Pantolon
Pantolon, belden başlayan ve paçaları ayak bileklerine inen giysi.
Moda, erkek pantolonlarının biçimine büyük değişiklikler getirmemiştir. Pantolonların boyları uzun ve kısa, paçaları dar veya bol (gemici pantolonu), bacaklara yapışık (kayak pantolonu) olabilir. Paçalar, kıvrık veya düzdür. Pantolonların ön, arka veya yanlarında cepler olabilir.
Kot pantolon, kumaş pantolon, keten pantolon, kadife pantolon gibi farklı dokumaları vardır.
Biçimi ne olursa olsun, erkek giyiminin başlıca unsurlarından biri olan pantolon daima aynı parçalardan meydana gelir. Bunlar, pantolonun gövdesini meydana getiren dört büyük parça ile kemer, düğme veya fermuarın dikildiği pat kısmı denen ikinci dereceden parçalardır.
Geçmişi
Figüratif sanat delillere dayanarak ilk pantolon giyimleri muhtemelen M.Ö. 24 binlerde güney Sibiryanın Mal'ta-Buret' kültür alanında sanılmaktadir.[1] Kesin tespit ve binicilik için yünden icat edilen ilk pantalon ise Çinin Turfan (Xinjiang) eyaletinde bulunan ve M.Ö. 1300-1000 yıllara dayanan Yanghai mezarlıkta bulunmaktadır.[2][3] Bu pantolonun üzerindeki damgaların Türk kültür coğrafyasındaki bazı örneklere benzemektedir.[4] Pantolon ata binmek için geliştirilmiş Orta Asyadan Hunlarla Avrupaya ve Choularla ve Gutilerle Tarım Havzasına gelen bir Türk giyimi olduğu düşünülmektedir.[5][6][7]
Venedikliler, 4. yüzyılda Roma'da öldürülen Hıristiyan hekim Panteleone'yi anmak için "pantaloni" dedikleri günümüz pantolonunun atası olan dar ve uzun külotları giydiler. 16. yüzyılda Fransa ve İngiltere'yi dolaşan Commedia dell'Arte gruplarının sevilen karakterlerinden birisi de Pantalone idi. Pantalone, uzun don giyen zengin ve yaşlı bir tiplemeydi. 17. yüzyılda denizciler ve çocuklar tarafından benimsenen Pantalone'nin uzun donu Fransız Devrimi'nin siyasî simgelerinden birisi oldu. Fransız soylularının tayta benzeyen külotlarının yerine uzun pantolonlar giyen Sans Culottes adıyla anılan grup böylece kendilerini varlıklı kesimden ayırdılar. Burjuva karşıtlığının bir simgesi olan pantolon, 1789'da soylulara karşı ayaklanan işçi ve köylü sınıfının üniforma olarak seçtiği bir kıyafet oldu.
Osmanlılar'da da denizciler ve işçiler gibi sıradan sınıfın giydiği pantolon burada siyasî bir simge haline gelmese de giderek popülerliğini artırdı.[8]
Kaynakça
- ↑ Nelson, Sarah M. (2004). Gender in archaeology: analyzing power and prestige. Gender and Archaeology. 9. Rowman Altamira. s. 85. ISBN 978-0-7591-0496-9.
- ↑ Beck, Ulrike; Wagner, Mayke; Li, Xiao; Durkin-Meisterernst, Desmond; Tarasov, Pavel E. (22 May 2014). "The invention of trousers and its likely affiliation with horseback riding and mobility: A case study of late 2nd millennium BC finds from Turfan in eastern Central Asia". Quaternary International. DOI:10.1016/j.quaint.2014.04.056. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1040618214002808. Erişim tarihi: 9 June 2014.
- ↑ "First pants worn by horse riders 3,000 years ago". Science News. DOI:10.1016/j.quaint.2014.04.056. 13 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160413180405/https://www.sciencenews.org/article/first-pants-worn-horse-riders-3000-years-ago. Erişim tarihi: 6 December 2015.
- ↑ Aksoy, Mustafa (Ekim 2015). "Tarihin Bilinen İlk Pantolonundan Türkiye’ye Gelen Damga". Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi. https://www.academia.edu/19159496/Mustafa_Aksoy_Tarihin_Bilinen_%C4%B0lk_Pantolonundan_T%C3%BCrkiye_ye_Gelen_Damga.
- ↑ Ayhan, Fatma (Temmuz – Ağustos 2013). "TÜRK GİYİM KÜLTÜRÜNDE PANTOLONUN GELİŞİMİ VE DÜNYA GİYİM KÜLTÜRÜNE ETKİSİ". Türk Dünyası Arastirmalari Vakfi. Akademik Bakiş Dergisi, Sayı: 37. ISSN 1694-528X. 22 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141222001253/http://www.akademikbakis.org:80/eskisite/37/37.pdf.
- ↑ Ercebeci, Şebnem (2009). "Altıncı Uluslararası Türk Kültürü Kongresi bildirileri". 376. cilt/Atatürk Kültür Merkezi yayını: Bilimsel toplantılar 4. cilt/6. Uluslararası Türk Kültürü Kongresi bildirileri, 21- 26 Kasım 2005. ss. 2105. ISBN 9751621704. 8 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160208043022/https://books.google.com.tr/books?hl=tr&id=lOJQAQAAIAAJ.
- ↑ Kisamov, Norm (April-June 2015). "Tarim Mummy in Socio-Ethnological Perspective". Mikes International - JOURNAL OF EURASIAN STUDIES, Volume VII., Issue 2.. ss. 40-43. ISSN 1877-4199. 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160402131713/http://www.federatio.org/joes/EurasianStudies_0215.pdf.
- ↑ Bard, Christine (2012). İsmail Yerguz. ed. Pantolonun Politik Tarihi. Sel Yayıncılık.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||