Pazar, Kızılcahamam
| Pazar | |
| — Mahalle — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Ankara |
| İlçe | Kızılcahamam |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 2.094 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0312 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 06890 |
| İnternet sitesi: | |
Pazar, Ankara ilinin Kızılcahamam ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe
Mahallenin adı, eskiden kurulan bölge pazarının bu mahallede olması sebebiyle Pazar mahallesi olmuştur.
Mahallenin tarihi Kızılcahamam Tarihinden de eskidir. Eski bir yerleşim bölgesi olan Pazar, Hititler başta olmak üzere birçok anadolu medeniyetinin önemli yerleşim birimlerinden biri olmuştur. Selçuklu döneminde çıkan iç çatışmalar esnasında mahallenin demografik yapısı tamamen değişmiştir. Bu tarihten itibaren bölgeye yoğun olarak Çiğil Türkleri yerleşmişlerdir. "Çıtak" ya da "çiti ak" yani beyaz çitli sözü çiğil Türklerinden kaynaklanmaktadır. Çiğil Türkleri, Ankara Savaşı esnasında Timur'un otağında dikili duran Çiğil tuğlarını görünce , birçok oğuz boyu ile birlikte savaş esnasında Timur'un ordusuna katılmıştır. Daha sonra yaşanan fetret döneminde Timur'un desteğini alan bu türkmenler bölgeyi büyük bir ticaret merkezi haline getirmişlerdir. Bölgede kurulan pazara uzak yerleşim bölgelerinden tüccarlar gelmişlerdir. Bu dönemde bölgeye kıpçak yerleşimlerinin başladığı görülmektedir. Sarışın yeşil gözlü bu Türkmenler, kuzeydeki boy ve aşiret çatışmalarından uzaklaşmak ve kendilerine yeni meralar bulmak amacıyla bölgeye yerleşmişlerdir. Bununla birlikte yine Osmanlı döneminde nüfusun bir bölümü Osmanlı İskan politikaları dolayısıyla Rumeliye taşınmıştır. Osmanlı İmparatorluğu için Pazar önemli bir yerleşim bölgesidir. Taycılık, hayvancılık ve tarım bölgenin o dönemdeki yoğun uğraşları arasındadır. Hacı Turhasan Bey 'in önderliğini yaptığı Durhasanoğulları beyliği bu bölgede hüküm sürmüştür. Bölge Osmanlı Rus savaşı döneminde Tatar göçü almıştır. Yaklaşık 10 hane olan bu Tatarlar bölgeye yakın köylere yerleştirilmişlerdir.
Dünya Savaşı esnasında mahalle nüfusunun büyük bir kısmı cephede savaş esnasında şehit düşmüştür. Bu dönemin ardından yine Milli Mücadele yıllarında da geride kalan yetişkin erkek nüfus cepheye taşınmıştır. Cumhuriyet'in kurulması ile birlikte mahalle nüfusu yeniden artış göstermeye başlamış, lakin Kızılcahamam'ın merkez olarak belirlenmesinin ardından Köy nüfusu başta Ankara olmak üzere çevre yerleşim birimlerine göç etme eğilimi göstermiştir.
Kızılcahamam'dan daha eski bir yerleşim birimi olan Pazar'da Camiiye dönüştürülmüş Ermeni kilisesi, Ermeni ve Rumlara ( Romalılara ) ait mezar kalıntıları, Selçuklu döneminde ait çeşitli kalıntılar bulunmaktadır.
Kültür
Gelenek ve görenekleri hakkında bilgi yoktur.
Höşmerim tatlısı bu yöreden çıkmıştır. Kızartılmış hamur üzerine toz şeker dökülerek servis edilen bir tatlıdır.
Coğrafya
Ankara ilinin Kızılcahamam ilçesine bağlı bir mahallesidir.Sosyal ve kültürel açıdan Ankara'ya yakınlığı nedeniyle çevre köylere nazaran gelişmiş bir mahalledir.Kurtboğazı Barajına 3 km, Kızılcahamam'a 24 km, Ankara'ya ise 65 km uzaklıktadır.Pazar Orta Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Sakarya bölümünde, Ankara’nın Kızılcahamam ilçesine bağlı bir bucak merkezidir. İdari açıdan 13 mahallenin bağlı bulunduğu Pazar Bucağı’nın merkezi, Ankara çayının kolu olan Ova çayına dökülen Pazar Deresinin kuzey batısında kurulmuştur. Pazar, Kurtboğazı baraj gölünün kuzeybatısında Akyazı sırtının eğiminin azaldığı güney yamacında bir yol boyu yerleşmesi olarak karşımıza çıkar Fonksiyonel açıdan köy yerleşmesi özelliği gösteren Pazar’ın idari alanı 348 278 ha. olup, ortalama yükseltisi 1000 metredir. Pazar Deresi’nin Kurtboğazı barajına döküldüğü bölümlerinde tabanlı bir vadi görüntüsü veren köy arazisinin, doğuya doğru gidildikçe yüksekliklerin artarak tepelik bir görünüm kazandığı görülür
İklim
Pazar ve çevresinin sıcaklık durumunda, yağışın yön olarak gösterdiği özelliklerin tersi bir durum söz konusudur.Yani kuzeye doğru sıcaklık miktarlarında düşüş yaşanırken, güneye doğru artış olmaktadır. Kuzeybatıdan etkili olan nemli rüzgarlar sıcaklık düşüşünde etkili olmakla beraber, kuzeye doğru sahanın topoğrafik durumunda dağlık ve engebeli bir yapının egemen olması da sıcaklık azalışındaki diğer bir etkendir. Sahanın kuzey ve güneyindeki sıcaklık farklılıkları deki istasyonların ölçüm değerlerinden de anlaşılmaktadır. 27 yıl süren rasat süresinin ortalama sıcaklık değerlerinin yer aldığı Ankara istasyonunda °0’ın altında sıcaklık değerlerine rastlanmazken, rasat süresi 10 yıl olan Çamlıdere istasyonunda en düşük –2,4 °C olmak üzere sıcaklıkların °0’ın altına düştüğü dikkati çekmektedir.Bu değeri –1,5 °C ile şubat, -0,5 °C ile aralık ayı takip etmektedir.
Bitki Örtüsü
Pazar Köyü ve çevresi, Karadeniz Bölgesi ile Orta Anadolu arasında geçiş alanı özelliği taşımaktadır. Geçiş alanında yer alması alanın iklim bakımından Karadeniz ikliminin ve Orta Anadolu Bölgesi’nin karasal ikliminin etkisi altında kalmasına neden olmuştur. Bu da bitki örtüsünün fiziki görünümü ve dağılışını etkilemiştir.Bu durum bitki örtüsünün fiziki görünümünü de çok yakından etkiler. Kuzeyde etkin olan ağaç formasyonları güneye gidildikçe yağışın azalmasına bağlı olarak seyrekleşmekte ve bodurlaşmaktadır.Çalışma alanımızın karakteristik bitki örtüsü ağaç formasyonu temsil eden meşelerden oluşmaktadır. Gevşek yapılı topraklar üzerinde gelişme alanı bulan meşeler Köroğlu Dağlarından güneye doğru indikçe yüksekliğin ve eğitimin artmasına yağışın azalmasına bağlı olarak bodurlaşmaktadır. Meşeler, Akyazı Sırtının güney yamaçlarında, Pazar Deresi vadisinin yamaçlarında görülmektedir. Ancak bu alanların tahrip edilmesi sonucunda bu alanlar antropojen step alanı aline gelmiştir. Antropojen step alanları doğal step alanlarının tahribi sonucunda oluşmuştur ve 1200 m ve altındaki alanlarda görülmektedir. Bu alanlarında tahrip edilmesi yakacak odun elde etmek ve yakacak odun olarak kullanılması bu alanlarda ot formasyonlarının oluşmasına neden olmuştur. Böylece bu alanlardan yüksekte olanlar antropojen step sahalarına ve alçakta olanlar da tarım arazilerine dönüşmüştür. Vadi abanlarında çayırlıklar, sınırlı ağaçlıklar ve bahçeler bulunmasına karşılık; toprağın nispeten kalın olduğu yüksekçe seki düzlüklerinde ve az eğimli yamaçlarda kuru tarım yapılmaktadır. Dikçe yamaçlarda, kayaların yüzeye çıktığı yerlerde erozyon fazla olduğu için bazı yamaçlar da ot formasyonundan yoksun alanlarda bulunmaktadır. Çalışma alanında Akyazı ve Uzungüney sırtları ile Sivri, Kepez, Kurtlukuz, Dikmen ve Gövdeli tepelerinin güneydoğuya bakan yamaçları bakı yönünden çok zengindir. Bu alanlarda bitki örtüsü olarak görülen kısa boylu ağaç toplulukları olan meşeler çok sık bir şekilde görülmektedir. Bakı aynı zamanda tarımsal faaliyetleri de etkilemektedir
Nüfus
Pazar Köyü nüfus bakımından oldukça tenha bir yerleşim özelliği gösterir. Bu tenhalığın sebebi ise genç nüfusun gerek çalışmak gerekse de okumak için daha çok Ankara’ya göç etmesidir. yrıca nüfusun azalmasının nedenlerinin başında bölgenin Kurtboğazı Barajı olayısıyla sit alanı halinde olması, yeni yerleşim yeri yapımına izin verilmemesi, tarım topraklarının miras yoluyla bölünmesi gelmektedir. Mahallede devamlı ikamet eden nüfus gittikçe azalan bir profil gösterirken mahalle nüfusu, köy sakinlerinin dışarıdaki akrabalarının ve çocuklarının yazın köye gelip yaz sonuna kadar burada kalmalarıyla geçici olarak artar.Köy devamlı göç verdiğinden daha çok orta yaş ve üstü yaşlardaki kişilerden oluşmaktadır. Çocuk nüfusunun azlığı da hemen dikkati çekmektedir.Köy nüfusunun büyük bir oranı okur-yazardır.
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 2094 |
| 1997 | - |
Ekonomi
Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalı olmakla beraber, köye yapılan köklü yatırımlar, yine Ankara ilinda çalışmakta olan Pazar köylüleri tarafından yapılmaktadır.
Hayvancılık
Mahallede genel olarak küçükbaş, büyükbaş ve kümes hayvancılığı yapılmaktadır. Fakat bu bölgede yaşamakta olan insanların birçoğu , şehirlere göç etmek zorunda kalmışlardır.Bu nedenle de , bölgedeki hayvanların ortalama sayısı hakkında bir bilgi yoktur.
Altyapı bilgileri
Mahallede ilköğretim okulu vardır. Mahallenin hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı vardır ancak sağlık evi yoktur. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup mahallede elektrik ve sabit telefon vardır.