Ludvík Svoboda
Ludvík Svoboda | |
---|---|
Çekoslovakya Cumhurbaşkanı | |
Görev süresi 30 Mart 1968 - 28 Mayıs 1975 | |
Yerine geldiği | Antonín Novotný |
Yerine gelen | Gustáv Husák |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 25 Kasım 1895 Hroznatín, Moravya, Avusturya-Macaristan |
Ölüm | 20 Eylül 1979 (83 yaşında) Prag, Çekoslovakya |
Partisi | Çekoslovakya Komünist Partisi |
Eşi | Irena Svobodová |
Mesleği | Asker |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Avusturya-Macaristan (1915-1916) Çekoslovakya (1916-1920, 1921-1950) |
Branşı | Avusturya-Macaristan Ordusu Çekoslovak Lejyonu Çekoslovak Ordusu |
Hizmet yılları | 1915-1920, 1921-1950 |
Rütbesi | Orgeneral |
Komutası | I. Kolordu |
Ludvík Svoboda (d. 25 Kasım 1895, Hroznatín, Moravya, Avusturya-Macaristan - ö. 20 Eylül 1979, Prag, Çekoslovakya), Çek general ve siyaset adamı; 1968-75 arasında Çekoslovakya Cumhurbaşkanı. Ağustos 1968'de Çekoslovakya'yı işgal eden Sovyetler Birliği'nin isteklerine karşı direnerek büyük saygınlık kazanmıştır.
I. Dünya Savaşı'nda Avusturya-Macaristan ordusundan firar ederek Rusya'daki Çekoslovak lejyonunda çarpıştı. Savaştan sonra Çekoslovak ordusunda yükseldi, 1938 yılında yarbay oldu. Mart 1939'da Almanların Çekoslovakya'nın tamamını işgal etmeleri üzerine yer altına geçti. Polonya'da Çekoslovak mültecilerden oluşan askeri birimler örgütledi. Polonya'nın II. Dünya Savaşı'nın başında Nazi işgali altına girmesinin ardından Çekoslovak Kolordusu'nun komutanı olarak Sovyetler Birliği'ne geçti. 1943 yılında Sovyetler Birliği'nde ülkesinin kurtuluşunda görev alan bir Çekoslovak Tugayı kurdu. Çekoslovakya'nın 1945 yılında Nazi işgalinden kurtulmasından sonra, Cumhurbaşkanı Edvard Beneš tarafından savunma bakanlığına getirildi. Komünistlere yakınlık duyduğundan iktidarın 1948 yılında komünistlere geçmesine karşı koymadı.
Aynı yıl Komünist Parti'ye girdiyse de, 1950 yılında Josef Stalin'in emriyle ordudaki görevinden uzaklaştırıldı. 1951 yılında Stalincilerin bir temizlik hareketi sırasında hapse atıldı. Serbest bırakıldıktan bir süre sonra Sovyetler Birliği Komünist Partisi birinci sekreteri Nikita S. Kruşçev'in girişimiyle Klement Gottwald Askeri Akademisi'nin başkanlığına getirildi. 1959'da emekli oldu, Kasım 1965'te I. ve II. Dünya savaşlarındaki hizmetleri nedeniyle Sovyetler Birliği ve Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti ulusal kahramanı ilan edildi.
30 Mart 1968 tarihinde Antonín Novotný'nin yerine Çekoslovakya Komünist Partisi'nin birinci sekreteri olan Alexander Dubček'in önerisiyle cumhurbaşkanı seçildi. İşgal sırasında Sovyetler Birliği'nin isteklerine kararlı bir biçimde karşı koydu ve Ağustos 1968'de tutuklanarak Sovyetler Birliği'ne götürülen Dubček ve yardımcılarının salıverilmelerinde önemli rol oynadı. İlkin Prag Baharı'ndan yana görünmesine ve Dubček'in Çekoslovakya'ya geri dönebilmesine yardım etmesine rağmen, 1969 yılında Dubček'in tasfiyesinde Gustáv Husák'a yardım etti.
Sağlığının bozulmasının da etkisiyle 1975 yılında cumhurbaşkanlığından ayrıldı.
Kaynaklar
- Bu maddenin yazılmasında Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition ve Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi'ndeki Ludvík Svoboda maddelerinden yararlanılmıştır.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Antonín Novotný |
Çekoslovakya Cumhurbaşkanı 30 Mart 1968 - 28 Mayıs 1975 |
Sonra gelen: Gustáv Husák |
|
|