Nil Muharebesi
Nil Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Fransız Devrim Savaşları | |||||||
Nil Savaşı, 1 Ağustos 1798 | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Fransa Cumhuriyeti | Büyük Britanya | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
François-Paul Brueys D'Aigalliers | Horatio Nelson |
Nil Muharebesi, Fransız Devrim Savaşları'nın deniz savaşlarından biridir. Fransa'nın Mısır Seferi'nin ilk aşamalarındandır. Amiral Horatio Nelson komutasındaki Britanyalı donanmasıyla Amiral François-Paul Brueys D'Aigalliers komutasındaki Fransız donanması arasında 1-2 Ağustos 1798 tarihlerinde, Nil deltasındaki Abukir Koyu'nda gerçekleşmiştir. Abukir Deniz Muharebesi olarak da adlandırılır.
Bağlam
General Napolyon Bonapart komutasındaki Fransız ordusunun Mısır'ı istila etmesi, Uzakdoğu'daki İngiliz çıkarlarını tehdit etmekteydi. Fransız ordusuyla birlikte Mısır’a gelen bilim heyetinin görevlerinden biri, Akdeniz'le Kızıldeniz arasında bir gemi yolunun inşaası konusunda fizibilite çalışmaları yapmaktı.
Muharebe stratejisi
Fransız ordusunun Mısır'da karaya çıkışından hemen hemen üç hafta sonra, 1 Ağustos 1798 tarihinde, Amiral Nelson komutasındaki 14 parça gemiden oluşan Britanyalı donanması, Fransız ordusunun ikmalini ve denizden korumasını üstlenen Fransız donanmasını saptadı. Fransız donanmasındaki gemiler, sancak tarafları açık denize dönük olarak demirlemiş ve birbirlerine zincir hattıyla bağlanmışlardı. Bu zincir hattı, Britanyalı gemilerinin aradan geçmesini engelleyecek bir hat oluşturmak amacındaydı.
Nelson bu tertiplenişte zayıf noktayı hemen keşfetmiştir. Gemilerini iki gruba ayırmış, bir grup geminin Fransız gemi hattının önünden geçerek bu hat ile sahil arasına kaymasını emretmiştir. Diğer grup gemiler ise Fransız donanmasının üzerine ilerlemişler, sola çark ederek sancak toplarını Fransız gemilerine çevirmişlerdir. Böylece Fransız gemileri iki ateş arasına alınmıştır. Nelson'un saldırı için geceyi seçmesi de gemilerinin manevrasının gizlenmesi konusunda avantaj yaratmıştır.
Sonuçlar
Sonuçta Nelson Abukir Limanı'nda demirli Fransız donanmasını imha ederek Mısır’daki Napolyon ordularının Fransa ile deniz bağlantısını kesmiştir. Kuşkusuz Bonapart, ordularının gıda gereksinimini "yerinde ikmal" ilkesiyle Mısır'dan sağlayabilirdi. Ancak cephane ve silah ikmali konusunda zorluklar yaşanacaktı. Ordusunun tamir atölyeleri vardı ancak, gerekli malzemenin deniz yolundan sağlanamaması, Mısır’da bunun için yeterli tesislerin bulunmaması Bonapart'ı bir karar vermeye zorlayacaktı. Donanma ile ikmal sağlanabilse, Mısır'da kalınıp bölge tutulabilirdi. Ama şimdi uzun süre Mısır’da kalınması olanaksız hale gelmişti.
Bonapart bunun üzerine Orta Doğu yönünde ilerlemek zorunda kalmıştır. Muhtemelen, Osmanlı İmparatorluğu’nu, gerekli malzemeyi kendisine sağlayacak bir antlaşmaya zorlamak hesabındaydı.
Ancak ordusu Akka kalesi önünde durdurulmuş, Mısır’a dönmek zorunda kalmıştır. Ordusunun Mısır’da uzun süre kalamayacağını bilen Napolyon, bu orduyu Mısır’da bırakarak Fransa’ya dönmüştür. Nil Savaşı ve bunun ardından gelen Akka yenilgisi, Napolyon’un Mısır Seferi’nin başarısızlığına neden olmuştur.
Dış bağlantılar
|