Cudi Dağı
| Cudi Dağı | |
|---|---|
 | |
| Diğer adlar | Cûdî Dağı |
| Yükseklik | 2.114 m (6.935 ft 81⁄2 in) |
| Konum | |
  Cudi Dağı | |
| Konum |
Silopi  Türkiye |
| Koordinatlar | Koordinatlar: 39°04′K 45°05′D / 39.07°K 45.08°D |
| Jeoloji | |
| Tür | Sıradağ |
| Tırmanış | |
| En kolay rota | Güneybatı rotası |
Cudi Dağı, Güneydoğu Anadolu'da bulunan Şırnak ili ve Silopi ilçe merkezleri arasında yer alan 2.114 m'lik yüksekliğe sahip dağ dinler tarihi ve özellikle İslâm dini açısından önemlidir. Zira Kur'ân-ı Kerim'de Nuh'un gemisinin tûfandan sonra Cûdî Dağına oturduğu belirtilmektedir. Dağ sık sık doksanlı yıllardan bu yana PKK militanları ile güvenlik güçleri arasında çatışmalara sahne olmaktadır.
İklimi
Kurak bir bölgede bulunan Cûdî Dağının yüksek kesimleri çok yağış alır. Bundan dolayı 1500-2000 metreler arasında çam ve meşe ormanları vardır. Türkiye-Irak sınırına 15. km mesafede ve elips biçiminde olan Cûdî Dağı üzerinde 2000 metreyi aşan dört doruk bulunur. Bunlardan 2017 metre yükseklikte olanı "Nuh Peygamber Ziyaret Tepesi" olarak anılır.
Tarih
İslam'da Cudi Dağı
Geçmiş yıllarda araştırmacılar Austen Henry Layard ve L. King, bu dağın dolaylarında çivi yazısıyla hazırlanmış Asur yazıtlarına rastladılar. İslamî inanışlara göre, Tufan'dan sonra Nuh'un gemisi bu dağın üzerine oturmuş, sözü geçen [geminin Ağrı Dağı'nda bulunduğu konusunda söylentiler vardır.[1] Kur'an'da geminin Cudi Dağı'na oturduğu söylenmektedir. Hud Sûresi'nde "Ey yeryüzü! Yut suyunu. Ey gök! Tut suyunu" denildi. Su çekildi, iş bitirildi. Gemi de Cûdî'ye oturdu ve "Zalimler topluluğu Allah'ın rahmetinden uzak olsun!" denildi. şeklinde anlatılır.[2]
Kur'an tefsirlerinde Cudi'nin Musul'a yakın bir yerde olduğundan bahsedilir. Bahsedilen dağ, bugün Silopi sınırları içinde bulunan dağ, günümüzde Türkiye'nin Şırnak ili sınırları içine düşmektedir. Şırnak ismi, "Şehr-i Nuh" anlamında çok eski bir isimdir. Cudi Dağı'nın eteğinde ismi "seksenler" anlamına gelen Heştan Köyü bulunmaktadır. Heştan köyünün Nuh tarafından kurulduğuna inanılır ve köyün ismi Nuh'un gemisinde bulunduğuna inanılan seksen kişiye atfen böyle anılmaktadır. Yine bu dağın hangi dağ olduğu konusunda çeşitli yorumlar bulunur. En çok üzerinde durulan dağlardan ikisi Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan Ağrı Dağı ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bulunan Cûdî Dağı'dır. Bu konuda dikkat çekilen delillerden birisi Ağrı Dağı'nın çok sarp ve yaşamaya elverişli olmayan yapısıdır. Buna karşılık Cûdî Dağı geminin inmesi ve insanların barınması için çok büyük avantajlara sahiptir. Yine o dönem Orta Doğu da İngiltere'nin çıkarları için çalışan 'Çöl Kızı' takma adlı İngiliz casus Gertrude Bell'de Cudi Dağı'nı ziyaret etmiş ve Amurath the Amuraht kitabında Nuh'un gemisinden bahsetmiştir.
Etimoloji
Cudi kelimesi Gudi kelimesinin bozulmuş halidir.Cudi Dağı (Kürt Dağı) anlamına gelir.[3] Bilimsel çalişmaların sonucunda Kürt kelimesinin eski karşılığı olan Gudi/Kurti kelimelerinin,Arapça'da "G" harfi olmamasından ötürü en yakın harf olan "C" harfini alarak bozulmuş hali olduğu anlaşılmıştır.Sümer yazıtlarında Gudi ve Babil yazıtlarında Kurti olarak geçer.Aramiler ve Asuriler Cudi için Qardu (Gudi isminin Asur dönemi karşılığı) ismini kullanmışlardır ve Qardu 'Kürt' kelimesinin Asur dönemi karşılığıdır.[4]
Dipnotlar
- (Türkçe) Kur'an-ı Kerim'in Türkçe Anlamı, Hûd Sûresi. İstanbul: Bakış Yayınları. ISBN 975-6920-14-9.
Kaynakça
- ↑ "Noah Ark - Noé L'arche - Hz. Nuh'un Gemisi Cudi Dağı'nda". Teke Tek. 27 Temmuz 2012. https://www.youtube.com/watch?v=XMCRwUCxUwA.
- ↑ "Kur'an Hud Suresi, 44. ayet". kuran.gen.tr. 30 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150730182213/http://www.kuran.gen.tr:80/?x=s_main&y=s_middle&kid=1&sid=11. Erişim tarihi: 18 Ocak 2016.
- ↑ Ilya Gershevitch, William Bayne Fisher, The Cambridge History of Iran: The Median and Achamenian Periods, 964 pp., Cambridge University Press, 1985, ISBN 0-521-20091-1, ISBN 978-0-521-20091-2, (see footnote of p.257)
- ↑ McAuliffe, Jane Dammen (2001). Encyclopaedia Of The Quran, Volume 1. Brill Academic Pub. pp. 146–147. ISBN 978-90-04-11465-4.
Dış bağlantılar
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
