Sagu

Sözlü Edebiyat

Sagu Koşuk Sav Destan

Sagu, ölen bir kişinin ardından söylenen bir tür ağıt şiiridir. Genelde ölen kişinin erdemlerini ve yiğitliklerini konu alır. 7'li hece ölçüsü ile söylenir. Edebi sanatlara yer verilir. Dörtlük esasına dayanır. Ölen kişinin kahramanlıklarını, başarılarını, erdemlerini; kalanların acısını ve duyulan üzüntüyü dile getirir. Sagu, nazım şekliyle söylenir. Bu şiirlere İslâmiyet sonrası halk edebiyatında ağıt, Divan edebiyatında mersiye denir.Yuğ denilen ölüm törenlerinde söylenir. Divân-ı Lugati-t Türk'teki Alp Er Tunga (Saka Türklerinin yazdığı) sagusu bu türün önemli örneklerindendir.En önemlisi ise doğaçlama o anda ölen kişinin dış görünüşlerini kişiliğini anlatır.'Ah benim kömür gözlü,esmerim gitti elimden gitti.'Gibisinden örnekler verebiliriz.^[1]

Örnek

Alp Er Tunga için söylenmiş sagulardan kaydedilmiş olan bazı parçalar Divânu Lügati't-Türk'te bulunmaktadır. Bu saguda yer alan ilk üç dörtlük şöyledir;

ilk dörtlük Alp Er Tunga öldi mü? Issız ajun kaldı mu? Ödlek öçin aldı mu? Emdi yürek yırtılur.

ikinci dörtlük Ödlek küni tavratur Yalnguk küçin kevretür Erdin ajun sevretür Kaçsa tagı ertilür

üçüncü dörtlük Begler atın urgurup Kadgu anı torgurup Mengzi yüzi sargarup. Korkum angar türtülür.

Kaynakça

1. Sözlü edebiyat, Erişim tarihi: 5 Haziran 2016