Curitiba

Koordinatlar: 25°25′S, 49°15′W

Curitiba
Curitiba Şehri
Bulunduğu Ülke	Brezilya
Curitiba merkezi Barigui Park'indan
Bayrak Arma
Takma ad: "Model Kent (Cidade Modelo), "Brezilya'nın Ekolojik Başkenti (Capital Ecológica do Brasil)", "Yeşil Kent (Green City)", "Araucaries Başkenti (Capital das Araucárias)", "Sonsuz Sis Kenti (A Cidade da Névoa Eterna)"
Slogan: A Cidade da Gente (Biz Halkın Kenti)
Curitibia'nin Parana eyaletinde konumu
Curitiba Curitibia'nin Parana eyaletinde konumu
Koordinatlar: 25°25′G 49°15′B / 25.417°G 49.25°B
Ülke	Brezilya
Bölge	Güney Brezilaya
Eyalet	Paraná
Kurulma	29 Mart 1693
Belediye olma	1842
Yönetim
- Belediye Başkanı	Gustavo Fruet (PDT)
Yüzölçümü
- Belediye	430,9 km^2 (166,4 mi^2)
- Metro	15.416,9 km^2 (5.952,5 sq mi)
Rakım	934,6 m (3.066 ft)
Nüfus (2010)
- Belediye	1.764.540
- Yoğunluk	4.062/km² (10.520,5/sq mi)
- Metropol	3.209.980
	[1]
Zaman dilimi	UTC-3 (-3)
- Yaz (YSU)	UTC-2 (-2)
Posta kodu	80000-000 - 82999-999
Alan kodu	(+55) 31
İnternet sitesi: [ www.curitiba.pr.gov.br/

Curitiba (IPA: [kuɾı'tibɐ]/IPA: [kuɾı'tʃibɐ]), Brezilya'nin 26 eyaletinden biri olan Paraná'un başkenti ve en büyük nüfuslu olan şehridir. 2010 sayımlarına göre nüfusu 1,760,500 kişi civarındadır ve böylece tüm Brezilya'da 6. şehir olma sırasında ve Brezilya Güney Bölgesi'nin en büyük şehri olması sırasına girmektedir. Şehrin sınırları dışındaki varoşları ile birlikte "Curitiba Metropoliten Bölgesi (Região Metropolitana de Curitiba)" 26 belediyeden oluşmuştur ve nüfusu 2010 tahminlerine göre 3.2 milyon kişinin üstündedir. Böylece Brezilya'da bulunan 7. metropoliten bölge olmaktadır.

Curitiba, hem Brezilya hem de Latin Amerika için kültürel, ekonomik ve politik açıdan önemli bir şehirsel merkezdir. Şehri rakımı deniz seviyesinden 932 metre yükseklikte olan bir platoda konumlanmıştır. Şehir bir liman şehri olan Paranaguá'nin 105 kilometre batısındadır. Şehir ulusal ve uluslararası önemli ulaşım bağlantıları Afonso Pena Enternasyonal Havalanı ve Bacacheri Havaalanı tarafından sağlanmaktadır.

Küçük bir köy olarak 1693 yılında kurulmuştur. 18. yüzyılda Curitiba Brezilya'nın sahilsel nispeten yüksekçe nüfuslu tüketim alanaları ile daha ıssız olup önemli sığır hayvanıcılk ve yetiştirme alanları arasında bulunan mevki olaması nedeniyle büyük bir hayvan alım-satım merkezi ve et ve et maddeleri üretim olmustu.Bbu sektörlerlerin genişlemesi şehrin büyüyüp gelişmesine neden olmuştur. 1850-1950 döneminde ise Parana eyaletinde Arauacaria'da orman ağaçları kesilmesi ve işlenerek kereste haline getirilmesi şeklinde) kerestecilik ve (mate ve kahve bitkisi ve ağaçlarının yetiştirilmesi ve 1970'li yıllarda geniş alanlarda buğday, mısır ve soya fasulyesi yetiştirilmesi şeklinde tarımın birden büyümesi şehrin hızla gelişmesine neden olmuştur. 1850'den sonra 19. yüzyıl boyunca pek çok Avrupa'lı insan Almanlar, Polonyalılar, Ukraynalılar ve İtalyanlar da dahil olmak üzere), bu şehir ve bölgeye yerleşmişlerdir. Günümüzde Avrupa ülkelerden göçmen gelmesi azalmıştır; fakat Orta Doğu'dan ve diğer Latin Amerika ülkelerinden göçmen gelmesi devam etmektedir. Şehir Brezilya'nın diğer bölgelerinden de göçmen çekmektedir. Şehirde yapılan nüfus sayımları bu şehirde yerleşik oturan nüfusun yarısındsn çoğunun başka ülkelerde veya başka Brezilya şehirlerde doğmuş oldukları gerçeğini ortaya çıkartmıştır. Şehir gayet yenilikçi ve çevrecilik anlayışı prensiplerine uygun olaan şehir planlaması deneyişlerina sahne olmuştur.

Şehrin böyle yenilikçi fikirlere ve uygulanmalara dayanarak detayli, yenilikci ve cevrecilik prensiplerine uygun şehir planina gore geliştirilmesi şehrin göçmen çekmesinde önemli rol oynadığı kabul edilmektedir. Şehir bu yenilikçi ve çevreci uygulamaları ile uluslararası alanda isim yapmıştır.^[2]. Yeni çevreci fikirlerinin çoğu şehirde emsalı bulunmayan şekilde geliştirilmiş toplu taşıma sisteminin kuruluşuna ve sehrin merkezinin motorlu vasitalrdan arindirlmasina taban olmuştur.^[3]

Bugün, şehirde kozmopolit bir yaşam anlayışı vardır. Brezilya'da en güvenli şehir olduğu söylenmektedir. Amerika dergisi Reader's Digest'a göre Curitiba Brezilya'da yaşanabilecek en iyi yerdir.^[4].

İyi yaşama kalitesi ile Brezilya sermayesi Curitiba'yı Brezilya'da 4. büyük ekonomi olma sırasına koyar.^[5] Şehirin gayrisafi hasılasının yaklaşık 17 milyar dolar olduğu belirtilmektedir. Şehir çeşitlendirilmiş bir sanayi merkezidir. Brezilya Güney Bölgesi'ndeki büyük sanayi şehri olmaktadır. Şehir Latin Amerika'da yabancı yatırımları için beş en iyi kentlerden biri olduğu söylenir.^[6]

Eğitim

Curitiba'nın başkentliğini yaptığı Parana eyaletinde 183'den daha fazla üniversite bulunmaktadır.^[7] Curitiba şehrinde ise şu üniversite kurumlaru vardır:

• Parana Federal Üniveritesi (Universidade Federal do Paraná UFPR): Bu Brezilya'da açılan ilk üniversitedir. Federal üniversite 20.000'in üstünde öğrencisi ile Parana'da en büyük üniversitesidiedir.
• Parana Federal Teknoloji Üniversitesi (Universidade Tecnológıca Federal do Paraná UTFPR) : Brezilya'da kurulan ilk teknoloji üniversitesidir.
• Prana Federal Eğitim, Bilim ve Teknoloji Enstitüsü (Instituto Federal de Educacão, Çiência e Tecnologia do Paraná)
• Pozitif Üniversite (Üniversidade Positivo UP)
• Parana Eyalet Üniversitesi (Universidade Estadual do Paraná UNESPAR):
• Parana Katolik Pontifika Üniversitesi (Pontifícia Üniversidade Católica do Paraná PUCPR) Katolik kilisesine bağlı dinsel bazlı büyük bir özel üniversite
• ESIC İş İdaresi ve Pazarlamacılık Okulu:ESIC
• Curitiba Üniversite Merkezi (Centro Universitário Curitiba UNİCURİTİBA). Eski bir hukuk okulu .^[8][9]

1990'li yıllarda Curitibia şehri bölgesinde "Bilgi Fenerleri (Faróis do Saber) adli bir proje uygülanmaya başlanarak şehir okullarına kütüpane, internet bilgi hizmetleri ve kültürel kaynaklar sunmaya hazır parasız eğitim merkezleri kurulmuştur. Bu merkezler okul çocuklarının ders zamanlarını ve okul dönemi dışında boş zamanlarını geçirmelerini sağlamak için kültürel merkezler olmuşlardır.^[10]

Brezilya'nın eyalet başkentleri arasında Curitiba en yüksek okuryazarlık oranı gösteren şehir olmaktadır.^[11] ve eyalet başkentleri arasında en yüksek temel eğitim endeksi olan şehirdir.^[12]

Kardeş şehirler

Aküreyri, İzlanda [13] Aşunción, Paraguay[14] Coimbra, Portekiz[15] Guadalajara, Meksika[14] Hangzhou, Çin[14] Himeji, Hyōgö, Japonya[14]

Kraków, Polonya[16][17] Lyon, Fransa[14] Montevideo, Uruguay[14] Orlando, Florida, ABD[18] Santa Cruz de la Sierra, Bolivya[14] Suwon, Güney Kore[14]

Resimler

• 
  Curitiba - Merkez havadan
• 
  Curitiba Botanık Bahçesi
• 
  Curitiba - Paco Da Liberdade
• 
  Curitiba - Alman Anıtı taki
• 
  Curitiba - Arap Anıtı
• 
  Curitiba - Ukrayna Kilisesi ve dini yemek takdış töreni
• 
  Curitiba - Papa Parkı'nda tarihsel Polonyalı evi
• 
  Curitiba - Japonya Parkı ve kiraz ağaçları
• 
  Curitiba - yaya "Rua 24 Horaş" sokağı girişi
• 
  Curitiba - yay "Rua XV de Novembro " sokağı
• 
  Curitiba - Paiol Tiyatrosu
• 
  Curitiba - Ópera de Arame Operaevi sahnesi
• 
  Curitiba - Prana Federal Üniversitesi
• 
  Curitiba - Estacao Alışveriş Merkezi
• 
  Curitiba - Tangua Parkı
• 
  Curitiba - Bosque de Portuğal korusu
• 
  Curitiba - Museu Oscar Niemeyer Müzesi
• 
  Curitiba - şehir merkezinde otobüs durakları
• 
  Curitiba - Afonso Pena Enternasyonal Havaalanı

Kaynakça

1. ftp://ftp.ibge.gov.br/Estimativas_de_Populacao/Estimativas_2010/estimativa_2010_dou.pdf
2. "CURİTİBA, UNA ÇİTTÀ DA FANTASÇIENZA" (İtalyanca). Eco Fantasçıenza. 29 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20081029070925/http://www.ecofantascienza.it:80/articoli/curitiba.html. Erişim tarihi: 2008-10-18. 
3. "Куритиба – царство человека". Live Journal. http://repil.livejournal.com/60. 
4. "Curitiba é a cidade mais segura do Brasıl, segündo estudo da MasterCard" (Portekizce). ParanaShop. 
5. "Produto İnterno Bruto dos Münicípios 2005" (Portekizce). IBGE. 
6. IBGE, Produto İnterno Bruto dos Münicípios 2005. Erişim 07/Nisan/2008.
7. Üniversidades no Paraná
8. "Unicuritiba". Unicuritiba. 
9. "Faculdade de Direito de Curitiba – Wikipédia, a enciclopédia livre" ((Portekizce)). Pt.wikipedia.org. 2013-11-08. 
10. "CURİTİBA, UNA CITTÀ DA FANTASÇIENZA" (İtalyanca). 1 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20080501143512/http://www.ecofantascienza.it/articoli/curitiba.html. Erişim tarihi: 18 Ekim 2008. 
11. "Só 1% das cidades está livre de analfabetismo" (Portekizce). O Estado de São Paulo. http://www.estado.com.br/editorias/2007/06/20/ger-1.93.7.20070620.3.1.xml. Erişim tarihi: 23 Haziran 2007. 
12. "Indice da Educacão Básıca" (Portekizce). Jornal da Globo. http://jg.globo.com/JGlobo/0,19125,VTJ0-2742-20070426-278406,00.html. Erişim tarihi: 28 Nisan 2007. 
13. "Curitiba in Brazıl Adopts Aküreyri aş Sister Town". İçeland Review Online. 10 Ekim 2013. 
14. "Cidades-ırmãs" (Portekizce). Câmara Müniçipal de Curitiba. 
15. "Acordos de Geminacão" (Portekizce). Câmara Muniçipal de Coimbra. 
16. "Kraków - Miasta Bliźniacze" (Lehçe). Miejska Platforma İnternetowa Magiczny Kraków. 2013-07-02 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130702022307/http://www.krakow.pl/otwarty_na_swiat/2531,kat,0,6,miasta_partnerskie.html. Erişim tarihi: 2013-08-10. 
17. "Honorowe Miasta Bliźniacze – Kurytyba (Brazylıa)" (Lehçe). Krakow.pl. 21 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20071221041332/http://www.krakow.pl/miasto/miasta_partnerskie/?id=honorowe_miasta_blizniacze_01.html. Erişim tarihi: 13 January 2006. 
18. "Online Directory: Florida, USA". Sister Cities International. 18 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20071218233241/http://www.sister-cities.org/icrc/directory/USA/FL. Erişim tarihi: 17 Nisan 2008. 

Dış bağlantılar

• Curitibia resmi websitesi (Portekizce)
• Curitibia-Brazil websitesi (Portekizce)
• Wikivoyage'de "Curitibia" (İngilizce)
• Maplink – Curitiba Sokak Haritaları ve Sokak Kılavuzu (Portekizce)
• Curitiba turizm websites (Portekizce)