Jean de Thévenot

(16 Haziran 1633 - 28 Kasım 1667, İsfahan-Tebriz arasında) Fransız Doğu gezgini.

Seyahat kitapları yayımcısı Melchisedech Thévenot'nun yeğeni olan Jean Thévenot'nun bilinen tek mesleği gezginliktir. 18 yaşında öğrenimini bitirir bitirmez Avrupa'yı gezmeye başlar ve İngiltere, Hollanda ve Almanya'yı gördükten sonra İtalya'ya gelir. Venedik'ten Roma'ya geçer ve oradan denizyoluyla ve Malta üzerinden 2 Aralık 1655'te İstanbul'a varır. 30 Ağustos 1656'ya kadar burada kalan Thévenot kentin, Köprülü Mehmed Paşa'nın sadrazamlığa getirilmesinden önceki karışık dönemini görür. Ancak gözlemleri daha çok günlük hayata, örf ve adetlere yöneliktir.

Thévenot İstanbul'dan ayrıldıktan sonra karayoluyla, Bursa üzerinden İzmir'e ve oradan gemiyle İskenderiye'ye gider. Mısır'da bir yıldan fazla kalır. Mart 1658'de Kudüs'e doğru yola çıkar ve Haziran 1658'de Kahire'ye geri döner. 4 Şubat 1659'da ise İskenderiye'den gemiye binerek Tunus'a uğradıktan sonra 12 Nisan'da Livorno'ya varır.

Bu ilk yolculuğun izlenimleri 1665'te Rouen'de Relation d'un voyage fait au Levant adıyla basılmıştır.

İlk yolculuk izlenimlerinde önce İstanbul'un genel bir tasvirini yapar. 'Sokaklar dar ve düzensizdir ancak önemli binalar da vardır. Bunların başında Ayasofya gelir.' Ondan sonra Ayasofya modelinde yapılmış olduğu yazılan Süleymaniye Camii ve I. Süleyman Türbesi'nden, Sultanahmet Camii ve Türbesi'nden, Fatih, Sultan Selim, Şehzade ve Bayezid camilerinden kısaca söz edilir. Bizans döneminden kalan sütun ve dikilitaşlara ayrılan kısa bir bahisten sonra sıra Topkapı Sarayı'na gelir. Burada dışarıdan görülebilenler ve genel bilgiler aktarılır. Hanlar ve kervansaraylar bölümünde Büyük Valide Hanı'ndan söz edilir.

İstanbul evlerinin ahşap ve dayanıksız olduğunu yazan Thévenot İstanbul'a geldiği gün büyük bir yangının 8.000 evi yaktığını ve burada kaldığı sürece iki yangının daha çıktığını ekler. 'Galata taraflarında evler çok daha sağlamdır. Pera'da ise yabancı elçiler ve zengin Rumlar oturur.' Tasvir Üsküdar, Adalar ve Boğaziçi hakkında verilen bazı bilgilerle sona erer. Bundan sonraki bölümler ise Türklerin örf ve adetlerine, giysilerine, yemeklerine, hamamlarına, oyunlarına aittir. İslam'a ait oldukça uzun bir bölüm ayıran Thévenot, bu konuda oldukça doğru ve yansız bilgiler verir.

Thévenot ilk Doğu yolculuğunun izlenim kıitabı çıktığında ikinci Doğu yolculuğuna çıkmıştır. Bu yolculukta Ekim 1663'te Marsilya'dan Mısır'a, oradan Suriye ve Mezopotamya üzerinden Basra'ya ve Hindistan'a, dönüşte Bender Abbas'tan Şiraz'a giderken bir kaza sonucu yaralanmıştır. İsfahan'a uğradıktan sonra Tebriz yolunda 1667 sonbaharında ölmüştür. Bırakmış olduğu notlardan yayımlanan ikinci yolculuğun günlüğü iki cilt halinde 1674 ve 1684'te basılmıştır.