Sogn og Fjordane

Koordinatlar: 61°20′00″K 05°50′00″D / 61.3333333°K 5.8333333°D / 61.3333333; 5.8333333

Sogn og Fjordane
—  Eyalet  —
Sogn og Fjordane fylke

UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan Nærøyfjorden

Arma
Sogn og Fjordane'in Norveç'teki konumu
Koordinatlar: 61°20′00″K 05°50′00″D / 61.3333333°K 5.8333333°D / 61.3333333; 5.8333333
Ülke Norveç Norveç
Bölge Vestlandet
İdari merkezi Hermansverk
Eyalet 1763 Kuzey Bergen Eyaleti
1919
İdari birimler
Yönetim
 - Vali Anne Karin Hamre
(2011-günümüz)[2] [3]
 - Belediye başkanı Aashild Kjelsnes
(2011-2015)[4] (İşçi Partisi)
Yüzölçümü
 - Toplam 18.623 km2 (7.190,4 mi2)
 - Land 17.709 km2 (6.837,5 sq mi)
 - Su 914 km2 (352,9 sq mi)
Nüfus (2011)
 - Toplam 180 201
 - Yoğunluk 6/km² (15,5/sq mi)
Zaman dilimi OAZD (+01)
 - Yaz (YSU) OAYZD (+02)
İnternet sitesi: www.sfj.no

Sogn og Fjordane (Norveççe:Sogn og Fjordane) Norveç'in batı kıyısında bulunan eyalettir. Kuzeyinde Møre og Romsdal, güneyinde Bergen, doğusunda Oppland ve güneydoğusunda Buskerud ile sınır olan eyalet 18,623 km2 yüz ölçümü üzerinde yaklaşık yüz dokuz bin nüfusa sahiptir. Eyalette toplam yirmi altı belediye bulunmaktadır. Sınırlarında Florø , Førde ve Måløy olmak üzere üç kent vardır. Yönetim merkezi Hermansverktir. Nærøyfjord ve Urnes klisesi UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almıştır.

Tarihçe

Sogn og Fjordane, Orta çağda Gulating egemenliğinde kurulmuş olan, Firdafylke (şimdiki Fjordane bölgesi) ve Sygnafylke (şimdiki Sogn bölgesi) tarihi bölgelerinden oluşmaktadır. Orta çağın sonlarında Hordafylke (şimdiki Hordaland ) ve Sunnmørafylke (şimdiki Sunnmøre) ile birleştirilerek Bergenhus len kurulmuştur. Bergenhus len Norveç'in dört leninden (bölgesinden) biriydi. Bergen'de bulunan Bergenhus Kalesi adını buradan almıştır.[5]

19 Şubat 1662 tarihinde, kraliyet kararnamesi ile adı Bergenhus amt (valilik) olarak değiştirilmiştir. 1689 yılında Sunnmøre, Romsdal eyaletine bağlanmıştır. Daha sonra 1793'te Bergenhus amt Nordre Bergenhus ve Sondre Bergenhus olmak üzere, güney ve kuzey, iki ayrı eyalete bölünmüştür. 1 Ocak 1919 tarihinde, Nordre Bergenhus amt Sogn og Fjordane Fylke olarak değiştirilmiştir.[6][7]

Adı ve arması

Sogn og Fjordane adı 1919 yılında oluşturulmuştur. Sogn akarsu anlamına gelir ve üç bölgesinden birinin adıdır. Fjordane ise fiyort kelimesinin çoğul halidir ve Nordfjord ile Sunnfjord bölgelerini kastetmektedir. Bu bağlamda eyaletin adı akarsu ve fiyortlar anlamına gelmektedir.

Arması, gümüş arka plan üzerinde üç mavi tepeden oluşmaktadır. Arma, arazi üzerindeki üç büyük fiyort ile eyaletin coğrafi durumunu gösterimektedir. 23 Eylü 1983 tarihinde onaylanmıştır. Üç mavi tepe eyaletin üç önemli fiyordunu aynı zamanda üç bölgesini, Sogn, Sunnfjord ve Nordfjord'u simgelemektedir. Neredeyse tüm köy ve kasabalar bu fiyortların birinin üzerinde bulunmaktadır ve illerin adı fiyortlara dayanmaktadır.[6][8]

Coğrafya

Briksdalsbreen

Norveç'in batısında yer alan eyalet, kuzeyde Møre og Romsdal, güneyde Bergen, doğuda Oppland ve güneydoğuda Buskerud ile komşudur. Fiyordları, adaları, şelaleleri ve dağlarıyla zengin bir coğrafyaya sahiptir. Sogn og Fjordane üç ana bölümden oluşmaktadır: “Sognefjord”, “Sunnfjord” ve “Nordfjord”. Bulandet, Bremanger ve Florø çevresinde birçok takımadalar vardır.

Batısında yer alan “Hurrungane” sıra dağları bölgenin en yüksek dağlarını oluşturmaktadır. 2,000 metrenin üzerinde 55 zirveleri vardır. “Sunnfjord” Norveç'in en uzun fiyordudur. Nordfjord yaklaşık 100 kilometre uzunluktadır. Ünlü Nærøyfjord eyaletin güneyinde yer alır. Bu UNESCO tarafından listelenmiş fiyort alanıdır.

Stryn Gölü kenarındaki Jostedalbreen Doğa Parkı'nda yaklaşık 500 km²’lik bir alan içinde Norveç’in en büyük buzulu olan “Briksdalsbreen” bulunmaktadır. Bu buzul 1900 yılından günümüze kadar bir miktar küçülmüş olsa da, kalınlığı halen 440 metre civarındadır.[9][10] Ayrıca Jostedalsbreen buzulunun bir kolu olan Nigardsbreen Luster belediyesi sınırları içindedir.

Ayrıca eyalette şelaleler bölgesi bulunmaktadır. Jotunheim dağlarında yer alan Ramnefjellsfossen (daha önce Utigardfossen denirdi) Norveç'in en uzun, dünyanın üçüncü en uzun şelalesi ve Vettisfossen 275 metre (902 ft) ile Norveç en yüksek şelalelerinden biridir.

Ekonomi

Sogn og Fjordane ülkenin ana sanayisinde ve istihdamında en büyük paya sahiptir (% 3.5 - % 8.3).

Tarım

Bölgede hayvancılık (sığır, koyun, keçi), tarım ve özellikle çilek meyveciliği yapılmaktadır. Orta bölgelerde özellikle Sogn ve Nordfjord'da meyvecilik gelişmiştir. Kürk hayvanları, en başta mavi tilki ihraç edilmektedir.

Balıkçılık

Balıkçılık Sogn og Fjordane kıyılarında önemli bir sektördür. En önemli balık türleri, mavi mezgit balığı , ringa balığı, istavrit ve uskumrudur. Eyalette balık çiftliklerinde üretilen balık miktarı ülke toplamının %11'ini karşılamaktadır. Özellikle somon ve alabalık açısından zengin olan bölge sportif balıkçılık için de tercih edilmektedir.

Sanayi

Madencilik bölgede yaygın değildir. Gıda, içecek ve ulaşım sanayisi bölgede yoğundur. Vik ve Høyanger, Askvoll'da bıçak, demir ve metal ürünleri endüstrisi, Nordfjord'da tekstil ve hazır giyim ürünleri, Balestrand'da alüminyum ve plastik sanayi, Flora'da ulaşım sanayi gelişmiştir.[11]

Ulaşım

Karayolu

Sogn og Fjordane, modern bir karayolu ağına sahiptir. 2011 Kasım'da yaşadıkları Dagmar fırtınası kara yollarında 120 milyon kronluk zarara sebep olan hasar oluşturmuştur.[12][13][14][15]

Demiryolu

Eyaletin güneyinden Bergen demiryolu hattı çok yakın bir mesafeden geçmektedir. Myrdal'a giden Flam demiryolu üzerindeki Aurland fiyordu hattı, Norveç'in en dik ve en ünlü turistik yoludur. Ayrıca Oslo'ya giden ekspres yollar da mevcuttur.[16][17]

Havayolu

Nüfus

Eyalet (01.01.2011 108.201 nf.) yoğun nüfuslu yerleşim birimlerinden değildir. Forde ve Flora nüfusu en yoğun yerleşim birimleridir. Savaş sonrası dönem boyunca Sogn og Fjordane bir bütün olarak ülkenin en düşük nüfus artışı olan bölgesi olmuştur. 1950'li yılarda nüfus artışı %3 iken sürekli bir düşüşle , nüfus artış oranı 2000'li yılların başından itibaren %1'in altına gerilemiştir. Coğrafi koşullar nüfus yoğunluğunu etkileyen en önemli etkendir.[19]

Tarihsel popülasyonları
Yıl Toplam %±
1951 97.714 —
1961 99.957 %2artış
1971 100.933 %1artış
1981 105.924 %5artış
1991 106.614 %1artış
2001 107.590 %1artış
2011 107.742 %0artış
Kaynak:[20]Projected population - Norveç İst.

Belediyeler

1837 yılında eyaletler kendi içlerinde ayrı hükumetlere, yerel idari birimlere ayrılmıştır. Zaman içeresinde eyaletler ve belediye sınırlarında değişimler olmuştur. Şu anda Sogn og Fjordane yirmi altı belediyeden oluşmaktadır.[7]

Sogn og Fjordane bölgeleri ve belediyeleri:
  Nordfjord
  Sunnfjord
  Ytre Sogn
  Indre Sogn
Sogn og Fjordane Haritası
Nr Harita Arma Ad Merkez Nüfus Yüz ölçümü
km² 		Dil Bölge
1401
Flora Florø 11654 691,86 Norveççe Sunnfjord
1411
Gulen Eivindvik 2310 597,16 Norveççe Ytre Sogn
1412
Solund Hardbakke 851 228,46 Norveççe Ytre Sogn
1413
Hyllestad Hyllestad 1461 259,06 Norveççe Ytre Sogn
1416
Høyanger Høyanger 4216 907,95 Norveççe Ytre Sogn
1417
Vik Vikøyri 2748 833,39 Norveççe Ytre Sogn
1418
Balestrand Balestrand 1338 429,84 Norveççe Ytre Sogn
1419
Leikanger Hermansverk 2236 180,03 Norveççe Indre Sogn
1420
Sogndal Sogndalsfjøra 7348 745,97 Norveççe Indre Sogn
1421
Aurland Aurlandsvangen 1712 1.467,91 Norveççe Indre Sogn
1422
Lærdal Lærdalsøyri 2205 1.342,42 Norveççe Indre Sogn
1424
Årdal Årdalstangen 5572 976,42 Norveççe Indre Sogn
1426
Luster Gaupne 5026 2.706,55 Norveççe Indre Sogn
1428
Askvoll Askvoll 3010 326,50 Norveççe Sunnfjord
1429
Fjaler Dale 2832 416,17 Norveççe Sunnfjord
1430
Gaular Sande 2848 581,95 Norveççe Sunnfjord
1431
Jølster Skei 3052 670,38 Norveççe Sunnfjord
1432
Førde Førde 12307 586,50 Norveççe Sunnfjord
1433
Naustdal Naustdal 2710 369,89 Norveççe Sunnfjord
1438
Bremanger Svelgen 3891 832,85 Norveççe Nordfjord
1439
Vågsøy Måløy 6129 176,51 Norveççe Nordfjord
1441
Selje Selje 2831 226,11 Norveççe Nordfjord
1443
Eid Nordfjordeid 5950 469,21 Norveççe Nordfjord
1444
Hornindal Hornindal 1220 191,60 Norveççe Nordfjord
1445
Gloppen Sandane 5679 1.030,26 Norveççe Nordfjord
1449
Stryn Stryn 7065 1.377,78 Norveççe Nordfjord
14
Sogn og Fjordane Hermansverk 108 201 18.623,43 Norveççe Vestlandet

Gezilecek yerler

Kjøsnesfjorden

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ↑ SOGN & FJORDANE COUNTY-erişim 05 Nisan 2012(Almanca)
  2. ↑ Anne Karin Hamre blir ny fylkesmann -erişim 05 Nisan 2012 (Norveççe)
  3. ↑ Valilik sayfası:Anne Karin Hamre -erişim 05 Nisan 2012 (Norveççe)
  4. ↑ Sogn og Fjordane Belediye Başkanı-erişim 05 Nisan 2012 (Norveççe)
  5. ↑ Første fylkestinget på Tross-erişim 06 Nisan 2012 (Norveççe)
  6. 1 2 Büyük Norveç Ansiklopedisi: Sogn og Fjordane- erişim 06 Nisan 2012 (Norveççe)
  7. 1 2 Historikk Fylkeskommunen-erişim 06 Nisan 2012 (Norveççe)
  8. ↑ Norske KommunevåpenNorwegian Civic Heraldry-erişim 06 Nisan 2012 (Norveççe)
  9. ↑ NORVEÇ FİYORTLARI
  10. ↑ Büyük Norveç Ansiklopedisi:Sogn og Fjordane – geologi og landformer-erişim 06 Nisan 2012 (Norveççe)
  11. ↑ Büyük Norveç Ansiklopedisi:Sogn og Fjordane – næringsliv-erişim 06 Nisan 2012 (Norveççe)
  12. ↑ Dagmar fırtınası İskandinavya’yı vurdu 28/12/11- erişim 06 Nisan 2012
  13. ↑ Sabah Gaz, 29.11.2011Fırtınada 2 ölü 2 kayıp- erişim 06 Nisan 2012
  14. ↑ Cumhuriyet Gaz, 27.11.2011Norveç'te fırtına: 2 ölü, 2 kayıp- erişim 06 Nisan 2012
  15. ↑ Büyük Norveç Ansiklopedisi:Sogn og Fjordane – Veier-erişim 06 Nisan 2012 (Norveççe)
  16. ↑ Büyük Norveç Ansiklopedisi:Sogn og Fjordane – Jernbane-erişim 06 Nisan 2012 (Norveççe)
  17. ↑ www.gonorway.no,Sogn og Fjordane
  18. ↑ Büyük Norveç Ansiklopedisi:Sogn og Fjordane – samferdsel-erişim 06 Nisan 2012 (Norveççe)
  19. ↑ Büyük Norveç Ansiklopedisi:Sogn og Fjordane – befolkning-erişim 06 Nisan 2012 (Norveççe)
  20. ↑ Norveç İstatistikleri, Population changes in municipalities. 1951-2011


    Norveç'in eyaletleri
    This article is issued from Vikipedi - version of the 12/29/2015. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.