Jean-Baptiste de Villèle
| Jean-Baptiste-Guillaume-Joseph de Villèle | |
|---|---|
 | |
| Fransa Başbakanı | |
| Görev süresi 5 Eylül 1822 (fiilen 14 Aralık 1821) - 4 Ocak 1828 | |
| Hükümdar | XVIII. Louis X. Charles |
| Yerine geldiği | Armand-Emmanuel du Plessis, Richelieu Dükü |
| Yerine gelen | Jean-Baptiste Sylvère Gaye de Martignac |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 14 Nisan 1773 Toulouse, Fransa |
| Ölüm | 13 Mart 1854 (80 yaşında) Toulouse, Fransa |
| Mesleği | Subay |
| Dini | Katolik |
Jean-Baptiste-Guillaume-Joseph de Villèle (Villèle Dükü) (d. 14 Nisan 1773, Toulouse, Fransa - ö. 13 Mart 1854, Toulouse, Fransa), Kral X. Charles döneminde Fransa başbakanı (1821-28).
Devrim başlarında deniz astsubayıydı. Donanma subayı olarak ilk yolculuğuna Temmuz 1789'da çıktı, Batı ve Doğu Hint Adalarında görev yaptı. 1793'te Hint Okyanusundaki Mauritius Adasına, daha sonra aynı okyanustaki Réunion Adasına çekildi. Bu adada satın aldığı bir malikaneden hatırı sayılı bir servet biriktirmiş olarak 1807'de Fransa'ya döndü. Önce Toulouse yakınında oturduğu bucakta (1808), ardından Toulouse'da (1815) belediye başkanlığına, Haute-Garonne'dan 1815-16'nın uzlaşmaz kralcı Temsilciler Meclisi'nde de milletvekilliğine seçildi. 1813'ten sonra kralcı gizli örgüt İnanç Şövalyeleri'nin (Chevaliers de la Foi) üyesi olan Villèle aşırı kralcılarla birlikte aşırı sağ kanatta yer aldı ve kendini aşırı kralcıların en çok dinlenen lideri olarak kabul ettirdi. Merkez sağa doğru kaydı ve 1820'de Richelieu kabinesinde devlet bakanlığına getirildi.
Temmuz 1821'de bu görevden çekildiyse de aralıkta Richelieu hükümetinin düşmesinden sonra maliye bakanı olarak yeniden göreve döndü kısa sürede kabinenin gerçek başkanı durumuna geldi. Sarayda, kendisini kontluğa ve başbakanlığa getiren (1822) Kral XVIII. Louis'nin yakınlarınca desteklendi. Basın üzerinde uyguladığı ağır sansürle muhalefeti susturdu. 1821 seçimlerinden sonra başbakan oldu (Eylül 1822). Aşırı kralcıların olduğu yeni bir meclisin seçilmesi, onun dini topluluklar ve göçmenlerle ilgili yasaları kabul ettirmesini sağladı; 1825'te bağnaz gerici X. Charles'ın tahta çıkmasından sonra Villèle hükümeti, 1789 Devrimi'nde mülklerini yitirmiş göçmenlerin çoktandır istediği tazminatı, devlet tahvillerine ödenen faiz haddinin düşürülmesi yoluyla finanse ederek sağladı.[1]
Villèle'in yönetimi sırasında tutucu Katolikler, özellikle liberal görüşlü profesörleri temizledikleri üniversitelerde büyük nüfuz kazandılar. Villèle, belki de X. Charles'ın ısrarıyla, bir tür anayasa yapılması yönündeki yaygın isteği görmezlikten geldi.[2]
Büyük evlat hakkına ilişkin yasayı "Soylular Meclisi"ne kabul ettirmeyi başaramadı (Nisan 1826) ve liberallerle ultra kralcıların ortak muhalefeti karşısında, basın özgürlüğünün kısıtlanmasıyla ilgili yasa tasarısını da geri çekmek zorunda kaldı (1827). O zaman, Milli Muhafız Birliği'nin feshedilmesine karar verdi (Nisan 1827); bir sansür kurulu kurdu ve Temsilciler Meclisi'ni feshetti (Kasım 1827). Liberallerin zafer elde ettiği 17-24 Kasım 1827 seçimlerinde sağcı bir çoğunluk sağlamakta başarısızlığa uğrayınca istifa etti (Ocak 1828).
Kaynakça
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Armand-Emmanuel du Plessis, Richelieu Dükü |
Fransa Başbakanı 5 Eylül 1822 (fiilen 14 Aralık 1821) – 4 Ocak 1828 |
Sonra gelen: Jean-Baptiste Sylvère Gaye de Martignac |