Gürçayır, Şarkışla
Koordinatlar: 39°19′42.40″K 36°21′5.41″D / 39.328444°K 36.3515028°D
| Gürçayır | |
| — Belde — | |
 |
|
  Gürçayır Gürçayır'ın Sivas'taki konumu |
|
| Koordinatlar: 39°19′42.40″K 36°21′5.41″D / 39.328444°K 36.3515028°D | |
| Ülke | Türkiye |
|---|---|
| İl | Sivas |
| İlçe | Şarkışla |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| Yönetim | |
| - Belediye başkanı | Osman Özkan (MHP) |
| Rakım | 1.180 m (3.871 ft) |
| Nüfus (2009) | |
| - Toplam | 4.647 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 346 (517) |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 58400 |
| İnternet sitesi: https://www.facebook.com/gurcayir.resmi.fan?fref=ts | |
Gürçayır, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir beldedir.
Tarihçe
1968 yılında belde olmuştur.
Rivayetlere göre kasabanın bulunduğu yere ilk gelen kervan sahibi yaşlı bir şeyhtir. Kervancı bu yörenin boş ve otlak bir yer olduğunu görünce burada konaklamaya karar verir. Şimdiki mezarlığın bulunduğu yerde çadırını kurar. Birkaç yıl burada kışlayan kervancı burasını kendine yurt edinir. Daha sonra bazı kimseler çevrede büyük saygınlık kazanmış bu kişinin onayı ile buraya yerleşmeye başlarlar.
Cİvarda yaşayanlar bu adamla sıkı bağlar kurmuş, fikrine önem vermişler ve itaat etmişler. Bu zat zamanla çevrede manevi bir kimlik kazanmıştır.'Çayırdaki Şeyh', 'Çayırın Şeyhi' namı uygun görülmüş ve yerleşkeyi ifade etmek için halk dilinde 'Çayırşıhı' ismi kullanılmıştır. Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte resmi kayıtlarda Çayırşeyhi ismi tescil edilmiştir.
1988 yılında dönemin cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından bu isimde oynama yapılarak şimdiki halini almıştır. Tüm bu bilgiler çerçevesinde anlatılanların doğruluğu tartışmaya açıktır. Kuşaklar öncesinden yerleşik bir yaşam olmadığı için eski zamanlara dair bilgiler kalıcı olamamıştır.
Kasaba nüfusuna yerleşim genellikle buraya yakın yerleşim yerlerinden olmuştur. Şarkışla'nın güneyindeki köyler, Yozgat-Çayıralan ve Boğazlıyan köyleri, Kayseri-Pınarbaşı köylerinden gerçekleşen göçler buradaki nüfusun ana kitlesini oluşturur.
Coğrafya
Sivas iline 88, Şarkışla'ya 3 km, Kayseri'ye 112 km. uzaklıktadır. Kasabanın arazisi Şarkışla'nın yükseltisinden daha aşağıdadır, Şeme, Beşparmak ve Turna dağlarının çevrelediği geniş bir ova üzerinde bulunmaktadır. Engebeli arazi çok azdır. Etrafı fazla yüksek olan tepelerle kaplıdır.
Sivas-Kayseri karayolu bu yerleşim yeri içerisinden geçmektedir. Kasabanın kuzeybatısında Dikili, batısında Kayapınar, güneydoğusunda Gümüştepe köyü, güneybatısında Kızılcakışla kasabası, doğusunda Şarkışla bulunmaktadır.
Doğal su kaynakları kısıtlıdır. Buraya 7 km uzaklıkta bulunan Yapualtın sulama göletinin imkânlarından Gürçayır arazileri de yararlanmaktadır. Acısu Çayı ve Kızılcakışla göletinin uzantısı olan kanallardan sulama amacıyla faydalanılmaktadır. Altyapı sorunları halen tam olarak giderilememiştir. Doğal kaynaklar yüksek risk altındadır.
Deniz seviyesinden 1180 mt. yüksekliktedir. Nem etkisi azdır.
Nüfus
Sürekli göç veren bir yapı mevcuttur. Kasabanın 3 Mahallesi ve 983 hanesi vardır. 2011 Tuik adrese dayalı nüfus istatistiklerine göre toplam rakam 4195tir.
| Yıllara göre belde nüfus verileri | 2013 | 4021 | |
|---|---|---|---|
| 2009 | 3502 | ||
| 2007 | 3046 | ||
| 2000 | 2478 | ||
| 1990 | 3522 | ||
| 1960 | 1950 | ||
İklim
Kasabada bozkır [karasal iklim] hakimdir. Kışlar son yıllarda çok sert geçmemektedir. Fakat özellikle son yıllarda yazları gece saatlerinde soğuk bir hava hakim olagelmektedir. yapualtın barajının kasabalıya çok faydası vardır tarım üzerinde
Eğitim
Kasabada okur yazar oranı %98 dir. Genç nüfusun önemli bir bölümü eğitim amacıyla başka yerlerde yaşamını devam ettirmektedir. Yaşlılardan okuma yazma bilmeyenlerin çoğu halk eğitim merkezinin açtığı kursları bitirmiştir.Cogunlukla lise mezunudur.
Gürçayır İlkokulu/Ortaokulu olağan şekilde faaliyetini yürütmektedir. Okulların başarı oranı son yıllarda yükseliş göstermektedir ve bu başarı devam etmektedir
. Eğitim ve öğretime verilen önem özellikle ebeveynler nezdinde gözden geçirilmelidir.
Lise eğitimi genellikle Şarkışla ilçesindeki okullarda taşımalı olarak yapılmaktadır.
Ekonomi
Kasabada yetiştirilen ürünlerin başında şeker pancarı, arpa, buğday, mısır, patates gelmektedir. Şeker pancarı üretimi nüfusun büyük bir bölümünün geçim kaynağıdır. Büyükbaş hayvancılık da yaygındır.
Nüfusun %90’ı çiftçilik ve hayvancılıkla, geriye kalanı memurluk,esnaflık ve diğer meslek grupları ile uğraşmaktadır.
Faal istihdam alanları yetersiz olmakla birlikte son yıllarda bu konuda küçük çapta atılımlar yapılmaktadır.