Selçuk

Koordinatlar: 37°57′N, 27°21′E

Selçuk
—  İlçe  —
İzmir'deki konumu
Selçuk Belediyesi Logosu
Koordinatlar: 37°57′K 27°21′D / 37.95°K 27.35°D / 37.95; 27.35
Ülke Türkiye
İl İzmir
Coğrafi bölge Ege Bölgesi
Yönetim
 - Kaymakam Ayhan Boyacı
 - Belediye başkanı Dr. Dahi Zeynel Bakıcı (AK Parti)
Yüzölçümü [1]
 - Toplam 277 km2 (107 mi2)
Rakım 16 m (52 ft)
Nüfus (2015)[2]
 - Toplam 35,736
 - Kır -
 - Şehir 35,736
Zaman dilimi UDAZD (+3)
Posta kodu 35920
İl alan kodu 232
İl plaka kodu 35
İnternet sitesi: Selçuk Belediyesi-Selçuk Kaymakamlığı
Efes Antik Kenti
Selçuk Belediyesi'ne ait bir tanıtım resmi.
Selçuk pek çok kültüre ev sahipliği yapmıştır. Önde Helen medeniyetine ait Artemis Tapınağı, ortada Selçuklular döneminde yapılan İsa Bey Camii, arkada Osmanlılar döneminde yapılan Selçuk Kalesi görülmektedir.
Selçuk Kalesi

Selçuk, İzmir’in güneyinde, İzmir-Aydın karayolu üzerinde yer alan İzmir'e bağlı denize kıyısı bulunan turistik ilçe ve bu ilçenin merkezi. Kuzeyinde Torbalı, batısında Ege Denizi, kuzeybatısında Menderes, kuzeydoğusunda Tire, doğusunda Germencik ve güneyinde Kuşadası ile çevrilidir. İzmir'e 74 km. mesafededir.

Tarihçe

Selçuk eski adıyla Ayasuluk, 1304 yılında Aydınoğulları Beyliği'nin eline geçmiş ve 1426 yılında Osmanlı Devleti topraklarına katılmıştır. 1914’de Ayasuluk olan adı Selçuk olarak değiştirilmiş ve Kurtuluş Savaşından sonra da Akıncılar adıyla anılan Selçuk 1957 yılında İzmir İline dahil edilmiş ve ilçe unvanını almıştır.

Selçuk, Dünyanın en büyük açık hava müzelerinden biridir. Antik Çağ'ın en önemli yerleşim yerlerinden biri olmuştur. Selçuk’ta bulunan tarihi yapıların büyük bir bölümü ayaktadır. Efes ören yeri, Türk ve dünya turizmi açısından çok önemli bir merkezdir, Efes her yıl yaklaşık olarak 2 milyon ziyaretçi tarafından gezilmektedir. Selçuk Efes Müzesi, sahip olduğu ve sergilediği sadece yerel eserlerle Avrupa’nın en önemli ve en zengin müzelerinden birisidir. Bu etkinlikler dışında, müzede verilen konferanslar ve açılan resim sergileri kültür hayatını canlı tutmaktadır. Selçuklu sanatının en önemli eserlerinden biri olan İsa Bey Camii Selçuk’tadır. Cami, hem avlulu Türk camii tipinin, hem de Anadolu sütunlu camilerinin bilinen en eski örneğidir. Şirince köyü, popüler bir kırsal turizm merkezidir.

İlk çağın en ünlü şehirlerinden biri olan Efes, Küçük Menderes Nehri'nin sularını boşalttığı körfezin yakınında kurulmuştur. Tarıma elverişli toprakları, Doğu’ya açılan büyük bir ticaret yolunun başında oluşu, gerek Antik Çağ'da, gerekse de Hıristiyanlık döneminde çok önemli bir dini merkez oluşu, tarihe büyük bir kent olarak geçmesini sağlamıştır. İlim ve sanat dünyasında da adını duyurmuş, ünlü kişiler yetiştirmiştir. Bunlar arasında, rüya tabircisi Artemidorus, şair Kallinos ve Hipponaks, filozof Herakleitos, ressam Parrhasius, gramer bilgini Zenodotos sayılabilir.

Efes’in tarihi MÖ 6. binyıla kadar uzanmaktadır. Bu sonuca son yıllarda Arvalya ve Çukuriçi höyüklerinde ele geçen arkeolojik yerleşke bulgularıyla varılmıştır. Ayasuluk Tepesi’nde yapılan kazılar da burada Erken Tunç Çağı’ndan Hellenistik Çağ’a kadar kesintisiz yerleşmenin var olduğunu göstermiştir. Bu da eski Efes’in Ayasuluk Tepesi’nde olduğunu, buranın Anadolu kavimleri ve Hititler tarafından iskan edildiğini ispatlamaktadır. Ayrıca Hitit yazılı metinlerinde Apasas olarak geçen kentin bu kent olduğu da kesinleşmiştir.

Strabon ve Pausanias gibi yazarlar, tarihçi Herodot, Efesli şair Kallinos gibi antik kaynaklar Efes’in Amazonlar tarafından kurulduğuna ve yerli halkın Karyalılar ve Lelegler’den oluştuğuna işaret etmektedirler.

MÖ 1050'de Androklos, diğer eski Yunan kolonistleri gibi Anadolu’ya gelmiş, Efes ve civarını almıştır. Efes, MÖ 7. yüzyıl da Kimmerler’in istilasına uğrar ve Artemis Tapınağı yerlebir edilir. MÖ 560’da kent Lidyalılarca Artemision çevresine taşınır. MÖ 386'da akdedilen Kral Barışı’nın sonunda Efes, Büyük İskender’in gelişine dek sürecek olan Pers egemenliği altına girer.

Bugün gezilen Efes, büyük ölçüde, Büyük İskender’in generallerinden Lysimakhos tarafından MÖ 300’lerde kurulmuştur. Efes, Bizans Çağı’nda tekrar yer değiştirmiş ve ilk kurulduğu Ayasuluk Tepesi’ne gelmiştir.

295 Km² lik alanı kapsayan ilçe, merkez dahil, 1 belde ve 9 köyden oluşmaktadır. Selçuk'un denize uzaklığı 8 km, denizden yüksekliği ise 16 metredir.

Coğrafya

Batı Anadolu'dan doğan Küçük Menderes Nehri, geniş bir ova ile ilçeye 3 km kuzeyinden geçip, 9 km batısından denize dökülür. Doğusunda yükseklikleri pek fazla olmayan Maden, Kayser ve Sarıkaya dağları, Güneyinde ise; Eteğinde büyük bir medeniyetin kurulmasına sahne olmuş Bülbül Dağı vardır. Kuzeydoğusunda Belevi Gölü, kuzeybatısında Kuş Cenneti ve adları Çakal, Gebekirse, Cevaşır ve Kazan olmak üzere toplam 5 doğal göle sahip olan Selçuk'ta, doğa çeşitli kuşların barınmasına olanak sağlamaktadır. Selçuk yüzölçümünün, % 52 gibi büyük bir bölümünün ormanlık alan olması, ilçenin doğal deseninin zenginliğini oluşturur.

İklim

Bu ilçede Akdeniz iklimi görülmektedir. Yazları sıcak ve kurak kışları ılık ve yağışlı geçer.

Ulaşım

Selçuk'a tüm ulaşım yollarıyla ulaşılabilir. Kara yolu ile İzmir-Aydın Otoyolu , Hava yolu ile Adnan Menderes Havalimanı ve Selçuk-Efes Havaalanı, Deniz yolu ile Kuşadası Limanı, Demiryolu olarak İzmir(Basmane)- Selçuk - Denizli yönüne giden , günde 8 defa karşılıklı düzenlenen ve 75 dk süren tren seferleri kullanılabilir.

Selçuk, İzmir-Aydın kara ve demiryolu üzerinde kurulmuştur. Denize kıyısı olmasına rağmen limanı yoktur.

İl Özel İdaresi, Belediye ve Türk Hava Kurumu işbirliği ile inşa edilen 1993 yılında faaliyete geçen Selçuk Efes Havaalanı'nın işletmesi Türk Hava Kurumunca yürütülmektedir. Havaalanı İlçenin batısında olup 3 km. uzaklıktadır. Pist uzunluğu 1740 metre, pist eni 30 metredir. Orman yangılarına uçak ile müdahale amacıyla meydan içerisinde 60 ton kapasiteli su havuzu mevcuttur. Aynı zamanda eğitim merkezi durumunda olan havaalanında paraşüt, planör, motorlu yelken kanat, yelken kanat ve motorlu uçak eğitimleri yapılmaktadır. Havaalanında hava taksi veya ambulans olarak kullanılabilecek 4 ve 6 yolcu kapasiteli 2 adet uçak her an hazır tutulmaktadır.

Selçuk'a bağlı tüm köylerin ve beldenin ana yolları asfaltlanmıştır. Merkezde ise yolların büyük bir bölümü beton ve parke taş döşenmek suretiyle yenilenmiş olup, kalan kısımları program dahilinde düzenlenmekte ve yenilenmektedir.

Nüfus

İlçenin yüzölçümü 295 km²’dir. 2016 yılı nüfus verilerine göre toplam nüfusu 35.850’dir.

Selçuk kış mevsimlerinde büyük bir kasaba nüfusuna sahip olmakla birlikte, yaz mevsimlerinde turizmin de etkisiyle nüfusu bazı küçük illerin nüfusunu aşar.

Yıl Toplam Şehir Kır
1965[3] 15.640 10.227 5.413
1970[4] 16.757 11.101 5.656
1975[5] 18.998 12.251 6.747
1980[6] 19.694 12.775 6.919
1985[7] 23.855 16.242 7.613
1990[8] 27.353 19.412 7.941
2000[9] 33.594 25.414 8.180
2007[10] 34.002 27.284 6.718
2008[11] 34.459 27.555 6.904
2009[12] 34.479 27.801 6.678
2010[13] 34.441 27.880 6.561
2011[14] 34.643 28.158 6.485
2012[15] 34.587 28.213 6.374
2013[16] 34.979 34.979 veri yok
2014[17] 35.281 35.281 veri yok
2015[18] 35.736 35.736 veri yok

Belediye başkanları

Belediye başkanları, partileri ve aldıkları oy oranları
Yıllar Belediye Başkanı Parti Oy oranı (%)
2014 Dahi Zeynel Bakıcı Adalet ve Kalkınma Partisi 36.67
2009 Hüseyin Vefa Ülgür Cumhuriyet Halk Partisi 43.76
2004 Hüseyin Vefa Ülgür Cumhuriyet Halk Partisi 37.91
1999 Hüseyin Vefa Ülgür Cumhuriyet Halk Partisi 32.70
1994 Kamil Subaşı Cumhuriyet Halk Partisi 30.25
1989 Kamil Subaşı Sosyaldemokrat Halkçı Parti 54.59
1984 Eftal Doğru Anavatan Partisi 27.39
1977 Mustafa Cahit Tanman Cumhuriyet Halk Partisi 55.01

Eğitim-öğretim

Selçuk merkezde 6, Belevi’nde 1, köylerinde 6 olmak üzere toplam 13 İlköğretim Okulu, 5 orta öğretim Kurumu ve 2 yüksek öğretim kurumu bulunmakta; 8400 öğrencinin eğitim gördüğü bu okullarda 390 öğretmen görev yapmaktadır. THK Üniversitesi İzmir MYO ve Dokuz Eylül Üniversitesi Efes MYO yüksek öğretim kurumlarıdır.

İlçede, sağlık hizmetleri 1 Devlet Hastanesi, 4 aile sağlığı merkezi tarafından verilmektedir.

1993 yılından bu yana Selçuk Devlet Hastanesi Uluslararası Hastaneler Federasyonu üyesidir.

Ekonomi

İlçenin ekonomisi öncelikle turizme dayalıdır sonrasında sırasıyla tarım ve hayvancılık gelir. Zeytin, üzüm, narenciye (özellikle mandalina ve şeftali ) tarım faaliyetlerini oluşturur. Hayvancılık olarak küçükbaş hayvancılık daha sonra büyükbaş hayvancılık gelir. Orta büyüklükte bir sanayi sitesi bulunmaktadır.

Turizm

Pamucak Plajı 6 büyük otele, Selçuk Belediyesi'ne ait bir tesise, bir de Mocamp Tesisi'ne sahiptir.

Pamucak (Efes) Plajı, Türkiye'nin en uzun plajlarından birisidir.

Başlıca tarihi eserler

Artemis Tapınağı

Efes'de Artemis Tapınağı

Efes'teki Artemis Tapınağı'nın temelleri milattan önce 7. yüzyıla kadar gider. Tanrıça Artemis'e ithafen yapılmıştır. Tamamiyle mermerden oluşuyordu. Lidya kralı Croesus tarafından yaptırılan yapı, Yunan mimar Chersiphron tarafından tasarlanmıştı ve dönemin en büyük heykeltıraşları Pheidias, Polycleitus, Kresilas ve Phradmon tarafından yapılmış olan bronz heykellerle süslenmişti. Tapınak hem bir pazaryeri, hem de bir dini müessese olarak kullanılıyordu. Artemis Tapınağı MÖ 21 Temmuz 356'da adını ölümsüzleştirmek isteyen Herostratus adlı bir Yunan tarafından yakıldı. Aynı gece Büyük İskender doğmuştur. Büyük İskender Anadolu’yu fethettiğinde Artemis Tapınağı’nın yeniden yapılması için yardım teklif etmiş fakat reddedilmiştir.

Festivaller

Her yıl Ocak ayının üçüncü pazarında Pamucak sahilinde “Selçuk-Efes Deve Güreşleri Festivali“ düzenlenir. Festival deve güreşi otoriterlerince[hangileri?]“en popüler ve en iyi organizasyon” olarak seçilmiştir. Eylül ayında ise ilçe merkezinde düzenlenen “Uluslararası Selçuk-Efes Kültür Sanat Turizm Festivali ve Kurtuluş Şenlikleri” ilçenin gelenekselleşmiş kültür ve sanat etkinliklerindendir.

Spor Kulüpleri

Selçuk Efes Spor

1943 yılında kurulmuş olup uzun yıllar TFF 3. lig'de mücadele etmiş şu an İzmir amatör liglerinde mücadele etmektedir.

Selçuk Gençlik Spor

Selçuk Belevi Gençlerbirliği Spor

Selçuk Çamlık Spor

Kardeş şehirler

Notlar

Coğrafi konum

Menderes Torbalı Tire
 
Pamucak Şirince
   Selçuk    
Kuşadası Söke Germencik

Galeri


Kaynakça

  1. ↑ 6/11
  2. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6XDI2q9rF. Erişim tarihi: 22 Mart 2015.
  3. ↑ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bspoq2nl. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  4. ↑ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtnWGvcQ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  5. ↑ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btq3aeJB. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  6. ↑ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtufBw1x. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  7. ↑ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btwj7yKW. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  8. ↑ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtyMchfP. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  9. ↑ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0UyXta. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  10. ↑ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu209gxs. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. ↑ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3nVSQR. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. ↑ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuD1h3Ox. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  13. ↑ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuFbZCgl. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  14. ↑ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGuy9WN. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  15. ↑ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxkK12b. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  16. ↑ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUw3npf. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  17. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6XDI2q9rF. Erişim tarihi: 22 Mart 2015.
  18. ↑ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.

Dış bağlantılar

Selçuk'un mahalleleri
İzmir'in ilçeleri
This article is issued from Vikipedi - version of the 11/11/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.