Peştuca

Peştuca

Peştuca.
Telaffuz pax̌tō
Bölge Orta Asya
Etnik köken Paştunlar
Konuşan sayısı 26.940.100  (2007)[1]
Dil aileleri
Hint-Avrupa
Yazı sistemi Arap alfabesi (Peştu alfabesi)
Resmî durumu
Resmî dil  Afganistan
Onaylanmış azınlık dili  Pakistan
Dil kodları
ISO 639-1 ps
ISO 639-2 pus
ISO 639-3 pus

Peştunca konuşulan yerler.

Peştuca (Peştuca: پښتو - Devanagari-Paahthaan), Afganca, Paştuca ve Pahtuca olarak da bilinen, Afganistan’da ve Pakistan’ın batı kesiminde yaşayan Peştuların konuştuğu dil. Hint-Avrupa dillerinin Hint-iran dilleri öbeğine bağlıdır. Otuz sekiz harfli bir alfabesi vardır. Bazı sesler Sankiritçede de bulunur.

Peştuca, bu dile uyarlanmış Arap alfabesiyle yazılır. Afganca, çok büyük bir ölçüde Hintçe, Belucice, Brohice, Urduca ve Pencapça gibi Hindistan ve Pakistan dillerinin etkisinin altında kalmıştır. Ayrıca Farsça ve Arapçadan girmiş çok sayıda kelimeye rastlanır. Peştuca, eski İran ve Hint dillerine özgü özellikler de taşımaktadır.

Peştuca, 16. yüzyılda yazıya geçirilmeye başlandı. 18. yüzyılda Afgan devleti kurulunca dilin önemi daha da arttı. 1936 yılında Afganistan’ın resmî dili oldu. Günümüzde Peştuca Afganistan’da eğitim dilidir. Ülkedeki ikinci dil ise Farsçadır. Afganistan ve Pakistan’ın dışında Hindistan ve Bangladeş’te konuşulabilir. Bazı dil bilimciler Peştucayı, Urduca ve Farsçanın bir lehçesi olarak kabul ederler. Yazıya geçirilmesi çok geç olduğu için kelime birliği sağlanamamış, büyük ölçüde Arapça, Farsça ve Hintçenin etkisi altına girmiştir. Bu dilde verilen yapıtlar daha çok İslami medrese ürünleridir. 10'a yakın Kur'an çevirisi bulunmaktadır.

Kaynakça

This article is issued from Vikipedi - version of the 7/9/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.