Aşağıhüyük, Kızılcahamam
| Aşağıhüyük | |
| — Mahalle — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Ankara |
| İlçe | Kızılcahamam |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| Nüfus (2000)[1] | |
| - Toplam | 126 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0312 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 06890 |
| İnternet sitesi: http://www.yerelnet.org.tr/koyler/koy.php?koyid=235886 | |
Aşağıhüyük, Ankara ilinin Kızılcahamam ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe AnkaraAnkara Sancağı Kızılcahamam (Yabanabat) Kazasına bağlı (Hüyük Zir) Aşağıhüyük mahallesi Kızılcahamamı'n en eski yerleşim birimlerinden biridir. Mahallenin en eski yerleşim yeri Ören Mevki'sidir. Orhan Gazi tarafından Ankara Kalesi zaptedilince bu Rum mahallesi de bertaraf edilip tarhanalığın doruk diye bilinen Yukarıköy mevkisine Kayı aşiretine mensup Türkmenler iskan ettirilmiştir. Köy uzun yıllar bu mevkide kalmıştır ve 18. yüzyılın sonlarına doğru Kızılcık Boğazı denilen mevki ile Kiraz Bağı altındaki düzlüğe bugünkü yerine taşınmıştır. Mahallenin halkı Oğuzların Kayı boyuna mensuptur fakat sultan İkinci Mahmut zamanında köye iki yabancı iltica etmiştir. Bunlardan ilki Çamlıdere'nin bugünkü Yonca Tepe mahallesinden iltica eden Bekir Efendi adında biridir. Bu aile bugün Bekirler Sülalesi olarak bilinir. İkinci kişi de Halil Onbaşı denen biridir. Bu kişi de bugünkü Tahtalar Mahallesi'nden gelen biridir. Bu aile de Halilonbaşılar olarak bilinen sülaledir.
Köyde Sırıklı Dede isminde biri yatmaktadır. kabri Rozoğlu Deresi'nin üstündeki düzlükte bugünkü Türbe Mevkii denilen yerde yatmaktadır kabri eskiden oyma taş olup fakat günümüzde malesef defineciler tarafından tahribat yapılmıştır daha eski kaynaklara göre yöreye 3 büyük evliyaullah gelmiş bunlar Yılanlı Dede(İncikdede Kürt Köy' Ali Semerkandi Hz (Şıhlara) Çamlıdere'ye ve Sırıklı Dede de Aşağıhüyük yöresine yerleşmiştir türbenin yanındaki yatan diğer zat ise Aşağıhüyük'te yaşamış Gaykı Efendi'ye aittir.
Osmanlının yıkılış dönemindedinin torunları Aşağıhüyük'teki evlerini ve mahallenin bazı bölgelerindeki arazileri, tarlalarını, bağlarını, çayırlarını satıp Haymana İlçesinine bağlı bir köye hicret etmişlerdir yörede Büyük Medrese bulunmaktadır ve bu medresede Osmanlı Devletinin ünlü alimlerinin yetiştiği Bursa ve İznik civarının sayılı ve ünlü hocaları bu medresede yetişmiştir.
Medresenin 400 civarında talebesi vardır bu talebe lerin yatakhanesi, derhaneleri, yemekhaneleri, odaları ve atlarının kalacağı ahırları bulunmaktadır. Medresenin eğitimci alimi müderrisi Yusuf Efendi denilen zaattır. Mederesedeki iki talebenin birbilerini öldürmesiyle Devleti Aliyye Payitahtı İslambol'daki sadrazam efendinin fermanıyla medrese kapatılmıştır. Medresenin şimdiki yeri Yuvaca ve Harman diye geçen çayırlıktır. Medrese hocası Yusuf Efendi denilen zat Bursa İlinden, gül fidanı ve dut fidanı getirmiş bu fidanlar hala günümüzde yaşamaktadır. Köy eskiden çok büyük alimleri yetiştirmiştir ve Yusuf Efendi'nin, çocuklarından bir taneside mahallesini terk ederek Bursa ili İznik İlçesine yerleşmiştir.
Kültür
Mahallenin tarihi ve kültür yapısı çok geniş kapsamlıdır mahallenin kültürü orta asya türkleri ile hemen hemen aynıdır fakat zaman içinde bu kültür değişime uğramıştır eski yurtlarından getirdikleri kültür mirasını günümüzde kaybetmiştir yaşayan yaşlılar bile birkaç kültür mirasını devam ettimektedir ne yazıkki mahallede genç nufusun olmaması nedeniyle bu mirsata o yaşlı insanlarla birlikte yok olmaktadır
Coğrafya
Ankara iline 76 km, Kızılcahamam ilçesine 43 km ve enyakın çeltikçi bucağına 12 km uzaklıktadır. mahallenin sınırları bir zamanlar kurumcu sırtların dan başlar şimalde tahtalar mahallesi kaya köprüden garpta kınık mahallesi sınırlarında kalan çirçir mevkiden başlar yukarıhüyük mahallesinin olduğu yer aşağıhüyük snırları içindedir cenupta akça kese ve başağaca kadar dağ sınırı vardır mahallenin arazisi çok geniştir kayıtlarda geçen savari çayı deresi denen ılıca mevkisi tarihi ve doğal yapısı ile medeniyyetlerin beşiği konumundadır
İklim
Mahallenin iklimi itibari ile ankaradan farklı olarak çok yumuşak ve karadeniz iklimi yaşanmaktaydı lakin dedelerimizin tabiriyle muzrup ortalığı denilen mevkilere ankaranın ve çevre vilayetlerin en büyük barajı Çamlıdere bayındır barajının yapılması ile mahallenin iklimi değişmiştir bu iklim değişikliği sebebiyle birçok yerli ankara armut çeşitleri yok olmuştur ve mahallenin meşhur bağları iklim sebebiyle üzüm kızarmadan soğuk ve don olmasıyla bağlar kurumuş ve böylece üzüm yetiştiriciliğine son verilmiştir
Nüfus
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 126 |
| 1997 | - |
Ekonomi
Mahallenin ekonomisi hayvancılığa dayalıdır eskiden bunun yanı sıra (kündekari)ağaç oymacılığı; sıcak demircilik zanatı da vardır ama büyük çoğunluğu akdavar denilen ankara keçisi kılan davar kıl keçisi ve yerli büyükbaş sığırı anadolu sarıkız kara sığır yerlisığır cinsleri bulmak mümkündür bunun yanı sıra hayvan semeri at eğeri at koşumları eski ustalar tarafından yapılmaktaydı bu bölgede at kalmadığı için şuan semer ustası mehmet ünlühan tarafından eşek semeri yapılmaktadır bu meslek de neredeyse bu bölgede kaybolmaya yüz tutmuştur.
Altyapı bilgileri
Mahallede, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamasının yanı sıra taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Mahallenin içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup mahallede elektrik ve sabit telefon vardır.
== Kaynakça :