Nikolay Karloviç Girs

Nikolay Karloviç Girs (Rusça: Николай Карлович Гирс), (d. 21 Mayıs, 1820, Radzivilov, Volinya - ö. 26 Ocak 1895, Petersburg, Rusya İmparatorluğu), III. Aleksandr'ın (hükümdarlığı 1881-94) hükümdarlığı sırasında dışişleri bakanlığı yapan devlet adamı.

Rusya'nın Fransa'yla yakınlaşmasını sağlayarak I. Dünya Savaşı'nda Rusya, Fransa ve Britanya'nın İttifak Devletleri'ne karşı oluşturduğu birliğin temelini atmıştır.

1838'de Rus dışişleri bakanlığının Asya dairesine girdi ve yurt dışında çeşitli görevlerde bulundu. Uzun süren bu dönemden sonra Asya dairesi başkanı ve dışişleri bakan yardımcısı (1875-82) oldu. Yaşlı ve hasta olan Prens Aleksandr Mihayloviç Gorçakov'un 1878'de görev yapamaz duruma gelmesi ve bütün işleri kendisine bırakması üzerine dışişleri bakanlığına vekalet etti. 9 Nisan 1882'de bu göreve resmen atandı.

Dışişileri bakanlığına getirildikten sonra, Almanya'yla ve Avusturya'yla uzlaşmadan yana bir siyaset izledi; böylece III. Aleksandr, 1881'de Almanya ve Avusturya'yla imzalamış olduğu anlaşmayı yenileyerek (1884) Dreikaiserbund: "Üç İmparatorluğun Birliği" sürdürdü. Girs'in başlıca amacı Rusya'nın Almanya ve Avusturya-Macaristan ile ittifakını (Dreikaiserbund: "Üç İmparatorluğun Birliği") korumak olduysa da, bunu başaramadı. Eylül 1885'te Balkanlar'da başlayan büyük bunalım Rusya ile Avusturya arasındaki çıkar çatışmasının iyice su yüzüne çıkardı. Bismarck'ın Ruslar'ın Balkanlar'daki düşmanı Avusturya'yı günden güne daha açık biçimde tutmasına rağmen ve Dreikaiserbund'un çökmesiyle, Girs Almanya ile yeni bir ittifak antlaşması yaptı (İkili Güvence Antlaşması, 1887); ama II. Wilhelm'in Bismarck'ın görevine son vermesi nedeniyle 1890'da bunu yenilemeyi başaramadı.

Girs, Afganistan'daki Britanya-Rus anlaşmazlığında (Eylül 1885) barışçı bir çözüme yanaşmak zorunda kaldı.

İsteksizce Fransa ile ittifaka yönelen Girs, Fransa'nın Rusya'ya kredi vermesine yönelik bir dizi sözleşmenin (1888-90) ardından savaş tehdidi durumunda iki devletin birbirine danışmasını öngören resmi bir Rus-Fransız anlaşmasını (Ağustos 1891) gerçekleştirdi. Ertesi yıl bir askeri antlaşma hazırlanmasına önayak oldu. Almanya'nın bir uzlaşma arayışı içine girmesini beklediğinden onayını geciktirdiği antlaşmanın Ocak 1894'te resmen kabul edilmesiyle Fransız-Rus ittifakı kurulmuş oldu.

Kaynaklar

• Bu maddenini yazılmasında Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition ve Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi'ndeki Nikolay Karloviç Girs maddelerinden yararlanılmıştır.