Gustáv Husák

Gustáv Husák
Çekoslovakya Komünist Partisi Birinci Sekreteri
Görev süresi 17 Nisan 1969 - 17 Aralık 1987
Yerine geldiği	Alexander Dubček
Yerine gelen	Miloš Jakeš
9. Çekoslovakya Cumhurbaşkanı
Görev süresi 29 Mayıs 1975 - 10 Aralık 1989
Yerine geldiği	Ludvík Svoboda
Yerine gelen	Václav Havel
Kişisel bilgiler
Doğum	10 Ocak 1913 Pozsonyhidegkút, Pozsony, Avusturya-Macaristan
Ölüm	18 Kasım 1991 (78 yaşında) Bratislava, Çekoslovakya
Partisi	Çekoslovakya Komünist Partisi
Eşi	Dr. Magda Husáková-Lokvencová (1938-1966) Viera Husáková-Čáslavská (1975-1977)
Bitirdiği okul	Comenius Üniversitesi

Gustáv Husák (10 Ocak 1913, Pressburg (bugün Bratislava), Avusturya-Macaristan İmparatorluğu - 18 Kasım 1991, Bratislava, Çekoslovakya), Slovak siyasetçi; 1969-1987 yılları arasında Çekoslovakya Komünist Partisi'ni (KSČ) yönetmiş, 1975-1989 yılları arasında cumhurbaşkanlığı görevinde bulunmuştur.

On altı yaşında Genç Komünistler Birliği'ne girdi. Bratislava'daki Komenského Üniversitesi'nde hukuk öğrenimi gördü. 1933'te Slovakya Komünist Partisi'ne üye oldu. 1937'de hukuk doktorasını tamamlayarak 1938-42 arasında avukatlık yaptı. II. Dünya Savaşı yıllarında Nazi işgaline karşı direniş hareketine katıldı. Nazi Almanyası'nın uydu devleti olan Slovakya Cumhuriyeti'nin lideri Jozef Tiso döneminde yasadışı komünist etkinliklerinden dolayı belirli aralıklarla hapse atıldı.

Savaştan sonra Slovakya'nın en önemli siyasetçilerinden biri oldu. 1945'te hem Slovak, hem de Çek komünist partilerinde merkez komite üyesi oldu. Slovak Ulusal Meclis üyeliği ve Slovakya hükümeti başkanlığı görevlerinde bulunduktan sonra 1951'de “burjuva milliyetçisi” olduğu gerekçesiyle partiden atıldı ve tutuklandı. 1954'te Stalinist yönetimin kurduğu göstermelik bir mahkemede yargılanarak ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.

1960'ta hapisten çıktıktan sonra üç yıl inşaat sektöründe çalıştı. 1963'te yeniden saygınlığına kavuşarak 1968'e değin Slovak Bilimler Akademisi'ne bağlı Hukuk Enstitüsü'nde çalıştı. 1967'de KSČ'nin neo-Stalinist yönetimini eleştirdi; Nisan 1968'de Alexander Dubček hükümetinde başbakan yardımcılığına getirildi. Aynı yıl 23 Ağustos'ta SSCB'nin askeri müdahalesi sırasında Cumhurbaşkanı Ludvík Svoboda ile birlikte Moskova'ya gitti. 26 Ağustos'ta XIV. Kongre kararlarını geçersiz kılan Moskova Protokolü'nün imzalanmasında rol oynadı. Nisan 1969'da Çekoslovakya Komünist Partisi'nin birinci sekreterliğine (sonradan genel sekreterlik) getirildi. Devlet ve parti yönetiminde yeni düzenlemeler getiren Prag Baharı'nı eleştirerek Sovyet müdahalesinin ülkeyi iç savaştan ve karşı devrim tehlikesinden kurtardığı görüşünü savundu ve reform deneylerinin sona erdiğini ilan etti. Federal yönetim sisteminin yerleşmesini sağladıktan ve siyasi muhaliflerini etkisizleştirdikten sonra bütünüyle ekonomik sorunlarla uğraşmaya başladı. Ama sanayi ve tarım alanındaki reformları durdurması, 1980'lerin başlarında önemli ekonomik güçlüklere yol açtı.

1975'te Svoboda'nın ölmesinden sonra cumhurbaşkanlığını da üstlendi. 1976'da XV. Kongre'de parti içindeki konumunu pekiştirdi. 1980'de ve 1985'te cumhurbaşkanlığı görevine yeniden seçildi. SSCB'de Mihail Gorbaçov'un başlattığı reform hareketine karşı olumsuz tutum takındığı yönündeki eleştiriler karşısında Mart 1986'daki XVII. Kongre'de gelişmeleri yakından izlediklerini, kendi koşullarında en uygun yolu tutacaklarını açıkladı. Aralık 1987'de sağlık gerekçesiyle genel sekreterlikten ayrıldı. Aralık 1989'da cumhurbaşkanlığından istifa ederek yerini demokratik seçimlerle işbaşına gelen hükümete bıraktı. Şubat 1990'da KSČ'den de çıkarıldı.

Kaynakça

• İngilizce Vikipedi, Gustáv Husák maddesinden tercüme edilmiştir.
• Encyclopædia Britannica

Siyasi görevi
Önce gelen: Ludvík Svoboda	Çekoslovakya Cumhurbaşkanı 1975-1989	Sonra gelen: Václav Havel
Parti siyasi görevi
Önce gelen: Alexander Dubček	Çekoslovakya Komünist Partisi Birinci Sekreteri 1969-1989	Sonra gelen: Miloš Jakeš