Viyana Kanı
Viyana Kanı | |
---|---|
Özgün ismi: | Wiener Blut |
Müzik: | Johann Strauss II ve aranjman: Adolf Müller |
Libretto: | Victor Léon ve Leo Stein |
Galası: | 26 Ekim,1899 |
İlk gösterim yeri: | "Carltheater", Viyana, Avusturya |
Oyuncular: | * Balduin: Zedlau Kontu, tenor |
Viyana Kanı (Almanca: Wiener Blut) Johann Strauss II tarafından bestelenmiş müzik parçalarının kullanılması suretiyle "Adolf Müller" tarafından aranjmanı yapılmış Viyana opereti janrında 3 perdelik Almanca operetdır. Eserin liberettosu "Victor Léon" ve "Leo Stein" tarafından hazırlanmıştır. Operetin prömiyer temsili 26 Ekim 1899de Viyanada "Carltheater"'da, nerede ise Johann Strauss'un ölümünden 5 ay sonra, yapılmıştır. Eserde zaman ve mekan 1814-1815de Viyana'da Viyana Kongresi toplantısı sırasındadır.
Türkiye'de ilk temsili, rejisi Saadet İkesus tarafından yapılarak, Ankara'da Devlet Operası'nda (......) yılında yapılmıştır.
Hazırlanışı
Johann Strauss'un bestelemiş olduğu 'Wiener Blut' op.354 adlı vals o kadar popüler olmuştu ki, Viyana'daki opera impresarıyor=ları bu vals adı ile bir operet hazırlanması için büyük yatırımlar yapmaya hazırdılar. Johann Strauss II şahsen 1898da "Aschenbrode" adlı bir bale hazırlamakl meşguldü. Bu nedenle bu yeni operetin genel konseptinin uyarlanması; aktif olarak müziksel aranjmanı ve prömiyerin yapımı sırasında besteciye gerekenleri yapma görevini "Adolf Müller"'e bırakmaktan hoşnuttu. Bu operet Strauss'un daha önce bestelemiş olduğu eserlerden oluşturuldu ve Strauss hiçbir yeni beste katkısı yapmadı. Bu yüksek maliyetli yeni operetin sahnelenmesinde "Franz Jauner" çok önemli bir kkatjkida bulundu. Operetin prömiyeri, Strauss'un ölümünden 5 ay sonra yapıldı. Prömiyerde Viyana seyircinin reaksiyonundan Jauner bu eserin epeyce temsillerinin uzun zaman devam edip büyük bir mali başarı sağlayacağını ummaktaydı. Fakat, arka arkaya 30 temsilden sonra, eserin sahnelendiği tiyatrodan kaldırılarak yerine dış ülkelerde ve tiyatro kritikleri tarafından fazla tutunmuş olan Sidney Jonesun "Geisha" adlı opereti sahneye konuldu. Buyk bir mali zarar uğrayan Jauner 23 Şubat 1900da Carltheater'daki ofisinde intihar etti.
Fakat bundan 5 yıl sonra bazı küçük liberetto ve müziksel aranjman değişiklerinden sonra Viyana'daki ünlü Theater an der Wien eserin yeni bir yapımını sahneledi. Bu Viyana seyircilerinin popüler onaylarui ile kasrsılandı. Daha sonra da dünya sahnelerinde seyircilerin popüler bulduğu bir eser oldu. Örneğin 2007de İngiltere'de "İngiliz Tur Edici Opera" trüpü "Viyana Kanı" operasının konser şeklinde temsillerini yaparak bütün ülkedeki önemli taşra tiyatrolarında büyük sükse yapmıştır.
Roller
Rol | Ses tıpı | Prömiyerde roller, 26 Ekim 1899 Orkestra şefi: - ) |
---|---|---|
Balduin, Zedlau Kontu | tenor | |
Franziska Çağliarı | soprano | |
Prens Ypsheim-Gindelbach | bariton | |
Gabriele, Kontes Zedlau | soprano | |
Josef | bariton | |
Kagler | bas | |
Pepi Pleininger | soprano | |
Konu özeti
Zaman 1814-1815 Viyana'da Viyana Kongresi toplanmıştır. Reuss-Schleiz-Gleiz ülkesinin diplomatik heyetinde önemli bir görevi olan Zedlau Kontu Balduin, eğlenceden çok hoşlanan Viyanalı hanım Gabriele ile evlemiştir. Fakat kısa bir zaman sonra Kont Balduin, Viyana kanından olmadığı için, eğlenceden hoşlanma ruhunu kaybetmiştir. Bundan hiç haz almayan Gabriele'de ondan ayrılmış ve ailesinin şatosuna çekilmiştir. Yalnız kalan Zedlau Kontu Balduin Viyana güzeli Franziska Çağliarı ile bir ilişkiye başlamıştır. Bunun yanında, uşağı Joseph'in kızarkadaşı olan ve evin vekilharçlığını yapan Pepi Pleiniğer'de de gözü vardır. Gabriele kocasının kaçamaklarını öğrenip Viyana'ya geri gelir. Hepsi Heuriğer'deki Hietzing malikanesinde eşlik ettikleri kişilerle karşılaşırlar. Gabriel'e Reuss-Schleiz-Gleiz ülkesinin başbakanı, ülkesinin baş temsilcisi ve Zedlau Kontunun üstü olan Prens Ypsheim-Gindelbach eşlik etmektedir. Zedlau Kontu Balduin Pepi Pleiniğer'e eşlik etmektedir. Joseph ise güzel Franziska Çağliarı ile gelmiştir. Çok fırtınalı bir kargaşalıktan sonra, her şey uygun yoluna girer ve bir mesut son olarak birbirine uygun çiftler (Gabriel ile Balduin, Joseph ile Pepi ve Ypsheim-Gindelbach ıle Çağliarı) tekrar birlikte olmaya başlarlar. Bütün hepsi bu karışıklığa neden olarak da hepsinde sadece "Viyana Kanı" olmasına atıf edederler. Hep birlikte neşeli ve mesut olarak koro ile finale şarkısını söylerler.
Eserdeki bazı müziksel parçalar
I. Perde
- Arya - Anna, Anna, Anna! Ich Such' Jetzt Da, Ich Such' Jetzt Dort
- İkili - Pepi! Er? - Funf Volle Tag
- İkili - Gruss, Gott, Mein Liebes Kind! - Dann Und Wann Müss Man Doch Auch Bei Der Frau Sein
- Ikılı - Wunsch' Güt'n Morgen, Herr...Von Pepi-Draust In Hietzing Gıbt's A Remasuri
- Arya - Gruss Dich Gott, Du Liebes Neşterl
- Arya - Als Ich Ward Ihr Mann - Was Nutzt Der Güte Vorsatz Mir
- İkili - Na, Also Schreib' Und Tu' Nicht Schmieren - Du Susses Zuckertauberl Mein
- Ikılı - Geh Schau, Mein Liebes Schatzerl
- Ensambl, koro - Er Ist Net Z'fınden-Stoss An
II. Perde
- Koro, Polonaise: Ach, Wer Zahlt Die Vielen Namen
- İkili - Das Eine Kann İch Nicht Verzeih'n - İch Bin Ein Echtes Wiener Blut - Wiener.
- İkili - So Nimm, Mein Susser Schatz - Ah Peperl, Du?
- Ensambl Koro - Bei Dem Wiener Kongresse
- İkili - Durchlaucht! Ah, Jetzt Heisst Es Operieren - O Durchlaucht!
- Ensambl - Ich Habe Gewonnen, Ich Habe Gesiegt - Die Damen Erlauben - Haha, Das Ist Zu.
III. Perde
- Koro - Wienerstadt Sie Hat Ein Symbol
- - Gehts Und Verkaufts Mei G'Wand
- - Lockt Sie Denn Die Laube Nicht
- - Hier Sind Die Lauben
- - A Stoss An Stoss An Du Liebchen Mein
- Koro - Wiener Blut
Bazı seçilmiş ses kayıtları
- 1954 (Audio CD 2007, 2000) - Nicolai Gedda, Elizabeth Schwartzkopf, Erich Kunz, Emmy Loose -
Philharmonia Orkestra ve Korosu (Şef:Otto Ackerman) - Audio CD, Naxos Historical, ASIN: B000OQDRSC ve Audio CD, EMİ Claşsıcal, ASIN: B000005GÜQ
- 1971 (DVD 2008)- René Kollo, Benno Kusche, Hilde Sochor, Fritz Muliar, İngeborg Hallstein - Kürt Graunke Symphony Orchestra (Şef:Anton Paulik) Rejisör:Hermann Lanski - DVD Deutche Gramaphone, Ünitel - ASİN: B0012EF7N8
- 1993 - Elisabeth Kales, Erich Kuchar, Karl Dönch, Wolfgang Kandutsch, Siegrid Martikke , Adolf Dallapozza - Vienna Voskoper Orkestra ve Korosu (Şef:Rudolf Bibl) - Audio CD, Wea/Denon ASIN: B0000034O2
- 1994 (DVD 2006) - Peter Matic, Martina Serafın, Herbert Lippert - ... (Şef:...)- DVD, Cascade GmbH Amado DVD_Operetta, ASIN: B000HOJTW4
- 1994 - Benno Kusche ,Wilma Lipp, Hilde Güden, Mağrıt Schramm, Rudolf Schock, Ferry Gruber, - Wiener Stadtoper Korosu ve Wiener Symphoniker Orkestra (Şef:Robert Stolz) - Audio CD, Eurodisc, ASIN: B000WC4D6S
- 1996 - Nicolai Gedda, Anneliese Rothenberger, Christine Görner, Erich Kuchar - Münich Gartnerplatz Theater Korosu, Graunke Symphony Orchestra (Şef: Willy Mattes) - Audio CD : Kaiserliche Operette, ASIN: B000007PGÜ
- 1999 - Klaus Hırte, Nicolai Gedda, Anneliese Rothenberger, Renate Holm - Köln Opera Korosu, Philharmonia Hungarica (Şef:Willi Boşkovsky) - Audio CD EMİ ASIN: B00002676T
- 2002 - Leopold Clam, Irma Beilke, Fritz Hoppe, Claus G. Neumann, Rita Streich- Berliner Staditche Opera Orkestra ve Korosu (Şef:Hans Lenzer) - Audio CD, Tuxedo ASIN: B000066SİO
- 2007 - Alexander Grill, Noëmi Nadelmann, Ranier Tröst, Harald Serafın - Festival Orchester Morbisch (Şef:Rudolf Bibl) - DVD, Oehms Claşsıcs, ASIN: B000XXWDZO
Dipnotları
Dışsal kaynaklar
- (operetta) İngilizce Wikipedia "Wiener Blut (operetta)" maddesi (İngilizce) (Erişme:24.2.2009)
- Warrack,John ve West,Ewan (1992), The Oxford Dictionary of Opera, ISBN 0-19-869164-5 (İngilizce)
|