Montagnardlar
Montagnardlar (Fransızcada "Dağlılar"), Fransız Devrimi sırasında, burjuvazinin radikal kanadını oluşturan Konvansiyon üyeleri. Devrimin radikalleştiği 1793-94 döneminde yönetime egemen olan Montagnardların adı bu kanattaki üyelerin mecliste yüksek sıralarda oturmalarından gelir.[1].
Montagnardlar 1792'nin sonbaharında Konvansiyon'da ılımlı çizgideki Jirondenlere karşı bir muhalefet hareketi olarak gelişti. Paris ve öteki kentlerden seçilen çeşitli üyelerin oluşturduğu bu grup küçük burjuvaziyle toplumun alt kesimlerinin desteğini aldı. Başlangıçta Montagnardlar'ın oldukça az olan sayısı (749 üyeli mecliste belki 113 milletvekili), 1793'te 300'ü buldu. Tutarlı yapısı olan bir partiden çok, çeşitli eğilimlere bölünmüş bir grup oluşturmaktaydılar. Aralarında sivrilen, ama çoğu kez birbirlerine ters düşen üç yöneticileri vardı: Georges Danton, Jean-Paul Marat ve Maximilien de Robespierre ("triumvirler"). Montagnardlar, Paris'e, Komün'e, kulüplere (Jakobenler, Cordelierler), küçük burjuvaziye ve sans-culotte'lara dayanıyorlardı; merkeziyetçi bir rejimdem ve toplumsal önlemlerden yanaydılar.
Başlangıçta azınlıkta olmalarına karşın Jakobenlerle yakın işbirliği kurdular ve Jirondenlerin krallık davası sırasındaki beceriksizliklerinden ve sözlü tahriklerinden yararlandılar. Dış tehlike karşısında, Devrim mahkemesi (10 Mart 1793) ve Kamu Güvenliği Komitesi'nin (6 Nisan 1793) kurulmasını sağladılar. 31 Mayıs-2 Haziran 1793'teki halk ayaklanmaları sonucunda Jirondenlerin düşürülmesinin ardından Konvansiyon'da denetimi ele geçirdiler.
1793-94 döneminde ülkeyi yöneten Kamu Güvenliği Komitesi'nde ağırlığı Montagnardlılar oluşturuyordu. Thermidor gericiliği döneminde (1794-1795) çoğu idam edildi ya da Konvansiyon'dan uzaklaştırıldı. Kalanlar ise créte (tepelik) denen küçük, etkisiz bir grup oluşturabildi.
Kaynakça
|