Andrey Kozirev

Andrey Kozirev
Rusya Dışişleri Bakanı
Görev süresi 26 Aralık 1991 - 6 Ocak 1996
Başbakan	Yegor Gaydar Viktor Çernomirdin
Yerine geldiği	Eduard Şevardnadze
Yerine gelen	Yevgeni Primakov
Kişisel bilgiler
Doğum	27 Mart 1951 Brüksel, Belçika
Eşi	Elena Kozireva
Bitirdiği okul	Moskova Devlet Diplomasi Enstitüsü

Andrey Vladimiroviç Kozirev (Rusça: Андрей Владимирович Козырев; d. 27 Mart 1951, Moskova), Boris Yeltsin döneminde, 1991 ile 1996 arasında Rusya Federasyonu dışişleri bakanı, Rusya Federasyonu'nun ilk dışişleri bakanıdır.

Mühendis olan babasının geçici olarak görev yaptığı Brüksel'de dünyaya geldi. Dışişleri bakanlığı tarafından yönetilen Moskova Devlet Diplomasi Enstitüsü'ndeki eğitimini 1974'te tamamladı. Daha sonra konuşma yazarı ve Uluslararası Teşkilatlar Birimi'nde araştırmacı olarak dışişleri bakanlığına girdi. İzleyen üç yılda bilim tarihi dalında yüksek lisans derecesine sahip oldu ve silah ticareti ve Birleşmiş Milletler'le ilgili pek çok kitap yayımladı.

1979'da Uluslararası Teşkilatlar Birimi'nde ataşe, ertesi yıl da üçüncü sekreter oldu. 1988'de, Eduard Şevardnadze döneminde yeniden yapılandırılan birimde yönetici yardımcısı oldu. 1989 yazında Gorbaçov'un Glasnost politikasının etkisiyle Leninizm'in nüvesini oluşturan, Lenin'in "uluslararası sınıf mücadelesi" kavramını inkar eden bir makale yazdı.^[1] Batı dünyasınında da yayımlanan makale Kozirev'in tanınmasını sağladı.

Başarısızlıkla sonuçlanan 1991 Sovyet darbe girişiminden sonra kendisini Boris Yeltsin'in, aralarında Yegor Gaydar ve Anatoli Çubayis gibi isimlerin de yer aldığı genç reformcular grubunda buldu. Rusya'nın bağımsız bir devlet olduğu ve pek çok açıdan Sovyetler Birliği'nin mirasçısı olduğu bu yeni dönemde Yeltsin'in güvenini kazanan Kozirev 39 yaşında dışişleri bakanı oldu. Bu dönemdeki mesaisini Soğuk Savaş sonrası dünyasının oluşumuna ve Rusya'yı Batı dünyasının bir ortağı yapma gayretiyle geçirdi.^[2] Rusya'nın güçten düşmüş bir süper güç olmasındansa uluslararası siyasette söz sahibi bir büyük güç olarak var olmasını, Rusya'nın Amerika Birleşik Devletleri'yle olan sorunları için de işbirliği yapılmasını vurguladı. ABD ile yapılan büyük silah kontrolü antlaşmalarının ve nükleer silahların yayılmalarının önlenmesi taraftarı oldu.^[3]

1992 yılında Baltık Denizine kıyısı olan 9 ülkenin dışişleri bakanları ve bir Avrupa Birliği komiseri ile birlikte Baltık Denizi Devletleri Konseyi'nin kuruluşunda yer aldı.^[4]

Aralık 1992'de yaptığı beklenmeyen bir diplomatik manevra ile Rusya'daki muhafazakar ve milliyetçi muhalefete olan duruşunu ortaya koydu. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı dışişleri bakanlarına yaptığı konuşmada Rusya'daki muhafazakar muhalefetin Rusya'yı tekrar Batı karşıtı politikalara döndürebileceğini söyledi. Toplantıdaki Rus delegasyonunu bile şaşırtan konuşmadan bir saat sonra Kozirev sözlerini geri aldığını söyledi.^[5]

Aralık 1993'teki Murmansk bölgesinden, Rusya'nın Tercihi adlı blokun listesinden Duma'nın alt kanadına aday oldu ve seçildi. Çeçenya konusundaki uluslararası tepkiler nedeniyle Rusya içinde eleştirilere hedef oldu. Ayrıca hem NATO'nun Bosnalı Sırpları bombalamasını, hem de yine NATO'nun Doğu Avrupa'daki genişleme planlarını engelleyememesi nedeniyle günah keçisi ilan edildi. Duma'da, Batı'ya karşı teslimiyetçi bir politika izleyerek Rusya'nın süper güç olma vasfını kaybetmesine neden olduğu gerekçesiyle eleştirilerin odağı oldu.

Ocak 1996'da ikinci kez Duma'ya seçildikten sonra hem parlamento hem de bakanlık görevlerinin aynı aynda yerine getirilemeyeceği yönündeki yasa nedeniyle ve Yeltsin'in isteğiyle bakanlık görevinden ayrıldı. Duma'daki ikinci dönemi sona erdikten sonra siyasetten çekilerek iş yaşamına atıldı.

Kaynakça

1. Arnold Beichman, The Long Pretense: Soviet Treaty Diplomacy from Lenin to Gorbachev; ISBN 0887383602
2. Peter Rutland and Gregory Dubinsky U.S. – RUSSIAN RELATIONS: HOPES AND FEARS; http://prutland.web.wesleyan.edu/Documents/US-Russian%20relations.pdf
3. Stephen Sestanovitch, The New Republic, Andrei the giant,Apr. 11, 1994; http://go.galegroup.com/ps/i.do?id=GALE%7CA14949136&v=2.1&u=miamidade&it=r&p=GPS&sw=w&asid=088a378c97ea7f815164ec56b43d9c32
4. Kristensen, Gustav N. 2010. Born into a Dream. EuroFaculty and the Council of the Baltic Sea States. Berliner Wissentshafts-Verlag. ISBN 978-3-8305-1769-6.
5. The Los Angeles Times, Just Kidding, Russian Says After Cold War Blast Stuns Europeans, December 15, 1992; http://articles.latimes.com/1992-12-15/news/mn-2214_1_foreign-ministers