Hoşea

Bu madde veya bölümünde nesnel araştırmalara ve kaynaklara dayanmaksızın sadece Kitab-ı Mukaddes'in Birincil kaynak olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız. Maddeye uygun bir biçimde kaynak ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

Antik İsrail İsrailoğulları İsrailoğulları Reuben • Şimon • Yehuda • İssakar • Zevulun • Dan • Naftali • Gad • Aşer • Benyamin • Levi • Yosef Menaşe • Efraim Kabileler Yöresel:Reuben • Şimon • Yehuda • İssakar • Zebulun • Dan • Naftali • Gad • Aşer • Benyamin • Menaşe¹ • Efraim¹ Geleneksel:Reuben • Şimon • Yehuda • İssakar • Zebulun • Dan • Naftali • Gad • Aşer • Benyamin • Yosef² • Levi² On İki İsrail Kabilesi • Kayıp On Kabile ¹Sadece Yöresel kabilelere mahsus ²Sadece Geleneksel kabilelere mahsus Devletler Birinci İsrail Krallığı • İkinci İsrail Krallığı • Yehuda Krallığı • İsrail Hasmonean (Haşmonayim) Krallığı • Bar Kohba'nın İsrail Devleti Krallar Şaul • İşboşet • David • Şlomo I. Yarovam • Nadav • Baaşa • Elah • Zimri • Omri • Ahav • Ahaziya • Yoram • Yehu • Yehoahaz • Yoaş • II. Yarovam • Zekeriya • Şallum • Menahem • Pekahya • Pekah • Hoşea Rehav'am • Aviyam • Asa • Yehoşafat • Yehoram • Ahazya • Atalya* • Yoaş • Amatzya • Uziyahu • Yotam • Ahaz • Hezekiya • Menaşe • Amon • Yoşiyahu • Yehoahaz • Yehoyakim • Yehoyakin • Sıdkiya Şimon HaTarsi • Yohanan Girhan • Aristobulus I • Aleksander Yanay • Şelomtzion* • Girhan II • Aristobulus II • Matatyahu Antigonus II • Aristobulus III Şimon Bar Kohba *Kraliçe Savaşlar Birinci Yahudi-Roma savaşı • Kitos Savaşı • Bar Kohba İsyanı Gallus'a karşı savaş • Herakleios'a karşı ayaklanma • Haşmonayim ayaklanması Asurluların Kudüs kuşatması (M.Ö. 721) • Kudüs kuşatması (70) Diğer Masada • Yahudiye Kudüs Tapınağı • Ağlama Duvarı • Siloam Havuzu • Hezekiya Tüneli Babil Sürgünü Yeşu • On iki casus • Josephus Flavius • Makkabiler (Matatyahu, Yehuda, Yonatan, Şimon) Kudüs zaman çizelgesi Musevilik  Yahudilik Portali

"Promptuarii Iconum Insigniorum "

Hoşea (İbranice: הושע, "Kurtuluş"; Latince: Osee) Elah'ın oğlu ve İsrail'in son kralıydı.^[1] William F. Albright'a göre M.Ö. 732 - M.Ö. 721, E. R. Thiele'ye göre is M.Ö. 732 - M.Ö. 723 seneleri arasında krallık yaptı.^[2]

Tanah'ta anlatılan Hoşea'nın başa geçiş hikâyesini Asur kaynakları da onaylar. Krallar kitabına göre Hoşea, Pekah'a düzen kurdu ve onu öldürüp yerine kendisi kral oldu.^[3] Şalmaneser V, Hoşea'ya karşı savaş açıp onu haraca bağladı.^[4] Tarihi bilinmeyen bir buluntuda III. Tiglat-Pileser'in övünerek Pekah'a darbe düzenleyip yerine Hoşea'yı getirdiği yazılıdır.

İsrail (lit. : "Omri-diyarı" Bit-Humria)…Pekah'ı (Pa-qa-ha) devirip yerine Hoşea'yı (A-ú -si') kral olarak getirdim. 10 talant altın ve 1000 talant gümüş vergi alıp onları Asur'a getirdim.^[5]

Tanah'ta Hoşea'nın ne kadar haraç verdiği yazmazken bundan on sene önce Menahem'in destek alıp ülkesini güçlendirmek için III. Tiglat-Pileser'e 1000 talant gümüş verdiği yazılıdır.^[6][7] (muhtemelen Pekah'tan korunmak için). Asur kayıtlarında Şalmaneser'in M.Ö. 727, 726 ve 725 yıllarında seferler düzenlediği yazılıdır (yer ismi verilmemiştir fakat bu yerin Samarya olduğu düşünülür).^[8] Babil kaynaklarında ise Şalmaneser'in Şa-ma-ra-in'e (Samarya) yaptığı ataklar kayıtlıdır.^[9] Ayrıca düşünülenin aksine Samarya'yı fethedenin II. Sargon değil, Şalmaneser olduğuna dair deliller de bulunmuştur.^[10]

Hoşea sonunda "Mısır kralı So"dan destek alacağı için Şalmaneser'e haraç vermeyi kesti. Adı geçen Mısır kralının kimliği tam olarak bilinmemektedir; kimi bilimadamlarına göre So Mısır'ın Sais şehrini dolayısıyla kral Tefnakht'ı simgelerken kimilerine göre bu isim Osorkon IV'ü simgeler.

Şalmaneser Hoşea'yı tutsak edip Samarya'yı kuşattı.^[11] Şehri aldıktan kısa bir süre sonra öldü. II. Sargon başa geçince ordular geri döndü fakat İsrail halkı kralsız da olsa ayaklanmaya devam ettiler. Bunun üzerine II. Sargon M.Ö. 720'de ordularıyla gelip bölgeyi pasifize etti ve 27.290 kişiyi Fırat nehrinin ötesine sürdü. Ülkenin dağılmasındaki sebep Hoşea'nın politik başarısızlığından ziyade "halkın Tanrı'ya karşı günah işlemesi"ydi.^[12]

Tarihçilerin Asur ordusu tarafından öldürüldüğünü düşündüğü Hoşea'nın tam olarak nerede, ne zaman ve nasıl öldüğü bilinmemektedir.

Kaynakça

1. 2 Krallar 17:1
2. Edwin Thiele, The Mysterious Numbers of the Hebrew Kings, (1st ed.; New York: Macmillan, 1951; 2d ed.; Grand Rapids: Eerdmans, 1965; 3rd ed.; Grand Rapids: Zondervan/Kregel, 1983). ISBN 0-8254-3825-X, 9780825438257, 134, 217.
3. 2 Krallar 15:30
4. 2 Krallar 17:3
5. James B. Pritchard, ed., Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament (3rd ed.; Princeton NJ: Princeton University Press, 1969) 284.
6. 2 Krallar 15:19
7. T. C. Mitchell, "Israel and Judah until the Revolt of Jehu (931–841 BC)" in Cambridge Ancient History 3, Part 1, ed. John Boardman et al. (Cambridge: Cambridge University Press, 1991) 326.
8. Thiele, Mysterious Numbers 165.
9. Ibid.
10. Hayim Tadmor, "The Campaigns of Sargon II of Assur: A Chronological-Historical Study," Journal of Cuneiform Studies 12 (1958) 39, cited in Thiele, Mysterious Numbers 165, n. 4.
11. 2 Krallar 17:4
12. 2 Krallar 17:7-24