1916 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mavi - Wilson/Marshall Kırmızı - Hughes/Fairbanks | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1916 ABD başkanlık seçimleri, Avrupa'daki I. Dünya Savaşı'nın sürekli gündemde bulunduğu 7 Kasım 1916 tarihinde gerçekleşmiştir. Demokratik Parti’nin adayı önceki seçimi de kazanmış ve önceki görev süresinde özellikle savaş karşıtı duruşu ve emek dostu reformlarıyla sevilen Woodrow Wilson’dı. Cumhuriyetçi Parti’nin adayı 1910 yılından adaylığına kadar ABD Yüce Mahkemesi’nde yargıç olan Charles Evans Hughes’dı. Eski başkan Theodore Roosevelt ise Hughes’ın adaylığı için bu seçime aday olmamayı tercih etti.
Bu seçimlerin ana konuları ilerlemeci reformlar ve ABD’nin olası savaşa katılımıydı. Wilson’un savaşa nötr kalma fikri karşı, Hughes, halk arasında kısmen de olsa savaş yanlısı aday algısına yol açan, olası bir savaş katılımı durumu için daha hazırlıklı olma fikrindeydi. Woodrow Wilson seçimleri küçük bir farkla kazanmış böylelikle Wilson’un ikinci başkanlık dönemi başlamıştır.
Seçimbilim açısından bu seçimlerde özellikle I. Dünya Savaşı’nın etkisi büyüktür. Woodrow Wilson’un seçim döneminde belirttiği görüşünün aksine ABD, yemin töreninden sadece bir ay sonra, ülkenin sosyal ve politik hayatında birçok uzun süreli etkisi olacak, Üçlü İtilaf tarafında savaşa katılmıştır. İkinci görev süresinin içişlerinde önemli olayları, ülke genelinde kadınlara oy hakkı ve gerçekleştirilememiş olan kanunen çocuk işçiliği yasaklama çalışmaları olmuştur. Planladığı gibi Mayıs 1921 tarihine kadar başkan olmuş olan Woodrow Willson 1919 yılında, I. Dünya Savaşı’nı bitirme ve Milletler Cemiyeti’ni kurma çalışmalarından dolayı Nobel Barış Ödülü’nü almıştır.
Seçim Öncesi Dönem
1916 seçimleri öncesinin siyaset doğası, Woodrow Wilson’un, yeniden adaylığını koymuş olan, mevcut başkan Cumhuriyetçi William Howard Taft’a karşı kazandığı, 4 yıl önceki seçimlerin sonuçlarından etkilenmişti.[1] Bu sonucun temel nedeni, Taft’ın aksine Cumhuriyetçi Parti’nin liberal tarafında olan ve partisi tarafından başarısızca aday olmayı beklemiş, eski Başkan Theodore Roosevelt’in 3. aday olarak seçime katılması olmuştur. Adaylığın yeniden muhafazakar Taft’a verilmesi üzerine Roosevelt, Kaliforniya valisi Hiram Johnson’un aynı sene içerisinde kurduğu, Progressive Party'e katılmıştır. Bu olay Cumhuriyetçiler ve potansiyel seçmenleri arasında bölünmeye yol açmıştır. Bunun sonucunda Roosevelt seçimleri Wilson’a karşı kaybetmiş ve Taft seçimde üçüncü olmuştur.
Yurtiçinde Wilson, demokrat çoğunluğun bulunduğu kongre ile birlikte, “The New Freedom” (“Yeni Özgürlük”) sloganı eşliğinde planlarını gerçekleştirmişti. Özellikle değişimleri rekabet hukuku, gümrük, bankacılık sektörü ve para birimi ile ilgili olmuştur.[2] En önemli reformları 1913 yılında Federal Reserv Sistemi’nin merkez bankası olarak oluşturulması ve sonraki yılda tröst, pazar ve üretim tekeline karşı Federal Ticaret Komisyonu’nun oluşturulması olmuştur. İki kurum da hala günümüzde Amerikan Ekonomi Sistemi’nde büyük öneme sahiptir. Bunların haricinde ekonomi sektöründe çeşitli bölümlerde çalışma durumunun iyileştirilmesi konusunda yasalar kabul ettirmiştir.[3] Bunların arasında günlük çalışma süresinin 8 saat olarak belirlenmesi ve ticaret filosunda bulunan denizcilerin hayat ve iş koşullarını iyileştiren Seamen’s Act vardır. Wilson’un başkanlık döneminin ilk anlarında Amerika’nın ekonomik durumunda konjonktür devresi görülse de sonrasında başlayan savaş ile talep artmıştır.[1]
Dışişlerinde ise Wilson 1914’de Amerika’nın, Avrupa’da başlamış olan I. Dünya Savaşı’na girişini engellemişti.[1] Savaş yanlısı partilerle başarısızca bu anlaşmazlıkta uzlaşmayı denemiştir. Özellikle Theodore Roosevelt önderliğinde Cumhuriyetçiler, onun Amerikan Silahlı Kuvvetleri’ni olası bir savaş durumuna hazırlamaması konusunda eleştirmişlerdir. Roosevelt’e göre bu tutum Amerika’nın savaşa katılımına zorlamıştır. Roosevelt bu görüşünden dolayı, I. Dünya Savaşı’nın tüm savaşları bitirecek savaş olarak görüldüğü için, Amerikan Barış Hareketi yanlılarının da desteğini kazanmıştır. Wilson 1916 seçimleri öncesinde savaş karşıtı duruşu ve işçiler yararına yaptığı reformlardan dolayı halkın büyük bir kesiminde seviliyordu.
Seçim Dönemi
Adaylar
Woodrow Wilson birinci görev süresinde iç ve dış politikada gösterdiği başarılar sayesinde Demokratik Parti içinde tartışmasız aday olarak görülüyordu. Amerika tarihinde sadece az kişi kendi partisinde bu kadar baskınlık gösterebilmiştir.[4] Bu yüzden 14-16 Haziran 1916 tarihlerinde St. Louis'de yapılmış olan Democratic National Convention (Demokratik Ulusal Kongre) sırasında ilk turda ezici bir çoğunlukla yeniden aday seçilmiştir.[1] Rakip aday sadece o dönemde az bilinen, 1930lu yıllarda Franklin D. Roosevelt'in başkanlığında Adalet Bakanı olacak olan Homer S. Cummings olmuştur. Görevdeki başkan vekili olan Thomas Riley Marshall rakip adaysız olarak yeniden aynı görev için aday olmuştur.
Cumhuriyetçi Parti'nin ön seçimlerinde 13 aday görevdeki başkana meydan okumak için adaylığını koymuştur. Bunların arasında; eski başkan vekili Charles W. Fairbanks, araba üreticisi Henry Ford, eski adalet ve dışişleri bakanı Philander C. Knox, yüce mahkemesi yargıcı Charles Evans Hughes, Pennsylvania eyaletinin valisi Martin Brumbaugh ve farklı eyaletlerden yedi Senatör bulunur. 7-10 Haziran 1916 tarihlerinde Chicago'da yapılmış olan Republican National Convention (Cumhuriyetçi Ulusal Kongre) sırasında Charles Evans Hughes, 3. turda aday olma hakkı kazanmıştır.[1] Kazanmasındaki temel neden ılımlı duruşuydu. Cumhuriyetçiler bu duruşu ile partinin liberal ve muhafazakar bölümlerine ulaşabilmeyi amaçlamıştır. Başkan vekili adaylığına, bu görevi 1905-1909 yılları arasında Başkan Roosevelt başkanlığında da yapmış olan, Charles W. Fairbanks seçildi. Hughes adaylığını kabul etmesinin ardından 16 Haziran 1916 tarihinde ABD'deki en yüksek mahkemedeki yargıç görevinden ayrılmıştır.
Aslında Progressive Party ile yeniden seçime katılmayı düşünen Theodore Roosevelt, seçim mücedelesinde Charles Evans Hughes'i desteklemek amaçlı bu fikrinden vazgeçmiştir.[5] Bu seçimini Wilson'a karşı duyduğu aşırı karşıtlık büyük oranda etkilemiştir. Progressive Party'nin sonunu getiren ve seçmenlerinin büyük bir kısmının yeniden Cumhuriyetçilere dönmesini sağlayan bu seçimiyle özellikle Demokratların yeniden seçimi kazanmasını engellemek istiyordu. 1895-1897 yılları arasında Demokratlar için Temsilciler Meclisi'nde milletvekilliği yapmış ve 1905-1909 yılları arasında Indiana eyaletinin valiliğini yapmış olan Frank Hanly Prohibition Party adına adaylığını koymuştur. Amerika Sosyalist Partisi adına yazar ve gazeteci Allan Louis Benson seçime katılmıştır.
Kaynakça
- 1 2 3 4 5 Binning, William C.; Esterly,, Larry E.; Sracic, Paul A. (1999). "1916". Encyclopedia of American Parties, Campaigns, and Elections. Westport, Conn.: Greenwood Press. s. 131/132. ISBN 0-313-30312-6.
- ↑ Binning, William C.; Esterly,, Larry E.; Sracic, Paul A. (1999). "Wilson, Woodrow.". Encyclopedia of American Parties, Campaigns, and Elections. Westport, Conn.: Greenwood Press. s. 443–446. ISBN 0-313-30312-6.
- ↑ Foner, Philip Sheldon (1982). "Election of 1916.". History of the Labor Movement in the United States: On the Eve of America's Entrance Into World War 1, 1915–1916. History of the Labor Movement in the United States. Band 6.. New York: International Publishers Co. s. 222–231. ISBN 0-7178-0595-6.
- ↑ Link, Arthur S. (1956). "Woodrow Wilson and the Democratic Party.". The Review of Politics. Cambridge University Press. s. 146–156. ISSN 0034-6705.
- ↑ Beatson, James Allen (1961). "The Election the West Decided: 1916.". Arizona and the West. University of Arizona Press. s. 39–58. ISSN 0004-1408.
|