İki parmaklı tembel hayvanlar
 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Hoffmann tembel hayvanı (Choloepus hoffmanni) | ||||||||||||||||
| Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| | ||||||||||||||||
|
Metne bakınız | ||||||||||||||||
İki parmaklı tembel hayvanlar (Megalonychidae ve Choloepus), dişsiz memeliler takımından bir tembel hayvan familyası ve cinsi. İki parmaklı ismi tam olarak doğru sayılmaz çünkü sadece ön ayaklarında ikişer parmakları, arka ayaklarında ise üçer parmakları bulunur. Familya birçok soyu tükenmiş türü, ama sadece iki yaşayan türü kapsar: Bayağı iki parmaklı tembel hayvan (Choloepus didactylus) ve Hoffmann tembel hayvanı (Choloepus hoffmanni).
Özellikleri
Ağaca asılı yaşam şekline uyum sağlamış bir vucut yapısına sahiptir. Renkleri sarımsı ile gri-kahverengi arası değişir. Postları arasında büyüyen yosunlardan dolayı yeşilimsi bir renk de alabilirler. Üç parmaklı tembellerden farklı olarak ön ve arka bacakları aynı uzunluktadır. Ön ayaklarında ikişer, arka ayaklarında ise üçer parmağı bulunur. Her parmaklarında uzun keskin pençeleri olur. Kulakları dıştan görünmez ve kafatası gayet kısa ve yuvarlaktır. Kesme ve koparma dişleri eksiktir. Sadece Üstte 10 ve altta 8 ila 10 çiğneme dişi bulunmaktadır. İki parmaklı tembeller 54 – 75 cm uzunluğa ve ortalama 6 kg ağırlığa ulaşır.
Yayılım
İki parmaklı tembel hayvanlar Orta ve Güney Amerika'nın tropik ormanlarında yaşar. Nikaragua'dan Peru'ya ve Brezilya'ya varan bir coğrafyada yaygındırlar.
Yaşam şekli
İki parmaklı tembeller neredeyse bütün hayatlarını ağaçta asılı şekilde geçirirler. Az besinli gıdadan dolayı enerji tasaruflu bir yaşam şekli sürdürürler. Üç parmaklı akrabaları kadar yemek seçmedikleri için onlardan biraz daha hızlı oldukları kabul edilir. Uyku, beslenme, çiftleşme ve hatta doğurma da ağaca asılı şekilde gerçekleşir. Düşük metabolizmalarından dolayı sadece haftada bir kez gerekli olan tuvalet ihtiyaçları veya başka bir ağaca ulaşmak gereksinimi nadir yere inmelerinin tek sebepleridir. Ağacın üstünde bir gün içinde 40 m civarında hareket edebilirler. Yerde sürünerek ilerlerler ama suda iyi yüzerler. Günün 15 saatini uyku ile geçirirler ve daha çok geceleri aktif olurlar. Genelde Yalnız yaşarlar. Ancak bazen birkaç dişiyle birlikte aynı ağaçta bulmak mümkündür. Pençeleri ile kendilerini savunabilirler ama ağacın üstünde kamuflaj olarak hiç bulunmamayı tercih ederler.
Beslenme
İki parmaklı tembeller üç parmaklı akrabaları kadar yemek seçmezler; meyveler, yapraklar ve tomurcuklar ile beslenirler. Ara sıra böcek ve diğer küçük hayvanlarda yerler.
Üreme
İki parmaklı tembellerin çiftleşmeside ağaca asılı şekilde gerçekleşir. 6 aylık bir gebelikten sonra 25 cm uzunlukta ve 300 gr ağırlıkta tek bir yavru doğar. İlk haftalarını annesinin karnına tutunarak geçirir. İki yaşında tamamen Yalnız yaşama hazır olurlar.
Tehdit
Tropik ormanların diğer canlıları gibi iki parmaklı tembeller için de ormanların daraltılması en büyük sorunlarıdır. Ayrıca etleri lezzetli olduğu için insanlar tarafından avlanılmalarıda tehditlerini arttırmaktadır.
Sınıflandırma
Yaşayan türler
Bugün yaşayan cinsi iki türe ayrılmaktadır:
- Bayağı iki parmaklı tembel hayvan veya Unau (Choloepus didactylus)
- Hoffmann tembel hayvanı (Choloepus hoffmanni)
Soyu tükenen türler
Tembel hayvan familyaları yaşam şekillerine (yerde veya ağaçta yaşayanlar) göre değil kafatası, parmak sayısı ve dişler gibi anatomik özelliklerine göre sınıflandırılırlar. Böylece iki parmaklı tembellerin sınıflandırmasında, bazı soyu tükenmiş yerde yaşamış dev tembel hayvanlar (Megalonyx) ile akrabalıkları ağaçta yaşayan üç parmaklı tembellerden daha yakındır ve bunlarla birlikte Megalonychidae familyasını oluştururlar.
Kitaplar
- Ronald Nowak: Walker’s Mammals of the World. Johns Hopkins University Press, Baltimore 1999, ISBN 0-8018-5789-9