Ayla Algan

Ayla Algan
Doğum 29 Ekim 1937 (1937-10-29)
İstanbul, Türkiye
Milliyet  Türkiye
Meslek Tiyatro Sanatçısı,ve Sinema Oyuncusu, Şarkıcı
Evlilik(ler) Beklan Algan
Çocuk(lar) Sevi Algan

Ayla Algan (d. 29 Ekim 1937, İstanbul)[1], Türk tiyatro sanatçısı, sinema oyuncusu ve şarkıcı.

Müzik ve tiyatro sanatlarını iç içe yaşayan bir sanatçı olan Ayla Algan, Yunus Emre'nin şiirlerini Almanca, Fransızca, İngilizce olarak şiirli-şarkılı okuyarak Yunus Emre'yi dünyada tanıtmıştır. Onu halka mal eden ise mizahi bir dili olan "Koca Öküz" adlı şarkısı olmuştur.[2] Tiyatroda Hamlet rolünü oynayan Dünyadaki sayılı kadın oyuncu arasında yer alır. Tiyatro alanında eğitmenlik yapmaya, ayrıca sinema filmleri ve dizilerde rol almaya devam etmektedir. 1972'de devlet sanatçısı unvanı ile onurlandırılmıştır.

2015-2016 sezonunda Kurtlar Vadisi Pusu adlı dizide Anadolu Selçuklu karakterini canlandırmıştır.

Yaşamı

29 Ekim 1937'de İstanbul'da doğdu. Babası Girit göçmeni tüccar Vedat Kasman, annesi ressam Nevzat Kasman'dır.[3]

Ailenin tek çocuğu olan Ayla Algan, çocukluğunda piyano, bale ve şan dersleri aldı. 5 yaşında başladığı piyano öğrenimini lise öğrenimi için Fransa'ya gidene kadar 11 yıl boyunca sürdürdü. Ortaokulu İstanbul'daki Notre Dame de Sion'da, liseyi Fransa'daki Versailles Lisesi'nde okudu. Lise öğrenimi devam ederken tanıştığı Beklan Algan (1933 - 2010) ile evlendi.

Eşi Beklan Algan ile birlikte Amerika'da New York Actor Studio Actor’s Repertuary Theatre’s of Broadway sahne eğitimi alan sanatçı, Türkiye'ye döndükten sonra İstanbul Şehir Tiyatroları'nın kadrosuna girdi ve 1961'de Tarla Kuşu oyunu ile tiyatroda ilk rolünü oynadı. Aynı yıl Hamlet oyununda rol aldı; hem Ophelia hem de erkek rolü olmasına rağmen Hamlet karakterini canlandırmıştı. Bu nedenle "Erkek Hamlet" olarak anıldı. 1965'te Fizikçiler oyunuyla İlhan İskender En İyi Kadın Oyuncu Ödülü'ne layık görüldü ancak tiyatronun kolektif bir sanat olduğu gerekçesiyle geri çevirdi. 1966'da Muhsin Ertuğrul'un istifası üzerine Şehir Tiyatroları'ndan ayrıldı, bir süre LCC Language and Culture Center Tiyatro Okulu'nda tiyatro öğretmenliği ve oyuncu çalıştırma dersleri verdi. Buradan Macit Koper, Taner Barlas, Cezmi Baskın, Meral Çetinkaya ve Rutkay Aziz gibi değerli oyuncu ve yönetmenler çıktı.

1964'te yönetmenliğini Ertem Göreç'in yaptığı, senaryosu Vedat Türkali'ye ait olan Karanlıkta Uyananlar filmi ile ilk kez sinema dalında çalışmalara başladı. 1966'da Atıf Yılmaz'ın yönettiği Ah Güzel İstanbul filminde ile ilk kez başrol oynadı.

1971'de Paris'in ünlü konser salonu Olimpia'da sahneye çıkan Algan, 1972 yılında Paris'te Jean L. Bazault yönettiği Recamier Tiyatrosunda, Peter Brook'un Tiyatro Atölyesine, davetli olarak katılmıştır. 1972-1979 yılları arasında Paris'te yaşadı ve müzikle ilgilendi. 1972'de Turizm Bakanlığı'nın isteği üzerine Yunus Emre'nin 650. yıl dönümü için bir albüm hazırladı. 1975 yılında dünyaya gelen kızına Yunus Emre'den esinlenerek "Sevi" adını koydu. 1973'te Bulgaristan'daki Uluslararası Altın Orfe Şarkı Yarışması'nda savaş karşıtı bir şarkı söyleyerek ikincilik ödülünü alan Algan'a aynı yıl devlet sanatçısı unvanı verildi ve UNICEF Onur ödülüne layık görüldü. 1977'de Polonya Sopot Festivali'nde Oda Kızılderililerinin sorunları üstüne bir şarkı ile Dünya birinciliği kazandı.

1980'de Berlin'e gitti, Schaubühne Tiyatrosu'nda dört yıl boyunca Tuncel Kurtiz, Şener Şen, Macit Koper gibi sanatçılarla işçi tiyatrosu yaptı.

1984 yılında Erol Keskin, Beklan Algan, Prof. Cevat Çapan, Taner Barlas, Ahmet Levendoğlu, Macit Koper, Haluk Şevket, Yekta Kara, Müge Gürman, Metin Deniz, Ergüder Yoldaş, Prof. Süleyman Velioğlu, Oben Güney gibi meslektaşlarıyla BİLSAK Tiyatro Atölyesi'ni kurdu.[4]

1988 yılında ise Beklan Algan, Erol Keskin, Haluk Şevket Ataseven ile birlikte Tiyatro Araştırma Laboratuvarı (TAL)'ı kurdu ve burada pek çok deneysel projeye imza atarak genç tiyatro oyuncularının eğitimine katkıda bulundu.

1996 yılında İstanbul Şehir Tiyatroları'nda Genel Sanat Yönetmeni Yardımcılığı yaptı.

1999 - 2000, 2000 - 2001 Sezonunda Kenan Işık’ın İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları'nda sahnelediği Şeyh Galip’in “Aşk Hastası“ oyununu oynadıktan sonra, Şehir Tiyatrolarından emekli oldu. 

Halen sanat hayatına devam etmekte olan Ayla Algan, "Seni Seviyorum Rosa", "Harem Suare", "O da Beni Seviyor" gibi onlarca filmde ve "Biz Size Aşık Olduk", "Üzgünüm Leyla", "Aliye" gibi çeşitli dizilerde rol almıştır. Ayrıca "Yaratıcı ve Çağdaş Tiyatro Teknikleri kursu"ile de ünlü oyunculara oyuncu koçluğu yapmaktadır.

Koroporte Sanat Grubu'nun hem tiyatro eğitmeni hem de anlatıcısı olarak, Koroporte'nin İş Sanat'ta sahnelenen "Hayvanlar Karnavalı 2005 - 2006 - 2007" ve "Bir Sergiden Tablolar 2007 - 2008" gösterilerinde rol almıştır.

2011 yılında İstanbul Drama Sanat Akademisi Genel Sanat Yönetmenliği ve bunun yanında, tiyatro ve yaratıcı drama metodu kullanarak yabancı dil eğitimi olan "İngilizce Tiyatro Sertifika Programı" ve "Sinema-Tiyatro Oyunculuk Atölyesi" eğitmenliği görevlerini üstlenmiştir.

Ayla Algan sinema, tiyatro ve dizilerde aldığı rollerle halen sanat hayatına da devam etmektedir. 

TAL'da Yapılan Araştırmalar Sonucunda Çıkan Oyunlardan Bazıları:

“Anadolu İnsanın Kültürel Kimliğinde Oyun”, 1996  (Anadolu İnsanı'nın Kültürel Kimliğinde Oyun geleneksel Türk Tiyatrosu Araştırma ve Uygulama Birimi)

“Troya İçinde Vurdular Beni”, Tiyatro Araştırma Laboratuvarı, Beklan ALGAN

“Everest My Lord”, (Sevim BURAK)-Naz ERAYDA, Bülent ERKMEN, 1997

“Sınırlar”, Tiyatro Araştırma Laboratuvarı,  Ayla ALGAN

“Yunus”,  1991 yılında İstanbul'da yapılan Uluslararası Tiyatro Enstitüsü  ITI'nın 4. Olağan Kongresi sırasında Ellen STEWART Stüdyosu'nda geliştirilmiştir.

“Troyalı Kadınlar”, Tiyatro Araştırma Laboratuvarı, Ayla ALGAN

“Boşluk ve Kadın”, Tiyatro Araştırma Laboratuvarı, Ayla ALGAN

“Afrika Dansı” Sevim BURAK anısına Tiyatro Araştırma Laboratuvarı

2010'da tekrar açılan ve dernek yapısında çalışmalarına devam eden T.A.L. Tiyatro Araştırma Laboratuvarı'nın kurucusu ve başkanıdır.

Şarkı Çalışmaları:

Tasavvuf felsefesi ile çağımızda New Age akımındaki insan varlığının durumu ve bugünün insanını doğa içinde düşünsel ve bedensel olarak sahneye getirme çalışmaları ile Dünyaya Yunus Emre’nin felsefesini ve şiirle şarkılarını Fransızca, İngilizce ve Almanca olarak tanıtmıştır. Fransa, Orta Asya, ABD, Avrupa ve Afrika’da konser ve dinletiler, Paris’te Barclay Plak Şirketi tarafından çıkan uzunçalar ve 45’lik plaklarında, kendi halk müziğinden yola çıkarak Fransızca ve Türkçe olarak yorumladığı şarkılar vardır.

1961–2000 yılları arasındaki devlet sanatçılığını halen sürdürmektedir.

Yunus Emre,

Olimpia (konseri) ilk Türk sanatçısı,

Paris Barclay Plak Şirketinde Yunus Emre ve Yöresel Eski türkülerden 45’likler ve uzun çalar,

Çağdaş Türk Şairleri, Şarkılı Şiirler – Beste Selmi ANDAK

Türkiye’nin her yerinde Halk Konserleri, Avrupa, Amerika, Afrika, Rusya, Yunanistan’da…

Ödülleri

Rol Aldığı Bazı Tiyatro Oyunları

Filmografisi

Diskografisi

45'likler

Albümler

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ↑ "Ayla Algan". Türk Sineması Araştırmaları. http://www.tsa.org.tr/kisi/kisigoster/2340/ayla-algan. Erişim tarihi: 06 Mayıs 2015.
  2. ↑ Ufuk Danışman, Türkülerin Caz Suflörü
  3. ↑ ""40 Yıllık Genç Tiyatrocu", Hürriyet, 31.10.2009". http://arama.hurriyet.com.tr/arsivnews.aspx?id=-110728. Erişim tarihi: 2 Eylül.
  4. ↑ Türkçe Vikipedi
  5. ↑ "Sadri Alışık Sinema ve Tiyatro Oyuncu Ödülleri sahiplerini buldu". Hürriyet. 5 Mayıs 2015. http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/keyif/28918276.asp. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2015.
Ayla Algan
Stüdyo albümleri
This article is issued from Vikipedi - version of the 10/29/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.