Nerses Varjabedyan
Nerses Varjabedyan (d. 28 Ocak 1837, İstanbul - ö. 26 Ekim 1884, İstanbul), 72. İstanbul Ermeni Patriği.
Asıl adı Boğos'tur. İlköğrenimini 1852'de Hasköy'deki Nersesyan Okulu'nda tamamladıktan sonra önce aynı okulda, daha sonra da Edirne'deki Arşagunyan Okulu'nda öğretmenlik yaptı. 1858'de Edirne bölgesi ruhani lideri Episkopos Arisdages Rafaelyan'ın eliyle din adamı takdis edilerek Nerses adını aldı. 1859'da Hasköy'deki Surp Isdepanos Ermeni Kilisesi vaizliği görevine atandı. 1861'de Ermeni patrikliği Ruhani Meclisi üyeliğine seçildi. 1862'de Kilikya Patriği II. Giragos Açabahyan'ın eliyle Sis'teki (bugün Kozan) Patriklik Kilisesi'nde episkopos takdis edildi. 1863'te Ruhani Meclis başkanlığına seçildi. 1865'te görevle Mısır'a yollandı. Orada görüştüğü Nubar Paşa'dan da maddi destek alarak Hasköy'de Nubar Şahnazaryan Okulu'nu kurdu. 1870'te İzmit bölgesi ruhani liderliği görevine seçildi. Aynı yıl Taşra Komisyonu başkanlığını üstlendi. Samatya büyük yangını (1866) felaketzedelerine yardım toplamak amacıyla 1872'de Kafkasya'ya gitti.
Varjabedyan Patrik Mıgırdiç Hrimyan'ın istifası üzerine 18 Şubat 1874'te patrik kaymakamı görevine getirildi. Genel Meclis'in 14 Nisan 1874'teki oturumu sırasında oy çoğunluğuyla II. Nerses adıyla Ermeni patriği seçildi. 12 Kasım 1881'de patriklik görevinden istifasını sadarete sundu. İstifası reddedilince, ertesi gün Adliye ve Mezahip Nezareti'ne de bir istifa mektubu sundu. Fakat II. Abdülhamid'in ısrarı üzerine ikinci istifası da reddedildi.
Varjabedyan 9 Mayıs 1884'te Ermenistan'daki Eçmiadzin Başpatriklik Katedrali'nde yapılan seçimle gıyabında tüm dünya Ermenileri başpatrikliği görevine getirildi. Rus çarı tarafından da onaylanan seçim sonrasında sağlığı nedeniyle bu görevden de 15 Ekim 1884'te istifa etti. Kısa bir süre sonra da vefat etti. Naaşı Kumkapı'daki Surp Asdvadzadzin Patriklik Kilisesi narteksinde toprağa verildi.
Nerses Varjabedyan'ın İstanbul'da yaptığı en önemli işi Galata'daki Getronagan Okulu'nu kurmasıdır (Getronagan Ermeni Lisesi). Dönemindeki bir diğer inşaat da 1866 büyük yangınında harap olan Samatya'daki Surp Kevork Kilisesi'dir. Patrik Harutyun Vehabedyan döneminde tamamlanan (8 Şubat 1887) yapının kitabesinde ise müteveffa Patrik Başepiskopos Nerses Varjabedyan'ın zamanında başladığı kayıtlıdır.
Kaynaklar
- Vağarşag Seropyan, Nerses Varjabedyan, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c. 7, s. 368-369, (1994).
- Komisyon, Nerses Badriark Varjabedyan (Patrik Nerses Varjabedyan), İst., 1985;
- C. Giragosyan, “Nerses Varjabedyan”, Haygagan Sovedagan Hanrakidaran (Sovyet Ermeni Ansiklopedisi), VIII, Erivan, 1982
- M. Ormanyan, Azkabadum, III, Kudüs, 1927, V. Torkomyan, Yeremya Çelebii Kömürcüyan, İsdambolo Badmutyun (Eremya Çelebi Kömürciyan, İstanbul Tarihi), I-III, Viyana, 1913-1938.
Ortodoks Kilisesi unvanları | ||
---|---|---|
Önce gelen: I. Mıgırdiç |
İstanbul Ermeni Patriği 1874-1884 |
Sonra gelen: I. Harutyun |
|