Usain Bolt

Usain Bolt
Kişisel bilgileri
Doğumu	21 Ağustos 1986[1] Trelawny, Jamaika[2]
Boy	1.95 m (6 ft 5 in)[3]
Ağırlık	94 kg (190 lb; 13.5 st)[3]
Madalyalar  Jamaika adına Erkekler Atletizm Olimpiyat Oyunları Altın 2008 Pekin 100 m Altın 2008 Pekin 200 m Altın 2008 Pekin 4x100 m bayrak Altın 2012 Londra 100 m Altın 2012 Londra 200 m Altın 2012 Londra 4x100 m bayrak Altın 2016 Rio 100 m Altın 2016 Rio 200 m Altın 2016 Rio 4x100 m bayrak Dünya Atletizm Şampiyonaları Altın 2009 Berlin 100 m Altın 2009 Berlin 200 m Altın 2009 Berlin 4x100 m bayrak Altın 2011 Daegu 200 m Altın 2011 Daegu 4x100 m bayrak Altın 2013 Moskova 100 m Altın 2013 Moskova 200 m Altın 2013 Moskova 4x100 m bayrak Altın 2015 Pekin 100 m Altın 2015 Pekin 200 m Altın 2015 Pekin 4x100 m bayrak Gümüş 2007 Osaka 200 m Gümüş 2007 Osaka 4x100 m bayrak Dünya Atletizm Finali Altın 2015 Pekin 200 m Dünya Atletizm Finali Altın 2015 Pekin 4x100 m bayrak Dünya Atletizm Finali Altın 2009 Selanik 200 m Orta Amerika ve Karayipler Şampiyonaları Altın 2005 Nassau 200 m Dünya Gençler Atletizm Şampiyonası Altın 2002 Kingston 200 m Gümüş 2002 Kingston 4x100 m bayrak Gümüş 2002 Kingston 4x400 m bayrak Pan Amerikan Küçükler Şampiyonaları Altın 2003 Bridgetown 200 m Gümüş 2003 Bridgetown 4x100 m bayrak CARIFTA Oyunları (Gençler) Altın 2003 Port of Spain 200 m Altın 2003 Port of Spain 400 m Altın 2003 Port of Spain 4x100 m bayrak Altın 2003 Port of Spain 4x400 m bayrak Altın 2004 Hamilton 200 m Altın 2004 Hamilton 4x100 m bayrak Altın 2004 Hamilton 4x400 m bayrak Dünya Yıldızlar Atletizm Şampiyonası Altın 2003 Sherbrooke 200 m CARIFTA Oyunları (Yıldızlar) Altın 2002 Nassau 200 m Altın 2002 Nassau 400 m Altın 2002 Nassau 4x400 m bayrak Gümüş 2001 Bridgetown 200 m Gümüş 2001 Bridgetown 400 m Dünya Kupası Gümüş 2006 Atina 200 m

Usain St. Leo Bolt (21 Ağustos 1986, Trelawny, Jamaika), altı Olimpiyat Altın Madalyası sahibi Jamaikalı kısa mesafe koşucusu. Bolt, 100 metre ile 200 metre dünya rekorlarının ve takım arkadaşlarıyla birlikte de 4 x 100 metre bayrak yarışı dünya rekorunun sahibidir. Ayrıca bu üç farklı yarışta, olimpiyat rekorlarının da sahibidir. 2008 Pekin Olimpiyatları'nda üç yarışta da altın madalya kazanarak, Carl Lewis'in 1984 Yaz Olimpiyatları'nda bu üç yarışta da altın madalya kazanmasından sonra, bunu başaran ilk sprinter olmuştur. Ayrıca üç yarışta birden olimpiyat rekoru kıran ilk sporcudur. 2009 Dünya Atletizm Şampiyonası'nda ki başarılarıyla, 100 m ve 200 m yarışlarında, dünya ve olimpiyat şampiyonluğunu elinde bulunduran ilk sporcu olmuştur.

Bolt ilk olarak, 2002 Dünya Gençler Atletizm Şampiyonası'nda 200 m yarışını kazanarak kendini göstermiştir. Bu birincilikle, şampiyonada altın madalya kazanan en genç sporcu olmuştur. 2004 yılında Carifta Oyunları'nda 200 metreyi 19.93 saniye ile koşarak 20 saniyenin altına inen ilk genç sporcu olmuştur ve Roy Martin'e ait olan dünya gençler rekorunu, saniyenin onda ikisi kadar geliştirmiştir. 2004 yılında profesyonel olan Bolt, ilk iki sezonunu sakatlıklarla geçirmesine rağmen 2004 Atina Olimpiyatları'na katılmıştır. 2007 yılında, 200 metreyi 19.75 ile koşarak, daha önce Donald Quarrie'ye ait olan Jamaika ulusal rekorunu kırmıştır. Mayıs 2008'de ise, 100 metreyi 9,72 ile koşarak dünya rekoru kırmıştır. 2008 Pekin Olimpiyatları'nda, 100 m ve 200 m yarışlarını dünya rekoru kırarak kazanmıştır. Bu şampiyonada, önce 100 metreyi 9.69'la koşarak, yine kendine ait olan 9.72 saniyelik rekoru kırmıştır, sonra da 200 metreyi 19.32 ile koşarak, Michael Johnson'ın 1996 Atlanta Olimpiyatları'nda kırdığı rekoru geliştirmiştir. Pekin Olimpiyatları'ndan bir yıl sonra, Ağustos 2009'da düzenlenen 2009 Dünya Atletizm Şampiyonası'nda, kendine ait olan 100 m ve 200 m dünya rekorlarını 9.58 ve 19.19 saniyelik dereceleri ile geliştirmiştir.^[4] Bu rekorlar, tam otomatik zaman ölçümlerinin başlamasından bu yana en yüksek rekorlardır.^[5]

Bolt, bu başarılarının ardından, 2009 yılında Laureus Yılın Erkek Sporcusu ödülünü kazanmıştır.^[6] Kazandığı başarılardan dolayı, medya tarafından kendisine "Lightning Bolt" (Yıldırım Bolt) lakabı takılmıştır.^[3]

İlk yılları

Bolt, 21 Ağustos 1986 tarihinde Trelawny şehrinin Sherwood kasabasında dünyaya gelmiştir.^[7] Ebeveynleri Jennifer ve Wellesley Bolt ile büyüyen Bolt'un, Sadeeki adında bir erkek kardeşi^[8] ve Sherine adında da bir kız kardeşi vardır.^[2][9] Ailesi kırsal bir bölgede bakkal işletirken, o da kardeşiyle birlikte caddelerde kriket ve futbol oynardı.^[10] Daha sonraları, "Küçükken, spordan başka bir şey düşünemiyordum." demiştir.^[11]

Çocukken, Waldensia İlköğretim Okulu'na kaydoldu. Her yıl onun kasabasında yapılan ulusal ilköğretim okulları yarışmalarındaki koşulara katılmasıyla, sprinter özelliği ilk kez ortaya çıkmaya başladı.^[3] 12 yaşına kadar, okulunda 100 metre mesafeyi en hızlı koşan öğrenci olmuştur.^[12]

Daha sonra, William Knibb Memorial Lisesi'ne girmiştir. Burada başka sporlarla ilgilenmeye devam etmiştir. Ancak kriket hocası onun hızının farkına varır ve atletizm organizasyonlarında kendisini denemesi için onu ikna eder.^[13] Olimpiyatlarda yarışmış eski 100 metreci Pablo McNeil^[14] ve Dwayne Barrett, Bolt'un hocası olurlar ve atletik yetenekleri geliştirmek için onu yetiştirirler. Okulun, eski öğrencileriyle başarılı bir atletizm geçmişi vardır. Michael Green'de bu öğrencilerden biridir.^[3] Bolt ilk madalyasını, senede bir kez yapılan liseler arası şampiyonada, 2001 senesinde alır. 200 metreyi 22.04 saniyelik dereceyle koştuğu bu organizasyonda gümüş madalya kazanmıştır.^[3] Yakın bir zamanda McNeil'in, Bolt'un baş antrenörü olmasıyla, zevkli ve olumlu bir ortaklık oluştu. Buna rağmen, Bolt'un onun antrenmanlarına rağmen kendini ortaya koyamamasından dolayı, McNeil ara sıra hayal kırıklığına uğramıştır.^[14]

Kariyeri

Usain Bolt 2002 yılında, daha sadece 15 yaşındayken Kingston'da kendi halkının önünde 200 metrede gençlerde dünya şampiyonu olduğunda uluslararası alanda dikkat çekti. 2003 yılında dünya gençler şampiyonu olduktan bir hafta sonra, gençler dünya rekorunu kırdı. Takip eden yıl Bolt 19,93 ile bugün de hala geçerli olan gençler dünya rekorunu kırdığında, 200 metreyi 20 saniyenin altında koşan ilk ve şu ana kadar tek genç sporcu oldu. Diğer yandan önceki sezondan gelen sakatlığının etkisiyle oyunlar sürerken ayrıldığı 2004 Atina'daki olimpiyat oyunları onun için hayal kırıklığı ile cereyan etti.

2003 de Helsinki'de dünya şampiyonasında Bolt büyük bir şampiyonada ilk kez finale ulaştı, bununla birlikte final esnasında sakatlanarak bitiş çizgisini aksayarak geçti. 2006'daki Lozan'da Athletissima turnuvasında en iyi derecesini 19,88 ile geliştirdi ki bu, vatandaşı Donald Quarrie'nin ülke rekorunun sadece 0,02 saniye üzerinde kalır.

2007 yılındaki ülke şampiyonasında 200 metrede 19,75 koşan Bolt bu rekoru nihayetinde kırar. Ayrıca bu zaman, onu dünya çapında Tyson Gay ve Walter Dix'den sonra yılın en hızlı üçüncü koşucusu yapar. Bolt, 2007 yılında 100 ve 400 metrede 10,03 ve 45,28 ile parlak sonuçlar elde eder.

Osaka'daki 2007 Dünya Atletizm Şampiyonası'nda henüz genç kariyerinde o zamana kadarki en büyük başarısını elde eder ve 200 metrede Tyson Gay'in ardından 19,91 ile gümüş madalya kazanır. İki gün sonra ülke rekoru kırdıkları 4 × 100 m bayrak yarışında yine gümüş madalya kazanır.

3 Mayıs 2008 tarihinde 100 metrede 9,76 saniye derece elde eder ki bu sadece yılın en iyi derecesi olmayıp, bu aynı zamanda normal rüzgar şartlarında tüm zamanların bu mesafedeki en iyi de ikinci zamanıdır. Bununla kendi en iyi zamanını 0,27 saniye geliştirmiştir.

New York City'deki Reebok Grand Prix'nde 31 Mayıs 2008 tarihinde Bolt ve dünya şampiyonu Tyson Gay'ın bir araya geldiği 100 metre yarışında vatandaşı Asafa Powell'a ait dünya rekorunu saniyenin yüzde ikisi bir zamanla kırar. Arkadan saniyede 1,7 metre kuvvetle esen normal rüzgar altında 9,72 saniyede koşmuştur.^[15]

16 Ağustos 2008 tarihinde Pekin'deki 2008 Yaz Olimpiyatları Usain Bolt 100 metre finalinde 9.69 saniye derecesi ile dünya rekorunu yeniler. Böylece sprint mesafelerinde altın kazanan ilk Jamaikalı olur. Bitiş çizgisine daha 30 metre varken Bolt temposunu düşürerek kollarını açmış, muhtemelen daha da büyük bir rekordan olmuştur.^[16]

30 Nisan 2009 tarihinde ülkesi Jamaika'nın başkenti Kingston'da geçirdiği trafik kazası sonrası sol ayağına diken batması sonucu hafif şekilde yaralanmıştır. 19 Mayıs 2009'da Manchester’da 26 yıllık 150 metre rekorunu tarihe gömdü. Geçirdiği trafik kazasının ardından ilk kez yarışan ünlü sprinter, İtalyan Pietro Mennea’nın 1983 yılında kırdığı 14.80 saniyelik 150 metre dünya rekorunu 14,35 saniyeye indirdi. Yarışta Marlon Devonish ikinci oldu. 2009 Dünya Atletizim Şampiyonasında 9,69'luk rekoru 9,58 saniyeye çekerek, 9,60'ın altına indirilemez denen rekora imza attı ve tekrar birincilik madalyasını aldı. 3 gün sonra ise 200 metre yarışında kendisine ait olan 19,30'luk dünya rekorunu 19,19'a çekti ve altın madalyanın sahibi oldu. Bu sonuçla 100 ve 200 metrede peş peşe hem olimpiyat hem de dünya şampiyonası dublesi yapan ilk atlet oldu.

15 Ağustos 2016 Tarihinde Rio'daki Yaz Olimpiyatlarında 100 Metre finalinde 9.81'lik derecesiyle Altın madalyayı alarak,Olimpiyatlar tarihinde üst üste 3.kez 100 metre erkeklerde altın madalya kazanan tek sporcu olarak tarihe geçti.

Başarıları

Usain Bolt, 16 Ağustos 2008 tarihinde 2008 Pekin Olimpiyatları'nda 100 metre dünya rekorunu kırdıktan sonra seyircileri selamlarken.

Yıl	Turnuva	Yer	Sonuç	Mesafe	Zaman (Saniye)
2002	Dünya Gençler Şampiyonası	Kingston, Jamaika	1.	200 metre	20.61
2002	Dünya Gençler Şampiyonası	Kingston, Jamaika	2.	4 × 100 m bayrak	39.15 (UGR)
2002	Dünya Gençler Şampiyonası	Kingston, Jamaika	2.	4 × 400 m bayrak	3:04.06 (UGR)
2003	Dünya Yıldızlar Şampiyonası	Sherbrooke, Kanada	1.	200 metre	20.40
2004	Carifta Oyunları	Hamilton, Bermuda	1.	200 metre	19.93 (DGR)
2005	Orta Amerika ve Karayipler Atletizm Şampiyonası	Nassau, Bahamalar	1.	200 metre	20.03
2006	IAAF Dünya Atletizm Finali	Stuttgart, Almanya	3.	200 metre	20.10
2006	IAAF Dünya Kupası	Atina, Yunanistan	2.	200 metre	19.96
2007	Dünya Atletizm Şampiyonası	Osaka, Japonya	2.	200 metre	19.91
2008	Reebok Grand Prix	New York City, ABD	1.	100 metre	9.72 (DR)
2008	Pekin Olimpiyatları	Pekin, Çin	1.	100 metre	9.69 (DR) (OR)
2008	Pekin Olimpiyatları	Pekin, Çin	1.	200 metre	19.30 (DR) (OR)
2008	Pekin Olimpiyatları	Pekin, Çin	1.	4 × 100 m bayrak	37.10 (DR) (OR)
2009	Dünya Atletizm Şampiyonası	Berlin, Almanya	1.	100 metre	9.58 (DR)
2009	Dünya Atletizm Şampiyonası	Berlin, Almanya	1.	200 metre	19.19 (DR)
2009	Dünya Atletizm Şampiyonası	Berlin, Almanya	1.	4 × 100 m bayrak	37.31 (ŞR)
2011	Dünya Atletizm Şampiyonası	Daegu, Güney Kore	1.	200 metre	19.40 (SR)
2011	Dünya Atletizm Şampiyonası	Daegu, Güney Kore	1.	4 × 100 m bayrak	37.04 (DR)
2012	Londra Olimpiyatları	Londra, İngiltere	1.	100 metre	9.63 (OR)
2012	Londra Olimpiyatları	Londra, İngiltere	1.	200 metre	19.32
2012	Londra Olimpiyatları	Londra, İngiltere	1.	4 × 100 m bayrak	36.84 (DR)
2013	Dünya Atletizm Şampiyonası	Moskova, Rusya	1.	100 metre	9.77
2013	Dünya Atletizm Şampiyonası	Moskova, Rusya	1.	200 metre	19.66
2013	Dünya Atletizm Şampiyonası	Moskova, Rusya	1.	4 × 100 m bayrak	37.36
2015	Dünya Atletizm Şampiyonası	Pekin, Çin	1.	100 metre	9.79
2015	Dünya Atletizm Şampiyonası	Pekin, Çin	1.	200 metre	19.55
2015	Dünya Atletizm Şampiyonası	Pekin,Çin	1.	4 × 100 m bayrak	37.36
2016	Rio Olimpiyatları	Rio,Brezilya	1.	100 metre	9.81
2016	Rio Olimpiyatları	Rio,Brezilya	1.	200 metre	19.78
2016	Rio Olimpiyatları	Rio,Brezilya	1.	4 x 100 m bayrak	37.27
PR Pist rekoru | ŞR Şampiyona rekoru | UR Ulusal rekor | OR Olimpiyat rekoru | KR Kişisel rekor | SR Sezonun en iyi derecesi | EDR Eski dünya rekoru (önceki zamanlarda) | DR Dünya rekoru

Kaynak

1. ""Usain Bolt IAAF profile" (İngilizce)". IAAF. 20 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121020082134/http://www.iaaf.org/athletes/biographies/letter=0/athcode=184599/index.html. Erişim tarihi: 4 Eylül 2009. 
2. Helps, Horace (2008-08-16). ""Bolt's gold down to yam power, father says" (İngilizce)". Reuters. 19 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090919230629/http://www.reuters.com:80/article/GCA-Olympics/idUSPEK32492120080816. Erişim tarihi: 4 Eylül 2009. 
3. Lawrence, Hubert; Samuels, Garfield (2007-08-20). ""Focus on Athletes - Usain Bolt" (İngilizce)". Focus on Athletes (IAAF). 23 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121023023401/http://iaaf.org/news/athletes/newsid=36356.html. Erişim tarihi: 4 Eylül 2009. 
4. Hersh, Phillip (2009-08-20). ""Usain Bolt smashes world record in the 200" (İngilizce)". Los Angeles Times. 26 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090826133501/http://www.latimes.com:80/sports/la-sp-world-track21-2009aug21,0,6981293.story. Erişim tarihi: 4 Eylül 2009. 
5. Farhi, Paul (2009-08-21). ""Jamaican Sprinters Such as Usain Bolt Quickly Reshape Nation's Identity" (İngilizce)". Washington Post. http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/08/20/AR2009082004135.html. Erişim tarihi: 4 Eylül 2009. 
6. ""Fastest man on Earth Usain Bolt wins Laureus World Sportsman of the Year Award" (İngilizce)". Laureus. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160310062806/https://www.laureus.com/press_releases?article_id=1652. Erişim tarihi: 4 Eylül 2009. 
7. Ferdinand, Rio (2009-02-01). ""Local heroes: Usain Bolt" (İngilizce)". The Observer. 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130727010046/http://www.guardian.co.uk/football/2009/feb/01/rio-ferdinand-usain-bolt. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009. 
8. Foster, Anthony (2008-11-24). ""Bolt tops them again" (İngilizce)". Jamaica Gleaner. 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131212202956/http://jamaica-gleaner.com/gleaner/20081124/sports/sports1.html. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009. 
9. Layden, Tim (2008-08-16). ""The Phenom" (İngilizce)". Sports Illustrated. 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130727153158/http://sportsillustrated.cnn.com/2008/writers/tim_layden/07/23/usain.bolt0728/. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009. 
10. Sinclair, Glenroy (2008-08-15). ""Bolts bonded" (İngilizce)". Jamaica Gleaner. 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131212194041/http://jamaica-gleaner.com/gleaner/20080815/news/news1.html. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009. 
11. Longmore, Andrew (2008-08-24). ""Brilliant Usain Bolt is on fast track to history" (İngilizce)". The Times. http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/olympics/article4596711.ece. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009. 
12. Frater, Adrian (2008-08-05). ""Bolt's Sherwood on 'gold alert'" (İngilizce)". Jamaica Gleaner. 29 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141029172948/http://jamaica-gleaner.com/gleaner/20080805/news/news6.html. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009. 
13. Williams, Ollie (2008-08-05). ""Ten to watch: Usain Bolt" (İngilizce)". BBC Sport. 24 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160424230334/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/olympics/7540279.stm. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009. 
14. Luton, Daraine (2008-08-18). ""Pablo McNeil - the man who put the charge in Bolt" (İngilizce)". Jamaica Gleaner. 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130727042309/http://jamaica-gleaner.com/gleaner/20080818/lead/lead7.html. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009. 
15. Die Presse (Avusturya gazetesi): Jamaikaner Bolt lief neuen 100-Meter-Weltrekord, 1 Haziran 2008
16. Usain Bolt gewinnt Sprintfinale mit Weltrekord welt.de, 16 Ağustos 2008

Dış bağlantılar

• Usain Bolt IAAF profili
• Resmî site
• Twitter'da Usain Bolt
• Facebook'ta Usain Bolt
• Usain Bolt zaman çizelgesi - The Daily Telegraph