Massif Central
Massif Central, Fransa'nın ortagüney kesiminde dağlık bölge. Batıda ve kuzeydoğuda Akitanya Ovaları ve Loire Havzası, doğuda Rhône-Saône Vadisi, güneyde de Languedoc bölgesinin sınırları içinde kalan Akdeniz kıyı düzlükleriyle çevrilidir. Fransa'nın altıda birini (90.665 km²) kaplayan Massif Central'in büyük bölümü, yüksekliği 700-1.000 m arasında değişen platolardan oluşur. Bölgenin en yüksek noktaları Sancy Dağı (1.885 m) ve Plomb de Cantal'dir (1.858 m).
Bölgenin yaklaşık dörtte üçü, Karbonifer (yaklaşık 345-280 milyon yıl önce) ve Permiyen (yaklaşık 280-225 milyon yıl önce) dönemlerdeki Hersiniyen yer hareketleri sonucunda ortaya çıkan ve ağırlıklı olarak granit, gnays ve şistten oluşan kristalin kayaçların üzerinde yer alır. Birçok yerde aşınmaya uğramış olan daha sonraki çağlara ait tortul çökeltiler, Causses'daki Jura Dönemine (yaklaşık 190-136 milyon yıl önce) ait kireçtaşları ile Loire ve Allier nehir vadilerinin yukarı kesimlerindeki Tersiyer (Üçüncü) Döneme (yaklaşık 65-2,5 milyon yıl önce) ait kumlarda ve killerde belirgin bir biçimde görülür. Pliyosen Bölümün (yaklaşık 7-2,5 milyon yıl önce) başındaki şiddetli yanardağ etkinliklerinin yanı sıra Orta Tersiyer Dönemdeki yükselme ve eğilmeler, bölgedeki yanardağ konileri ile geniş platoları oluşturmuştur. Bu Tersiyer yükselmeler aynı zamanda Loire ve Limagne'daki iki büyük çukurun oluşmasına yol açmış ve kütlenin yan yatmasına neden olmuştur. Bu nedenle batı ve kuzeye doğru eğim yapan Massif Central, Rhône Vadisinden ve Naurouze'daki eşikten sonra birdenbire yükselir.
Massif Central yüzey şekiller bakımından yedi bölgeye ayrılabilir; Kuzeydoğudaki Morvan, Rhône-Saône Vadisi boyunca uzanan ve Cévennes'i de içine alan doğu ucu; yanardağ konileri ve platolarla kaplı orta platolar; Tarn ve Lot nehirlerinin oluşturduğu boğazlarla çevrili Grands-Causses; güneybatıdaki Ségalas, Lacaune ve Montagnes Noires yaylaları; La Montagne platolarını ve bir dizi alçak platoyu kapsayan Limousin; Loire ve Allier nehirlerinin kuzey havzaları.[1]
Saint-Etienne, Alès ve Blanzy'deki kömür madenciliği Saint-Étienne bölgesi, Le Creusot ve Montluçon'daki çelik ve metalurji sanayilerinin gelişmesine katkıda bulunmuştur. Michelin adlı şirket Clermont Ferrand'da kauçuk üretir. Limoges öteden beri porselenleriyle tanınır. Bölgede ayrıca çok sayıda tekstil fabrikası vardır. Genellikle bölgeden elde edilen hammaddeleri kullanan öteki sanayi tesislerinde tuğla, kiremit, mobilya, kağıt, deri eşya ve dantel üretilir. Loire ve Vienne nehirlerinin birleştiği yerde bulunan bir nükleer santral ile Dordogne, Cère, Truyère, Lot ve Tarn nehirleri üzerindeki hidroelektrik santrallar Fransa'da üretilen elektriğin üçte birini sağlar.
Massif Central'da nüfus eşit olmayan bir biçimde dağılmıştır. Bölgedeki başlıca kentler Saint-Étienne, Clermont-Ferrand ve Limoges'dur. Tarıma açılmış verimli bölgelerde dağınık pazar kasabaları görülür. Başlıca turizm merkezleri Vichy, Loire Vadisinin yukarı kesimindeki Le Puy ve Grands-Causses'taki Millau'dur.
Galeri
- Sancy Dağı
- Plomb de Cantal
- Monts Dore