezun olamamıştır.
Kariyeri
Sinemaya çok erken bir dönem de, sessiz sinema dönemi 1923 senesinde çevirdiği ilk filmle başlamıştır. 1925 senesinde ise, Dick Turpin de Tom Mix de bilinmeyen bir rol de oynamıştır. İlerleyen yıllarda 1926 senesinde Lightin Vins filminde Eilen Seidwick ile birlikte başrol oynamıştır. Bu kısa süreli filmlerinden sonra, 1925 senesinde Paramount Pictures ile birlikte uzun süreli bir kontrat imzalamıştır. Cast Yönetmeni olan Nan Collins'in tavsiyesiyle ismini Gary olarak değiştirmiştir. 1929 senesinde ilk sesli film projesini meydana gelmiştir. The Virginian, A Farewell to Arms (1932), Mr. Deeds Goes To Town (1936) o dönemde ki önemli filmleri olmuştur. 1932 Senesinde If I Had a Million filminde Charles Laugton ve George Raft ile oynamıştır. 1939'da, önemli film Beau Geste yapımında, ünlü oyuncular Ray Milland, Susan Hayward, Broderick Crawford ile oynamıştır. 1940 senesinde Ünlü Yönetmen William Wyler Western'i olan The Westerner adlı filmde oynar. 1941 de Howard Hawks'ın Sergeant York adlı yapıtında oynar. 1944 senesinde Usta Yönetmen Cecil B. DeMille'in The Story of Dr. Wassell adlı filminde oynamıştır. Yine De Mille ile 1947 senesinde önemli bir projede Unconquereded de yer alır ve Boris Karloff, Paulette Goddard gibi yıldızlarla çalışır. 1949'da The Fountainhead adlı King Vidor filminde Patricia Neal ile başrolleri paylaşmıştır.
Ünlü Usta Yönetmen Alfred Hitchcock, 1940 senesindeki Foreign Correspondent ve 1942'deki Sabateur adlı filmlerde Gary Cooper'ı oynatmak istemiş, Cooper ise bu teklifleri geri çevirmiştir. Daha sonra ise yönetmen'in tekliflerini geri çevirdiği için üzülmüştür. 1942 senesinde Ünlü Yönetmen Howard Hawks'ın Sergeant Yorke adlı filminde ilk Oscar ödülünün sahibi olmuştur. 1953 senesinde de 2. Oscar ödülünü , Ünlü Yönetmen Fred Zinneman'ın High Noon adlı filminde almıştır ki bu onun en iyi rollerinden bir örnektir. 1950 senesinde Ünlü Yönetmen Michael Curtiz'in bir dramasında, Lauren Bacall, Patricia Neil, Jack Carson ile oynamıştır. 1954 senesinde Yönetmen Robert Aldrich'in Vera Cruz adlı Western filminde Burt Lancaster, Cesar Romero, Ernest Borgnine, Sara Montiel ile birlikte oynamıştır. 1955 senesinde Ünlü Yönetmen Otto Preminger'in bir dram filmi olan The Court-Martial of Billy Mitchell filminde oynamıştır. 1956 senesinde ise William Wyler filmi olan Friendly Persuasion Western'inde Anthony Perkins ile birlikte oynamıştır. Bir sene sonra ise Usta Yönetmen Billy Wilder'ın Romantik Aşk filmi olan Love In The Afternoon filminde güzel oyuncu Audrey Hepburn ile başrolleri paylaşmıştır. 1958 senesinde Anthony Mann Western'i Man of The West de Lee J. Cobb ile oynamıştır. 1959 ve 1961 senelerinde, son filmlerinde Michael Anderson adlı yönetmenle çalışmış ve bu filmlerde Charlton Heston, Deborah Kerr gibi ünlü yıldızlarla oynamıştır.
Filmleri
1925-1932 dönemi
|
1933-1951 dönemi
|
1952-1961 dönemi
Kısa filmler
|