Çoruh Nehri
Çoruh nehri ჭოროხი - Çorohi | |
---|---|
| |
Kaynak | Mescid Dağı |
Ağız | Karadeniz |
Uzunluk | 431 km |
Çoruh Nehri (Türkçe: Çoruh, Gürcüce: ჭოროხი ç'orokhi, Yunanca: Άκαμψις, Akampsis Ermenice:"Ճորոխ", Çorok), Türkiye ve Gürcistan'dan geçer. Artvin ilinin en büyük akarsuyudur. Bu illerdeki hemen hemen bütün çay ve dereler Çoruh’un kollarını oluştururlar.
Kaynağını Mescid Dağı'nın (3.255 m) batı yüzünden alır. Önce batı doğrultusunda akıp Bayburt ve İspir'den geçtikten sonra bir yay çizerek Yusufeli'nin Yokuşlu Köyü önünde Artvin il sınırlarına girer. Yusufeli, Artvin ve Borçka’nın içerisinden geçtikten sonra Borçka'nın Muratlı kasabasından geçerek burada il ve ülke sınırlarını terk eder ve Batum'da Karadeniz'e dökülür. Nehir Türkiye arazisinin %2,53'üne karşılık gelen 19.748 km³ havzaya sahiptir. Havza içinde ; Artvin, Gümüşhane, Erzurum, Kars, Erzincan illerinin toprakları bulunur.
Toplam uzunluğu 431 km olan Çoruh'un 410 km'si Türkiye'de, 21 km'si Gürcistan'da bulunur. Çoruh’un debisi Mayıs ayında (569/529 m³/sn.) zirveye çıkar. Yıl boyunca en düşük debisi ise 53.09 m³/sn.’dir. Yıllık ortalama debi 192 m³/sn, yıllık ortalama su taşıma kapasitesi 6,3 milyar m³'tür. Çoruh 1420 metrelik enerji üretilebilir düşü ile yüksek hidroelektrik potansiyeli barındırır. Nehir, yılda 5,8 milyon m³ tortulu (rusubat) Karadeniz'e taşımaktadır[1]. Eğim %5’tir.
Çoruh Nehri'nde başta sazan ve kefal olmak üzere birkaç balık türü bulunur. Nehrin Yusufeli sınırları içerisinde seyreden 100 kilometrelik kısmı rafting ve kano gibi su sporları için en uygun ve en zorlu parkurları meydana getirmiştir. Çoruh Nehri'nin Artvin il sınırları içerisindeki uzunluğu 150 km olup 100 km'si Yusufeli sınırları içerisinde seyreder.
Çoruh ve hidroelektrik
DSİ'nin Çoruh üzerinde gerçekleştireceği 10 proje ile Türkiye'de üretilen elektriğin %8'si, hidroelektriğin %34'u Çoruh havzasında üretilecektir[2].
Hidroelektrik özel sektöre açıldıktan sonra; Çoruh ana kolda 10, Berta kolunda 2, Oltu kolunda 2, Barhal kolunda 1, Bardız kolunda 1 olmak üzere, toplam 16 baraj yapılması planlanmıştır. Ayrıca 157 adet nehir tipi hidroelektrik santrali planlanmaktadır[2].
Hali hazırda Çoruh Nehri üzerindeki barajlar ile üretilen elektrik, Türkiye elektrik tüketiminin %1,38'ini karşılanmaktadır[3].
Kaynakça
- ↑ "DSİ 26. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ - ARTVİN". dsi.gov.tr. 12 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151112184455/http://www2.dsi.gov.tr:80/bolge/dsi26/topraksu.htm.
- 1 2 "Çoruh Vadisi Projeleri". dsi.gov.tr. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160307025358/http://www2.dsi.gov.tr/sudunyasi/134/index.html. Erişim tarihi: 18 Ekim 2015.
- ↑ "Çoruh Nehri Üzerindeki Barajlar". enerjiatlasi.com. 3 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160803201600/http://www.enerjiatlasi.com/akarsular/coruh-nehri.html. Erişim tarihi: 5 Ocak 2016.
Dış bağlantılar
|