Gündoğan, Ardeşen
| Gündoğan-Muttafi | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Rize |
| İlçe | Ardeşen |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım Google Earth | 400-450 m (-1.076 ft) |
| Nüfus (2015)https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr | |
| - Toplam | 315 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0464 |
| İl plaka kodu | 53 |
| Posta kodu | 53400 |
| İnternet sitesi: | |
Gündoğan, (Lazca: Mut'afi-Muttafi) 1940 lı yıllara kadar bu adla anılmıştır Cumhuriyetin kurulması ile birlikte Ülkedeki yer isimlerinin “millileştirilmesi” politikası neticesinde Muttafi ismi Gündoğan adıyla değiştirilmiştir. Ancak köy halkı günümüzde de Muttafi adını günlük yaşamlarında kullanmaktadır. Rize ilinin Ardeşen ilçesine bağlı bir köydür. Rize iline 60 km, Ardeşen ilçesine 14 km uzaklıktadır. Köyün iklimi Karadeniz İklimi' dir .
Nüfus
Köy nüfusu yıllara göre büyük azalma göstermiştir 1985 yılında 812 olan nüfus 2015 verilerine göre 315'e kadar düşmüştür. Bunun en büyük nedenleri işsizlik ile birlikte büyük şehirlere göç ve eğitim öğretim ile sağlık hizmetlerinin artık köyde karşılanamaması nedeniyle ilçe merkezine yerleşmelerin artmasıdır. Köyde geçim tarıma dayalı olduğundan çay ve kivi yetiştiriciliğiyle uğraşanların yaz aylarında köye gelmeleriyle bu aylarda köyde geçici olarak nüfusta bir artış olmaktadır,bu dönemde nüfüs 700 kişi cıvarına çıkmaktadır. Kış aylarında ise tekrar ilçe merkezine ve büyük şehirlere dönülmektedir.Köyde hane sayısı 2016 itibariyle 284 tür.[1] Köyün nüfusuyla ilgili elimizde olan şimdilik en eski belge 1876 yılına ait osmanlının Trabzon vilayet salnamesi'nde Atina'na (Pazar ilçesi) Ardeşen köylerinin hane,nüfus,vergi ve hayvan miktarlarını gösteren defterinde geçen kayıtlarda Mutafi köyünde 29 hanede 80 (Erkek) Nüfüs olduğu belirtilmektedir. kadın nüfusu sayılmadığından kadın nüfusu bilinmemektedir.
| Yıllara göre köy nüfus verileri | ERKEK | KADIN | |
|---|---|---|---|
| Yıl | Toplam Nüfus | ||
| 2015 | 315 | 155 | 160 |
| 2014 | 345 | 178 | 169 |
| 2013 | 471 | 235 | 236 |
| 2012 | 253 | 119 | 134 |
| 2011 | 276 | 131 | 145 |
| 2010 | 350 | 171 | 179 |
| 2009 | 351 | 164 | 187 |
| 2008 | 611 | 291 | 320 |
| 2007 | 500 | ||
| 2000 | 400 | ||
| 1997 | 300 | ||
| 1990 | 676 | 299 | 377 |
| 1985 | 812 | 364 | 448 |
| 1950 | 598 | - | - |
| 1935 | 470 | 201 | 269 |
| 1876[2] | 80 - ? | 80 | ?[3] |
Etimoloji
- Köyde yaşayan yaşlıların dedelerinden duyduğu köyün kurulu olduğu alanın çanak şeklinde çukur bir alan olduğundan Muttafi adının verildiği söylenmektedir.
- Lazca mt'a-mt'ka orman anlamında t'afoni ise çukur demektir mt'a-foni ise ormanlık çukur anlamında söylenebilir . Bu yukarıdaki açıklamayla da örtüşmektedir.
Ekonomi
Köyün ekonomisi çaya dayanmaktadır.
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu yoktur fakat kaşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır
Köyde Yaşayan Sülaleler
| 1835'deki
Aile Ünvanı |
1905'deki
Aile Ünvanı |
Bügünkü
Köyü |
Şu Anda
Kullandıkları Soyadları 2016 |
|---|---|---|---|
| Bakkali | Bakkaloğlu | Gündoğan | Yılmaz |
| Çalıkoğlu | - | - | - |
| Gençalioğlu | Gençalioğlu | Gündoğan | Genç |
| Hamzaoğlu | Hamzaoğlu | Gündoğan | Hızal |
| Kani | Kanoğlu | Gündoğan | Kanoğlu |
| Karabiberoğlu | - | - | - |
| Karamustafaoğlu | Karamustafaoğlu | Gündoğan | Karabay |
| Karaosmanoğlu | Karaosmanoğlu | Gündoğan | Oğuz,Yıldırıcı |
| Baynali | Küçükalioğlu | Gündoğan | Aydın |
| Kuleci | Kulecioğlu | Gündoğan | Kuleci |
| Sarıbaşoğlu | - | - | - |
| Selimoğlu | Selimoğlu | Gündoğan | Yüksel, Çelik |
| Tabiloğlu | Tabiloğlu | Gündoğan | Hakyemez |
| Bayramina | Tiryakioğlu | Gündoğan | Tiryaki, Teryaki |
| Uzunhasanoğlu | - | - | - |
| Uzunömeroğlu | Uzunömeroğlu | Gündoğan | Yıldız,Uzun |
| Badoğlu | Uzunosmanoğlu | Gündoğan | Akın |
| Ezizi | - | - | |
| Seydoğli | - | - | |
| - | - | Ordu -
Perşembe- Medreseönü |
Galiler,Ziyagiller,
Kösegiller |
| Anderoğli | - | - | - |
| - | Mutaflılar | Sivas
Akıncılar- Elibüyük köyü |
Keskin,Turan,Çağlar |
Yıllara Göre Köy Muhtarları
| Seçildiği
Tarih |
Adı Soyadı |
|---|---|
| 2014 | Yaşar OĞUZ |
| ? | Nedim ÇELİK |
| 1842 | KARAOSMANOĞLU Salih[4] |
Madencilik
Osmanlı kayıtlarında 1 Ağustos 1909 tarihli raporda yoğun demir maden damarları tespit edilmiştir. Madeni çıkarma işine Türkiye Cumhuriyeti tebasından Mustafa Kazım Efendi 24 Kasım 1913 tarihinde talep etmiştir , 24 Kasım 1914 Yılında meclis tarafından bu yönde karar alınmıştır. Haritaları çizilen muhitin civar yerlerde zarara uğrayan kimseler olduğu takdirde zararlarının karşılanmasına yönelik çalışmalarda başlatılmıştır. Madeni çıkaracak şirketin kimler olacağı konusunda Trabzon Vilayeti'ne merkezden yazı yazılarak ihalesinin yapılması istenmiştir. İhaleyi kazanan mustafa Kazım Efendi ve devletin ilgili kurumu arasında yapılan sözleşmede 99 yıl çıkarılacak maden yataklarının işletmeciliğini verilmesi kararı alınmıştır. Kararın kesinleştiği tarih 27 Aralık 1925'tir. Sonrası tarihlerde Türkiye cumhuriyetinin kurulması ile bu ihale anlaşmaları geçersiz olmuş başka bir çalışma da yapılamamıştır. Kaynak:(BCA.nr.080/18/01/01/017/86/11)[5]
- ↑
- ↑ Ardeşen Nüfus Kütüğü (1842 - Ardeşen Sülaleleri) kitabından alınmıştır
- ↑ 1876 Tarihli osmanlı trabzon vilayet salnamesinde ardeşen gündoğan-muttafi köyünün nüfus bilgileri yer almaktadır o dönemdeki sayımlarda kadınlar sayıma dahil edilmediğinden o tarihteki kadın nüfusu bilinememektedir
- ↑ Ardeşen Nüfus Kütüğü (1842 - Ardeşen Sülaleleri) kitabından alınmıştır
- ↑ https://www.facebook.com/muttafiplatformu/photos/a.187737014657259.37863.187611031336524/1087538281343790/?type=3&theater