Lambalar Çağı
Arda Târihi |
---|
Arda kronolojisi |
Ainurun Müziği |
Valar Yılları |
Ilúvatar'ın Çocukları'nın Çağları |
Son Savaş |
J. R. R. Tolkien’in hayalî Orta Dünya evreninde Lambalar Çağı, Arda'nın üç büyük zaman periyodundan biridir.
Lambalar Çağı, Valar tarafından Arda’nın yaratılışından hemen sonra başlamıştır. Dünyaya geldiklerinde, Arda yaşam eseri olmayan ve hiçbir coğrafi unsuru olmayan bir kütleydi. Valar tarafından belirlenen Arda’nın ilk şekli, İki Lamba’nın sisli ışığıyla zemini aydınlanan simetrik bir kıtaydı. Valar, ışığı iki lambanın içine yerleştirdi. Bu lambalara Illuin ve Ormal adları verildi. Valar kuzeyde Helcar adında, güneyde ise Ringil adında birer sütun inşa etti ve lambaları bu sütunlara yerleştirdi. Valar iki lambanın ışığının birleştiği yerde, Arda’nın ortasında Almaren adasında yaşadılar.
‘’Arda’nın Baharı’’ olarak adlandırılan bu dönemde Valar, dünyayı istedikleri gibi yönettiler. Melkor ise Gece Duvarları’nın ardında pusuya yatmıştı. Bu sırada hayvanlar ilk kez göründü ve ormanlar ilk kez büyümeye başlamıştı. Arda’nın Baharı, Melkor’un gelişi ile durakladı ve Valar’ın Lambaları’nı yok etmesinden sonra bu dönem tamamen sona erdi.
Lambalar, Melkor’un saldırısı sonucu yok oldu. Arda tekrar ilk baştaki gibi karanlığı büründü. Lambaların çöküşü ile Arda’nın zemininin kusursuz simetrisi bozuldu. Yeni kıtalar inşa edildi:
- Batıda Aman
- Ortada Orta Dünya
- Doğuda ise henüz yerleşimsiz halde duran ve daha sonraları Güneş Ülkesi denilecek olan topraklar
- Güneyde Karanlık Diyar
Kuzeydeki lambanın olduğu yerde daha sonra Cuiviénen körfezinin yer aldığı Helcar Denizi kuruldu. Lambaların yok edilmesi ile birlikte Lambalar Çağı sona erdi ve Ağaçlar Çağı başladı.