Kalfat, Orta

Vikipedi'nin kalite standartlarına ulaşabilmesi için, bu maddenin veya bir bölümünün temizlenmesi gerekmektedir. Görüşlerinizi lütfen tartışma sayfasında belirtiniz.

Koordinatlar: 40°40′10″K 33°6′11″D / 40.66944°K 33.10306°D

Kalfat
—  Belde  —
Çankırı İdari Bölümler haritası
Türkiye'deki yeri
Koordinatlar: 40°40′10″K 33°6′11″D / 40.66944°K 33.10306°D
Ülke	Türkiye
İl	Çankırı
İlçe	Orta
Coğrafi bölge	Karadeniz Bölgesi
Yüzölçümü
- Toplam	22 km^2 (8,5 mi^2)
Rakım	1.265 m (4.150 ft)
Nüfus (2010)
- Toplam	1,955
- Yoğunluk	77,45/km² (200,6/sq mi)
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
İl alan kodu	0376
İl plaka kodu	18
Posta kodu	18800
İnternet sitesi:

Kalfat, Çankırı ilinin Orta ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Çok eski bir yerleşim yeri olduğu bilinen Kalfat'la ilgili ilk tarih kaydına Tunç Çağı'nda rastlanmaktadır. Bu konuda bilgiler yok denecek kadar azdır.

Tarihî kaynaklara göre Kalfat ve yöresi önce Hititler, sonra Paflagonyalıların eline geçti.

Kalfat’ın bugünkü yerleşim yerinde Paflagonlara ait bir kalenin bulunduğu, ancak bölgenin yaşamış olduğu pek çok deprem yüzünden ayakta kalamadığı bilinmektedir. Hititler dönemine ait olarak ise, höyük ve nekropol alanı bulunmaktadır. Yani büyük mezarlık ve kabristan olarak Kalfat civarı merkezdir denilebilir.

Kalfat ve çevresini daha sonra Persler ele geçirmişlerdir. Persler uzun süre bölgede kalamamışlardır. İskender’in doğu seferinde yöreyi topraklarına kattığı görülmektedir. Romalılar yaklaşık 450 yıl bölgeye hakim olmuşlardır. M.S. 350 yıllarında Bizanslılar, Doğu Roma İmparatorluğu'nun bölgedeki hakimiyetine son vermişlerdir.

Bizanslılar ise 1082 yılına kadar bölgede hüküm sürmüşlerdir. Türklerin 1050 yıllarında gelişi ile bölge günümüze kadar Türk yurdu olarak örnek bir belde olmuştur.

Coğrafya

Kalfat, Batı Karadeniz bölgesinde Çankırı ilinin Orta ilçesine bağlı Merkez bir kasabadır. Yerleşim yeri olarak, Dumanlı Dağlarındaki çeşitli sıra dağlardan oluşan tepelerin güneyindeki siperlerde kurulmuştur. Çanak biçimindeki bir arazi üzerine oturmuştur. Çal tepesinin tam önünde ve biraz da yamaçlarında; batısında Büyük Dünnek tepesi, güneyinde Avrat Kırağı (Hırağı), güneybatısında Harmankaya ve doğusunda Gölcük ile Arpalıklar'la çevrili bir yerleşimi mevcuttur. Devrez’in önemli kollarından olan Kalfat Çayı, kasabayı tam ortasından geçerek ikiye böler. Yerleşiminin olduğu arazinin jeolojik yapısı ise; genel olarak bazalt, volkanik tüf ve kaplama şeklinde olup, deprem bölgesidir.

Yüzölçümü 102 km²'dir. Çankırı ilinin en büyük arazisine sahip beldesidir. Güneyinde Orta, kuzeyinde ise Atkaracalar İlçesine sınırdır. Güneydoğusunda Karaağaç ve Sakarcaören köyleri, güneybatısında ise Kanlıca ve Salur, batısında Hacılar ve Yalak Çukurören köyleri ile kuzeybatısında Saçak Beldesi, kuzey ve kuzeydoğusunda Atkaracalar ilçesine bağlı Ilıpınar ve Demirciören ile Kurşunlu İlçesine bağlı Sünürlü köyleri ile doğusunda Sakaeli ve Kırsakal köyleri ile çevrilidir.

Kalfat’ın bazı yerleşim yerlerine uzaklıkları ise şöyledir. Çankırı’ya 74, Ankara’ya 110, İstanbul’a 400, Bolu’ya 150, Samsun’a 376 km'dir. Ayrıca; Orta ilçesine 4, Atkaracalar'a 19, Şabanözü'ne 28, Çerkeş ve Kurşunlu’ya 29, Ilgaz’a 50, Çubuk ilçesine 70 ve Tosya ilçesine ise 105 km'dir. Kalfat topraklarının büyük bir kısmı Gülbahar Hatun tarafından vakfedilmiştir.

Sosyal Hayat

Kalfat'ta sosyal hayat dışarıya bağımlıdır. Bayramlarda ve tatillerde köye gelenler ile köyde yaşam hareketlenir. Askere giden gençler için sosyal faaliyetler düzenlenir. Ramazan ayı Kalfat'ta çok özel geçer. Köy halkı iftarını topluca açar ve ardından akşam sohbetleri ve eğlenceler düzenlenir.

Her yıl düzenlenen "yağmur duası" geleneği vardır. 600 küsür yıldır süregelen bu gelenek köy halkı için çok önemlidir. Yurt içi ve yurt dışından çok fazla katılım olur. Gençlerin çeşitli sosyal, kültürel ve spor oyunlarından çevre ile irtibatları mevcuttur. Özellikle orta yaştakiler ve yaşlıların yüzük oyunları, ferfeneleri ve yaren sohbetleri meşhurdur.

Düğün, kına, bayram, asker gönderme ve olağan üstü olaylar dışındaki sosyal hayatı yerleşik olanlar için şöyle anlatabiliriz; Akşamları genellikle karşılıklı ziyaret ve misafirliklerle geçer. Yemekler yenilir, çaylar içilir ve sohbetler yapılır. Az sayıda da olsa odalarda yaşlılar toplanırlar. Konuşup her şeyi tartışırlar, kitap ve kuran okurlar, şakalaşırlar. Hemen her akşam hatta geceleri kız ve genç erkekler zaten sürekli haberli ve arkadaştırlar.

Kalfatlılar bir araya geldiklerinde çok güzel sohbetler olur. Karşılıklı takılma ve atışma yaygındır. Bunun dışında çeşitli memleket meseleleri, siyaset, dini konular, spor gibi. TV son yıllarda sohbetlere engel olmaktadır. Bu konuların yanında Kalfat ve Kalfatlıların çeşitli mesele ve sorunları konuşulur.

İklim

Kalfat bulunduğu konum itibarı ile Karadeniz Bölgesi'nde olmasına rağmen karasal iklim bölgeye hakimdir. Kışları uzun süreli ve soğuk geçer, yazları ise sıcak ve kısa sürer. Bu nedenle genel olarak; yazları kurak ve sıcak, kışları ise soğuk ve çoğunlukla karla kaplıdır. Hava sıcaklıkları ise; kışın -5 ile -25derece arasında yazın ise sıcaklık 15 ile 35 derece arasında değişir. 2002 yılındaki kışta sıcaklık ortalama -24 derecede seyretmiştir. Topraktaki don derinliğinin kış boyunca 25 cm'ye kadar indiği görülmüştür. Genel olarak hızlı esen kuzeybatı rüzgarları, ilkbahardaki kuzey rüzgarları, yazın batıdan esen rüzgarlar ile kışın yine kuzeybatı rüzgarları süreklilik arz ederler. Kalfat çok sert bir iklime sahiptir. Bu sebeple meyvecilik, sebzecilik ve benzeri işlerde riskler ve problemler yaşanmaktadır. Bu durum da tarım ve hayvancılığı olumsuz yönde etkilemektedir.

Birki Örtüsü

Köy arazisi genelde yayla biçiminde çıplak ve kıraç görünümdedir. Kalfat çayı yatağı boyunca ve diğer küçük dere boylarında söğüt ve kavak çok yaygındır. Ayrıca çalılık ve çok az sayıda meyve ağacı vardır. Karasivri Tepesi başta olmak üzere Gökkaya’nın Doruk, Çimencik, Sarıkayaönü, Gündoğdu ve AkkuTabii gibi bölgeler ormanlıktır. Sarıçam ve karaçam ile dağ kavağı en yaygın olan ağaç türlerindendir. 1970'Ii yıllardaki ağaçlandırmadan sonra önemli ölçüde ve çok büyük çapta Kalfat Ormanı genişlemekte ve gelişmektedir. Tabii ki bunda küçükbaş hayvan sayısının azalmasının da etkisi vardır.

Her şeye rağmen köy halkı yüzyıllardır ormanını (Korudağı) kendisi korumaya çalışmış ve bunda da başarılı olmuştur. İlkbahar mevsiminde bölgeye çok güzel bir bitki örtüsü hakim olur. Son yıllarda ağaç ve ağaçlandırmada gözle görünür bir artış vardır. Bölgede çayır ve meralar geniş alan kaplamaktadır.

Bitki örtüsü ve bitki türleri bakımından, Türkiye’de incelenmeyen dağlardan birisi de, Dumanlı Dağlarıdır. Bu sebeple dağın bitki örtüsünün ve çeşitliliğinin incelenmesi buna ilaveten kalitesinin de tescillenmesi maksadı ile ilmi araştırmalara büyük ihtiyaç vardır.

Yapılan ciddi araştırmalardan birisi de; Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünden Sn. Ahmet DURAN beyin tez çalışması bilimsel ve ilmi yöntemlerin takip edilerek incelenmesi bakımından kayda değer ve büyük emeklerle hazırlanmıştır. Dumanlı Dağlarının bitki örtüsü, bitki kalitesi ve çeşidi bakımından çok özet olarak şunları söyleyebiliriz: Dumanlı Dağlarında eşsiz bir bitki örtüsü vardır. Bu çalışmada 677 bitki örneği değerlendirmeye alınmış olup, 66 familya’ya (bitki ailesine) ait, 234 cins ve 408 tür ve tür altı düzeyde takson tespit edilmiştir. Endemizm oranı %8,5’dir. Teşhis edilen türlerden 30’u A-4 karesi için ilk ve yeni kayıttır. Özellikle kekik çeşidi ve kalitesi bakımından çok iyi durumda bulunmuştur.

Toprak Yapısı

Kalfat topraklarının çoğunluğu, üçüncü jeolojik zamanda meydana gelen ve Galetya masifinin içinde bulunan topraklardır. Bu yapı içerisinde de; kum, çakıl, mil ve silt gibi su tortuları bölgeyi kaplamıştır. Humuslu toprağı azdır. Su yataklarında ve eteklerinde 2 metre derinlik içinde kum ve çakıllı yeni toprak yapısı oluşmaktadır. Toprakların tabii eğilimi %2’den fazladır. Kireçsiz kahverengi topraklar da bazı bölgelerinde mevcuttur. Kalfat Kasabası bulunduğu yer itibarı ile ikinci derecede deprem kuşağı üzerinde yer almaktadır.

Çerkeş – Kurşunlu ve Ilgaz’ın 1942 yılında yaşadığı büyük deprem ile 2000 ve 2001 yıllarındaki depremler Kalfat’ı da çok etkilemiş olup, özellikle Sünnetçiler ve Nevzat Ayaz mahallelerinde başta cami olmak üzere büyük hasar meydana gelmiştir. Denizaltı lavlardan oluştuğu bilinen kırmızı kalkerler de bölgede oldukça sık görülür. Her şeye rağmen Kalfat topraklarının tamamı tarıma elverişlidir. İklim durumuna göre toprak yapısı daha kalitelidir.

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2010	1.955
2006	2.673
2000	3.342
1990	3.020
1980	2.908
1970	2.300
1965	2.135
1955	1.790
1933	1.262
1926	1.228
1923	1.011

Dış bağlantılar

• YerelNet
• Kalfat.com Kasabanın sitesi
• Kalfat kasabası hakkında düşünceler, kasabanın dünü bugünü yarını