Goukouni Oueddei

Goukouni Oueddei
Çad Devlet Başkanı
Görev süresi
23 Mart 1979 - 29 Nisan 1979
Yerine geldiği Félix Malloum
Yerine gelen Lol Mohammed Chawa
Görev süresi
3 Eylül 1979 - 7 Haziran 1982
Yerine geldiği Lol Mohammed Chawa
Yerine gelen Hissène Habré
Kişisel bilgiler
Doğum 1944
Zuar

Goukouni Oueddei (okunuşu: Gukuni Ueddey) (1944), Çadlı siyasetçi. Oueddei, Afrika ülkesi Çad'da 1979 ile 1982 yılları arasında Çad devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

1960'ların sonlarında, yönetiminde Güney Çadlıları siyasette egemen hale getirdiği için tepki uyandıran François Tombalbaye rijimini devirmek ve ülkedeki Fransız nüfuzuna son vermek amacıyla gerilla eylemleri düzenleyen ve Arap devletlerinden destek gören kuzeydeki Çad Ulusal Kurtuluş Cephesi'ne (FROLINAT) militan olarak katılarak siyasete girdi. Tombalbaye'nin, 1975'te askeri bir darbeyle devrilerek öldürülmesi, ülkedeki pek çok siyasi grup ile Libya, ABD ve Fransa'nın da dahil olacağı iç savaşın başlangıcı olacak FROLINAT ile onunla aynı amaçları hedefleyen doğudaki Çad Ulusal Cephesi (FNT) arasındaki gerginliğin artmasına neden oldu.

1977'de Çad'a ait Aozou Şeridini ilhak eden Libya, iki yıl sonra Çad içlerine doğru bir saldırıya geçtiyse de, geri püskürtüldü. Çad'ın kuzeyindeki Müslüman gruplar arasında öne çıkan çekişmeler, Libya'dan destek alarak devlet başkanlığını ilan eden Halk Silahlı Kuvvetleri (FAP) önderi Goukouni Oueddei'nin üstünlüğüyle noktalandı. Goukouni 23 Mart 1979'da, Libya kuvvetlerinin desteğiyle ve rakiplerini etkisiz duruma getirdikten sonra geçici devlet başkanlığı makamına getirildi.

Goukouni 10 Kasım 1979'da, savaşan taraflar arasında uzlaşma olarak görünen Geçici Ulusal Birlik Hükümeti'nin (GUNT) başkanı oldu. Ancak, kişisel rekabet yüzünden rakip grup üyelerinin bir araya geldiği bu hükümet sınırlı derecede etkili olabildi. Goukouniyi Kaddafi'nin kuklası olmakla suçlayan Habré, 21 Mart 1980'de anlaşmayı bozdu ve albay Wadel Abdelkader Kamougué de güney bölgesini denetimi altına aldı. Başkent N'Camena, savaş yüzünden yakılıp yıkıldı. 15 Aralık'ta, Habré'nin kuvvetleri N'Camena'dan çekildi ve Libya'nın yardımıyla Goukouni burada zafer ilan etti. 6 Ocak 1981'de, Trablusgarp'ta Kaddafi ve Goukouni arasında Çad ve Libya'nın birleşmesi konusunda imzalanan anlaşma, Libya kuvvetlerinin hemen çekilmesini öngören (ama bu gerçekleşmedi) Lomé Kararı'nın ilan edilmesine (14 Ocak 1981) yol açtı. Mayıs 1981'den sonra Fransa, Goukouni ile anlaşmaya yöneldi. Kaddafi, 3 kasımda N'Camena'dan çekilme emrini verdi, ama doğuda üslenmiş olan Hissène Habré, saldırıya geçti. Hissène Habré'nin önderliğindeki Kuzey Silahlı Kuvvetleri (FAN) 7 haziran 1982'de başkent N'Camena'ya girdi ve Geçici Ulusal Birlik Hükümeti (GUNT) devirdi. Goukouni Oueddei iktidarı Hissène Habré'ye bırakmak zorunda kaldı ve Libya'ya sürgüne gitti.

Goukouni Oueddei Habré rejimine karşı gerilla savaşı vermek için Libya desteğiyle ülkesine geri döndü. Ekim 1986'da Çad polisi tarafından tutuklanırken karnından vuruldu. Bu olaydan sonra Cezayir'e sürgüne gitti. 2007'de, Çad devlet başkanı Idriss Déby yaptığı görüşmeden sonra iç savaşı sona erdirmek için sürgündeki 20 muhalifle beraber Çad'a döndü. Ancak aynı gün tekrar ülkeyi terk etmek zorunda kaldılar.

Kaynakça

    Dış bağlantılar

    Siyasi görevi
    Önce gelen:
    Félix Malloum    		 Çad Devlet Başkanı
    1979    		 Sonra gelen:
    Lol Mahamat Choua
    Önce gelen:
    Lol Mahamat Choua    		 Çad Devlet Başkanı
    1979-1982    		 Sonra gelen:
    Hissène Habré
    This article is issued from Vikipedi - version of the 10/22/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.