Uziyahu

Bu madde veya bölümünde nesnel araştırmalara ve kaynaklara dayanmaksızın sadece Kitab-ı Mukaddes'in Birincil kaynak olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız. Maddeye uygun bir biçimde kaynak ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

Antik İsrail İsrailoğulları İsrailoğulları Reuben • Şimon • Yehuda • İssakar • Zevulun • Dan • Naftali • Gad • Aşer • Benyamin • Levi • Yosef Menaşe • Efraim Kabileler Yöresel:Reuben • Şimon • Yehuda • İssakar • Zebulun • Dan • Naftali • Gad • Aşer • Benyamin • Menaşe¹ • Efraim¹ Geleneksel:Reuben • Şimon • Yehuda • İssakar • Zebulun • Dan • Naftali • Gad • Aşer • Benyamin • Yosef² • Levi² On İki İsrail Kabilesi • Kayıp On Kabile ¹Sadece Yöresel kabilelere mahsus ²Sadece Geleneksel kabilelere mahsus Devletler Birinci İsrail Krallığı • İkinci İsrail Krallığı • Yehuda Krallığı • İsrail Hasmonean (Haşmonayim) Krallığı • Bar Kohba'nın İsrail Devleti Krallar Şaul • İşboşet • David • Şlomo I. Yarovam • Nadav • Baaşa • Elah • Zimri • Omri • Ahav • Ahaziya • Yoram • Yehu • Yehoahaz • Yoaş • II. Yarovam • Zekeriya • Şallum • Menahem • Pekahya • Pekah • Hoşea Rehav'am • Aviyam • Asa • Yehoşafat • Yehoram • Ahazya • Atalya* • Yoaş • Amatzya • Uziyahu • Yotam • Ahaz • Hezekiya • Menaşe • Amon • Yoşiyahu • Yehoahaz • Yehoyakim • Yehoyakin • Sıdkiya Şimon HaTarsi • Yohanan Girhan • Aristobulus I • Aleksander Yanay • Şelomtzion* • Girhan II • Aristobulus II • Matatyahu Antigonus II • Aristobulus III Şimon Bar Kohba *Kraliçe Savaşlar Birinci Yahudi-Roma savaşı • Kitos Savaşı • Bar Kohba İsyanı Gallus'a karşı savaş • Herakleios'a karşı ayaklanma • Haşmonayim ayaklanması Asurluların Kudüs kuşatması (M.Ö. 721) • Kudüs kuşatması (70) Diğer Masada • Yahudiye Kudüs Tapınağı • Ağlama Duvarı • Siloam Havuzu • Hezekiya Tüneli Babil Sürgünü Yeşu • On iki casus • Josephus Flavius • Makkabiler (Matatyahu, Yehuda, Yonatan, Şimon) Kudüs zaman çizelgesi Musevilik  Yahudilik Portali

"Promptuarii Iconum Insigniorum "

Uzziah veya Uzziya (İbranice: עֻזִּיָּהוּ Uziyahu, anlam: Tanrı gücümdür^[1]; Yunanca: Οζίας; Latince: Ozias), ayrıca Azariah (İbranice: עֲזַרְיָה; Yunanca: Αζαρις; Latince: Azarias) olarak da bilinir. Amaziah'ın oğlu ve halk tarafından seçilen Yehuda Kralıydı.^[2][3] Catholic Encyclopedia'ya göre Azariah ismi kitap yazılırken yapılmış bir hatadır.^[4] Matta İncilinde İsa ile aynı aile ağacından olduğu belirtilir.

Uzziah, Yehuda kralı olduğu zaman on altı yaşındaydı^[2] ve kırk iki yıl krallık yaptı. William F. Albright'a göre MÖ 783 - MÖ 742 seneleri arasında hükümdarlık yaptı. Edwin R. Thiele'ye göre ise MÖ 792/791'de babası ile ortak krallık yaptı ve babası MÖ 768/767'de öldüğünde tek başına kral oldu. MÖ 751/750'de cüzzama yakalanınca yerine oğlu Jotham geçti ve Uzziah MÖ 740/739'da öldü.^[5] Uzziah'ın krallığının son yılında İsrail'in başına Pekah geçti. Catholic Encyclopedia ise Uzziah'ın iktidarlık yıllarının MÖ 809 - MÖ 759 olduğunu belirtir.^[6]

Dini inanç

Uzziah tahta on altı yaşında geçti. Yehuda Krallığı'nın Jehoşafat döneminden sonraki en varlıklı dönem Uzziah'ın dönemidir. Dinamik ve yetenekli bir kraldı, "gitgide güçlenen Uzziya'nın ünü Mısır sınırına dek ulaştı."^[7] Peygamber Zechariah hayattayken onun etkisiyle Tanrı'ya sadık bir hükümdardı ve "Tanrı'nın gözünde doğru olanı yaptı"^[8][9] Kudüs'te yetenekli kişiler tarafından dizayn edilmiş ok ve büyük taş fırlatan makineler yaptırdı.

Fakat ardından kibirine yenik düştü. Tanrı'ya sadakatinden ödün verdi ve altar'da Tanrı için buhur yaktı.^[10] Baş rahip Azariah kralın bu cüretkar hareketini görünce seksen kişilik rahipler grubuyla kralın karşısına dikildi^[11] ve "Ey Uzziya, RAB'be buhur yakmaya hakkın yok!, Ancak Harun soyundan kutsanmış kâhinler buhur yakabilir. Kutsal Yer'den çık! Çünkü sen RAB'be bağlı kalmadın; RAB Tanrı da seni onurlandırmayacak!" dedi.^[12] Bu sırada şiddetli bir deprem oldu ve Tapınak'ta bir delik açıldı; kuvvetli güneş ışınları kralın yüzüne vurunca kral anında cüzzama yakalandı.^[13]

Haddi olmayarak buhur yaktığı için bir anda cüzzama yakalanan Uzziah^[14] Tapınak'tan çıkarıldı ve saray dışında farklı bir yerde yaşamaya devam etti.^[15][16][17] Hükümet, kralın oğlu Jotham'a devredildi^[15] ve ikisinin birlikte krallık yaptığı bu dönem on bir yıl sürdü.

Uzziya ölünce, deri hastalığına yakalandığı için onu atalarının yanına, kral mezarlığının ayrı bir yerine gömdüler.^[18][19]

Uzziah Tableti

Kudüs'ün İbrani Üniversitesi profesörü E.L. Sukenik'in 1931'e Zeytin Dağı'nda yaptığı kazılarda Uzziah Tableti'ni buldu. Üzerinde MS 30 ila 70 yıllarına ait Aram stiliyle İbranice "Yehuda Kralı Uzziah'ın kemikleri burada yatar... Açmayın!" yazar. Bu tabletin MÖ 8. yüzyılda yaşamış Uzziah'ın gerçek mezarı olup olmadığı tartışma konusudur. Birçok uzmanın görüşüne göre Uzziah'ın mezarı İkinci Tapınak döneminde buraya taşındığıdır.

Uzziah zamanında deprem

Amos kitabında büyük bir depremden bahsedilir. Peygamber Amos, Yehuda'nın başında Uzziah, ve İsrail'in başında Joaş oğlu Jeroboam'ın olduğu dönemde deprem olacağını iki yıl önceden öngördü.^[20] Bundan iki asır sonra peygamber Zechariah ise başka bir depremin olacağını ve bu depremde de Uzziah zamanıdaki gibi insanların kaçışacağını söylemiştir.^[21]. Jeologlar İsrail ve Ürdün'ü kaplayan bir bölgede adı geçen döneme ait büyük bir depremin kanıtını bulduklarına inanırlar.^[22] Bu jeologlar altı sitenin en az 7.8 (büyük olasılıkla 8.2) şiddetinde bir depremin bölgedeki duvarları yıktığına dair deliller bulduklarını savunurlar^[23]

Kaynakça

1. "Ozias". Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 1913.
2. 2 Krallar 14:21
3. 2 Tarihler 26:1
4. http://oce.catholic.com/oce/browse-page-scans.php?id=a6c038fa9e05f8c9d68dffcf9e73b544.
5. Edwin R. Thiele, The Mysterious Numbers of the Hebrew Kings (3rd ed.; Grand Rapids, MI: Zondervan/Kregel, 1983) 217.
6. Driscoll, James F. "Ozias." The Catholic Encyclopedia. Vol. 11. New York: Robert Appleton Company, 1911. 30 November 2009 http://www.newadvent.org/cathen/11379a.htm, http://oce.catholic.com/oce/browse-page-scans.php?id=a6c038fa9e05f8c9d68dffcf9e73b544.
7. 2 Tarihler 26:8-14
8. 2 Krallar 15:3
9. 2 Tarihler 26:4-5
10. 2 Tarihler 26:15-16
11. 2 Tarihler 26:17
12. 2 Tarihler 26:18
13. Josephus Flavius, Antiquities IX 10:4)
14. 2 Tarihler 26:19-21
15. 2 Krallar 15:5
16. 2 Krallar 15:27
17. 2 Tarihler 26:3
18. 2 Krallar 15:7
19. 2 Tarihler 26:23
20. Amos 1:1
21. Zechariah 14:5
22. Steven A. Austin, Gordon W. Franz, and Eric G. Frost, "Amos's Earthquake: An Extraordinary Middle East Seismic Event of 750 B.C." International Geology Review 42 (2000) 657-671.
23. a.g.e, 657.