Anna Komnena
Anna Komnena (2 Aralık 1083, Konstantinopolis-1153), Bizanslı tarihçi. Bizans İmparatoru I. Aleksios Komnenos'un (1081-1118 arası hükümdar) büyük kızı olup, babasının dönemini anlatan Aleksiad adlı eseri ile ünlüdür.
Anna, iyi bir eğitim görerek, edebiyat, felsefe, tarih ve coğrafya okudu. Homeros'u, Aristofanes'i, Tukidides'i, Polibius'u ve Sokrates'i inceledi, Antik Yunan uygarlığını araştırdı ve güzel konuşma sanatı konusunda dersler aldı. VII. Mikhail'in (1071-1078 arası hükümdar) ile Alanialı Maria'nın oğlu ve tahtın vârisi Konstantin ile nişanlandı fakat onun erken ölümü üzerine 1097'de soylu ve tarihçi Nikeforos Bryennios ile evlendi. 1118'de imparatorun ölümü üzerine, annesi İrene Dukaina'nın desteği ile kocası Nikeforos'u tahta geçirmek için mücadele verdiyse de başarılı olamadı ve tahtın gerçek sahibi II. Yannis Komnenos (1118-1143 arası hükümdar) tarafından Keharitomene Kadınlar Manastırı'na sürgün edildi.
Anna Komnena burada dinle ilgilenmeyip, bilimle uğraştı ve 1148'den sonra tarih kitabı Aleksiad'ı kaleme almaya başladı. Kitapta I. Aleksios'un kişiliği aşırı yüceltilmekte ve onun iktidarı ile I. Manuel Komnenos dönemi (1143-1180) karşılaştırılmaktadır. Anna'nın kronolojisi gerçeğe uymadığı gibi olayların da çarpıtıldığı görülür. Yazarın Antik Yunan kültürüne olan yakınlığı eseri güzel yazı sanatının bir örneği yapmış; buna karşılık gerçekler bir ölçüde göz ardı edilmiştir. Saraya dahil bir kişi olduğundan, anlatımları birçok ayrıntıyı içeren, canlı ve renkli betimlemelerdir. Eserinde düşgücünü sıklıkla kullanmış ve birçok kurgusal kahraman yaratmıştır. Bütün bu yönleriyle Aleksiad, I. Aleksios'un yaşamı, savaşları ve dış ilişkileriyle, Haçlı Seferleri'nin Bizans cephesinden anlatan çok değerli bir kaynaktır.
Kaynaklar
- Anna Komnena, (Türkçeye çev. Bilge Umar), (1996), Alexiad, Malazgirt Sonrası İmparator Alexios Komnenos Döneminin Tarihi, İstanbul:İnkilap Kitabevi, ISBN 978-975-10-1135-0 15. Kitap
- C. Diehl, Byzantium, Greatness and Decline, New Jersey, 1943, s. 233-236, 242 (İngilizce)
- H. Hunger, Anonyme Metaphrase zu Anna Komnene, Alexias XI-XIII, Viyana, 1981 (Almanca)
- G. Bucler, Anna Comnena, Oxford, 1929 (İngilizce)
- Ayşe Hür, Anna Komnena, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c. 4, s. 47, İstanbul, 1994
Bizans İmparatorluğu ve Trabzon İmparatorluğu dönemleri Komnenos Hanedanı |
---|
| 1.Kuşak (10. yüzyıl) | | | 2.Kuşak (11. yüzyıl) | | | 3.Kuşak (12. yüzyıl) | | | 4.Kuşak(12. yüzyıl) | | | 5.Kuşak (12. yüzyıl) | | | 6.Kuşak (12. yüzyıl) | | | 7.Kuşak (12. yüzyıl) | | | 8.Kuşak (13. yüzyıl) | | | 9.Kuşak (13. yüzyıl) | | | 10.Kuşak (13. yüzyıl) | | | 11.Kuşak (14. yüzyıl) | | | 12.Kuşak (14. yüzyıl) | | | 13.Kuşak (14. yüzyıl) | | | 14.Kuşak (14. yüzyıl) | | | 15.Kuşak (15. yüzyıl) | | | 16.Kuşak (15. yüzyıl) | | | Diğer Konular () | | | Bizans İmparatorluğu |
|
Bizanslı tarihçiler |
---|
| 5.Yüzyıl |
- Malchus
- Panodorus İskenderiyeli
- Priskos
| | 6.Yüzyıl |
- Agathias
- Evagrius Scholasticus
- Hesychius Miletuslu
- John Efesli
- John Epiphanialı
- Jordanes
- Ioannes Malalas
- Liberatus Kartacalı
- Marcellinus Comes
- Menander Protector
- Peter Patrisiyen
- Prokopius
- Theodorus Lector
- Theophanes Bizantiumlu
- Zacharias Rhetor
- Zosimus
| | 7.yüzyıl | | | 8.yüzyıl | | | 9.yüzyıl | | | 10.yüzyıl | | | 11.yüzyıl | | | 12.yüzyıl | | | 13.yüzyıl | | | 14.yüzyıl | | | 15.yüzyıl | |
|