Şir Ali Han

Şir Ali Han

Şir Ali Han (d. 1825, Kabil? - ö. 21 Şubat 1879, Mezar-ı Şerif, Afganistan), 1863-79 arasında Afganistan emiri. Rusya ile Britanya'nın Afganistan'ı ele geçirmek için mücadele ettikleri bir dönemde ülkesinin tarafsızlığını korumaya çalışmışsa da sınırlı bir başarı sağlayabilmiştir.

Dost Muhammed Han'ın üçüncü oğluydu. Babası ölünce iktidarı ele geçirebilmek için kardeşlerine karşı altı yıl savaşmak zorunda kaldı; aile içi mücadeleler, ayaklanmalar ve iç savaştan sonra tahtını güvenceye almayı başardı.

Rusya ile Britanya arasındaki çatışmada ülkesinin tarafsızlığını korumaya çalıştı. Rus-Afgan sınırını belirleyen (Bedahşan ve Vahan tampon bölgeler olarak Afganistan'a bırakılıyordu) 1873 İngiliz-Rus Antlaşması'ndan kaygıya kapılan Şir Ali Rusya'ya yöneldi. Sir Nevil Chamberlain başkanlığındaki İngiliz misyonuna kapılarını kaparken, bir Rus heyetini kabul etmesi İngilizler için bir savaş nedeni sayıldı. II. İngiliz-Afgan Savaşı'nda (1878-80) üç koldan, iyi planlanmış bir saldırı düzenleyen İngilizler Afganistan'ı işgal etti. 1878 sonbaharında İngilizler Lord Roberts komutasındaki 37.500 askerle Afganistan’a girdi ve Payvar Boğazında yerel kuvvetleri kolayca püskürttükten sonra Kabil’e kadar ilerledi.^[1] Yardıma çağırdığı kabilelerden sınırlı bir destek gelince, tahta oğlu Yakup Han'ı çıkardı. Türkistan'a kaçarken Mezar-ı Şerif'te öldü.

Kaynakça

↑ Büyük Oyun”un odağı: Afganistan

Siyasi görevi
Önce gelen: Dost Muhammed Han	Afganistan Emiri 1863 - 1879	Sonra gelen: Yakup Han

1709'dan beri Afganistan Devlet Başkanları

Hotaki Hanedanı	Mir Vais Hotak Abdül Aziz Hotak Mahmud Hotaki Eşref Hotaki Hüseyin Hotaki

Dürrani Hanedanı	Ahmed Şah Dürrani Timur Şah Dürrani Zaman Şah Dürrani Mahmud Şah Dürrani Şüca Şah Dürrani Ali Şah Dürrani Eyüb Şah Dürrani

Emirlik (Barakzai Hanedanı)	Dost Muhammed Han Ekber Han Şir Ali Han Muhammed Afzal Han Muhammed Azam Han Yakup Han Eyüp Han Abdurrahman Han Habibullah Han Nasrullah Han

Krallık	Emanullah Han İnayetullah Han Habibullah Kalakani Muhammed Nadir Şah Muhammed Zahir Şah

Cumhuriyet	Muhammed Davud Han

Demokratik Cumhuriyet	Nur Muhammed Teraki Hafızullah Amin Babrak Karmal Hacı Muhammed Çamkani (geçici) Muhammed Necibullah Abdülrahim Hatif (geçici)

İslami Devlet	Sibgatullah Müceddidi Burhaneddin Rabbani

İslami Emirlik	Muhammed Ömer

İslami Cumhuriyet	Burhaneddin Rabbani (geçici) Hamid Karzai Eşref Gani Ahmedzai

This article is issued from Vikipedi - version of the 8/5/2013. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.