Jean-Baptiste Le Moyne de Bienville
Jean-Baptiste Le Moyne de Bienville, Sieur de Bienville olarak da bilinir[1] (d.y. 23 Şubat 1680, Montreal, Nouvelle-France [bugün Kanada] - ö. 7 Mart 1767, Paris, Fransa), Fransız kaşif, Louisiana koloni valisi, New Orleans ve Mobile kentlerinin kurucusu.
Kanada'ya ilk yerleşen Avrupalılardan Charles Le Moyne'ın 18. oğluydu. On iki yaşındayken Fransız donanmasına girdi. Tanınmış bir kişi olan ağabeyi Pierre Iberville ile birlikte, Kral William Savaşı (Büyük İttifak Savaşı) sırasında Hudson Körfezi ile Atlas Okyanusunun kuzeyindeki deniz savaşlarına (1696-97) katıldı.
1697'de İngiltere ile Fransa arasındaki anlaşmazlık sona erince, Mississippi Nehri ağzını keşfetmek ve burada bir koloni kurmak üzere Fransa'dan yollanan kaşifler grubuna başkanlık eden ağabeyine katıldı. 1699 başlarında Old Biloxi'de bir yerleşme kuruldu; ağabeyi Pierre ilkbaharda oradan ayrılınca Bienville koloninin yönetiminde ikinci adam durumuna geldi. 1699-1700'de Mississippi Nehrinin aşağı çığırını ve Red River yöresini inceledi. 1701'de koloninin başkanı Sauvolle de la Villantry ölünce, Bienville koloni valiliğine atandı. 1702'de yerleşmeyi Mobile Koyundaki Louis Kalesi'ne taşıdı. 1711'de ise koloni, bugünkü yeri olan Alabama eyaletindeki Mobile'da yeniden kuruldu.
Bienville, yönetimini yeren çeşitli yakınmalara karşın 1712'ye değin Fransız kolonisinin valisi olarak görev yaptı. 1712'de Bienville'in yerine Antoine de Lamothe-Cadillac geçti ve Bienville üç yıl boyunca onun yardımcılığını yürüttü. 1716'da Naçez Yerlilerine karşı bir sefer düzenleyen Bienville, iki yıl sonra Cadillac geri çağırılınca yeniden vali oldu. Bu görevi sırasında, Mississippi Nehri üzerinde New Orleans yerleşmesini kurdu ve dört yıl sonra bu kenti koloninin merkezi yaptı.
İkinci kez Louisiana valiliği yaptığı dönemde İspanyolların elindeki Pensacola'yı aldı ve Siyah kölelerin davranışlarına katı kurallar getiren bir Siyah Yasası çıkardı. Louisiana'ya mali destek sağlayan Mississippi Şirketi bu desteği sürdüremez hale gelince, düşmanları Bienville'in Fransa'ya geri çağrılmasını ve sonra da valilikten alınmasını sağlamayı başardılar. Bienville, 1733'te vali olarak Louisiana'ya döndü. Ama koloni artık krallığın denetimine geçti. On yıl süren son valilik döneminde Yerlilerle peşpeşe savaşlar oldu. Bienville Mayıs 1743'te kendi isteğiyle valilikten ayrılarak Paris'e çekildi.[2]
Kaynakça
- ↑ The name Jean-Baptiste Le Moyne de Bienville is pronounced /ˈʒɒn bæpˈtiːst ləˈmɔɪn dəbiːˈɛnvɪl/. The title Sieur is pronounced /ˈsjɜr/.
- ↑ Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Sauvolle de la Villantry |
Louisiana Koloni Valisi 1701 - 1713 |
Sonra gelen: Antoine de Lamothe-Cadillac |
| Önce gelen: Antoine de Lamothe-Cadillac |
Louisiana Koloni Valisi 1716 - 1717 |
Sonra gelen: Jean-Michel de Lépinay |
| Önce gelen: Jean-Michel de Lépinay |
Louisiana Koloni Valisi 1718 - 1724 |
Sonra gelen: Pierre Dugué de Boisbriant |
| Önce gelen: Étienne Périer |
Louisiana Koloni Valisi 1733 - 1743 |
Sonra gelen: Pierre de Rigaud de Vaudreuil |