Vendee isyanı
Vendee isyanı, Fransız İhtilali sonrasında, Vendee(Fr.Vendée) bölgesinde meydana gelen ayaklanmadır. İhtilal ile kurulan hükümet, çıkarılan bir yasaya dayanarak o bölge halkını katletmişti.
Vendee bölgesi, Fransa’nın orta-batısında, Atlas Okyanusu'na kıyısı olan bir bölgedir. Vendee ismi, bölgeden geçen bir nehirden gelir. Fransız İhtilali döneminde bölge halkı kırsal kesimde yaşayan köylülerdir ve bu bölgede Fransa'nın başka bölgelerindeki gibi sınıf ayrılıkları pek yoktur. Ancak bölgeye hakim olan Katoliklik etkisiyle halk, ihtilal sonrası cumhuriyet rejimine karşı çıkarak bir ayaklanma başlatır. Ancak ayaklanmanın sonu kötü bitecektir.
Fransa Parlamentosu 1794 tarihinde, Vendee bölgesinde yaşayan halkın “kadın, erkek ve çocuklar” dahil tümüyle katledilmesi için “Lazare Hoche” isimli generale tam yetki veren bir yasa çıkarmıştır. Tarihe Vendee Katliamı olarak geçen bu olay Birleşmiş Milletler'in soykırım tanımına uyan ve Fransız Parlamento arşivlerinde de belgeleri yer alan bir soykırımdır.
Guyam Pörol, bu olayı Le Figaro’nun 19 Mayıs 2006 tarihli sayısında “1794'te Louis-Marie Turreau'nun cumhuriyetçi cehennem birlikleri'nin Vendee halkını katletmesinin de 'insanlığa karşı suç' olduğunu” resmen itiraf etmiştir.
Reynald Secher, yazdığı Bir Fransız Soykırımı: Vendee adlı kitabında, yeni kurulmuş Fransız hükümetinin gerçekleşen bir ayaklanma sonrasında takındığı bu tavrı ilk modern soykırım olarak nitelendirmiştir.
Kaynakça
- Prof. Dr. Mehmet Neşşar iletisi
- Tilly, Charles (1976) The Vendée, Harvard University Press.
|