Teke Türkmenleri
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
| Diller | |
| Türkmence, Türkçe | |
| Din | |
| Sünni İslam | |
| İlgili etnik gruplar | |
| Türkmenler |
Teke, Salur boyunun Dışsalur kolundan Türkmen oymağı.
Önceleri Hazar Denizi'nin doğusunda, Altınorda hanlarına bağlı olarak yaşayan Tekeler, daha sonra Harizmşahlar'a, XVI. yy'dan başlayarak da Harizm bölgesine egemen olan Özbek hanlarına bağlandılar. XVI. yy. sonlarında Mangıtlar, XVII. yy.'da da Kalmuklar'ın saldırılarına uğrayınca yerleşim alanından ayrılmak zorunda kalan oymak, daha doğuda Kepet Dağları'nın eteklerine göçerek burada hayvancılık ve ticaretle uğraşmaya başladılar. Daha sonra Hive hükümdarı İlbars Han'ın ordusuna katılan Tekeler, onun yönetiminde Horasan'a yağma amacına yönelik akınlar yaptılar (1735 ve 1739). Ancak, İran'da Avşar Hanedanı'nın kurucusu olan Nadir Şah, Horasan'ı istila etti ve Tekeler'i de Hazar ötesine sürdü (1740). XIX. yy. başlarında Buhara Hanlığı'nın zayıflamasından ve İran'ın da iç karışıklarla uğraşmasından yararlanan Tekeler, öteki bazı Türkmen oymaklarıyla birleşerek Hive Hanlığı'na bağlı Merv'i ele geçirip bu yöreye yerleştiler (1824).
Ruslar'ın Orta Asya'da giriştikleri büyük askeri harekat sonunda bağlılık andı içmek zorunda kaldıkları Rusya Çarlığı'nın egemenliği altına girdiler (1884).
Ahal Teke atı adını bunlardan alır.
Türkiye Teke Türkmenleri
Selçuklu Devleti iskân politikası gereği Türkistan’dan, Hive ile Merv şehirleri arasından gelen Türkmen grupları, Antalya ve civarına yerleştirmiştir.[1]
Türkiye'nin güneyinde Antalya Körfezi ile Fethiye Körfezi arasında Akdeniz'e doğru uzanan Teke Yarımadası ve Teke Yöresi de bu oymağın adını taşır.
Ayrıca
Kaynakça
- ↑ Fahrettin Tızlak, Teke Türkmenleri ve Osmanlı Devleti