Bahçekaşı, Ergani
Bahçekaşı | |
— Mahalle — | |
Diyarbakır | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Diyarbakır |
İlçe | Ergani |
Coğrafi bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 54 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0412 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 21950 |
İnternet sitesi: |
Bahçekaşı, Diyarbakır ilinin Ergani ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe
Bahçekaşı mahallesinin eski adı AHURLAR dır.Köy KARAKEÇİLİ KAYI TÜRKMEN aşiretinden insanlardan oluşmaktadır.
Büyüklerimizden aldığım bilgilere göre eski ilk yerleşim yerlerinden biridir.Köy bir höyük üzerindedir. Osmanlının son dönemlerinde HAMİDİYE alayları burada önemli bir siyasi merkezini oluşturmuştur . İbrahim paşanın önderliğinde Karakeçili aşiretinden Ahmed keya bu köye yerleştirilmiştir (Şu an AKHAN, ASLAN ve ATLIHAN aileleri). Ermeniler buralarda büyük katliamlar yapmıştır. Ahmet keya bunun önlemesinde büyük bir rol almıştır. Hatta Ermenilere Zeytin dalı uzatarak katliamları bastırmıştır. Mahallenin güneyinde LİFE dağı (Tepelik ) eski yerleşim şehirinin kalıntıları vardır.Büyüklerimizden aldığım bilgilere göre ACEM şehriymiş. Şuan mahallede bir hane tek vardır. Bu mahalleden birçok Öğretmen, Doktor, Mühendis, Akdemisyen (ÖĞRETİM ÜYESİ ), Yargı mensubu, Bürokrak yetişmiştir.Karakeçili Türkmen aşireti Malazgirt Savaşı (1071)’ndan önce, Ertuğrul Gazi’nin önderliğinde Orta Asya’nın Merv ve Mahan bölgelerinden Anadolu’ya girmişler, bir süre Iğdır ve çevresinde konakladıktan sonra güneye doğru akarak Ahlat, Şanlıurfa ve Suriye bölgesine geçmişlerdir. Aşiretin bir bölümü Urfa, Suruç, Siverek bölgesinde, bir kısmı da Ankara, Karacadağ ve Söğüt bölgesinde yerleşmişlerdir.Osmanlı Devleti kuruluş tarihinden itibaren, göçebe Türk boylarını, Anadolu'nun çeşitli yörelerinde yerleşik hayata geçirmek için değişik uygulamalara girişmiştir. XVI. Yüzyılın ilk çeyreğinde Anadolu'daki iskan hareketi hızlanmıştır. Elazığ ve ilçeleri,Erzurum ve ilçeleri,Malatya Elbistan yöresi,antep,adıyaman yöreleri,Maraş,kelkit vadisi ve Batı Anadoluda Eskişehir,Bursa,Bilecik,söğüt,domaniç çevresi,Manisa,Uşak,Afyon,Kütahya,Toroslar,Konya,Ankara,Kırıkkale,Çorum havzalarında Osmanlı döneminde iskanlar yapımıştır.Musul,Erbil,Kerkük,Halep,Rakka,Münbiç çevrelerine Anadoludan önce Kayı Boyu ve KARAKEÇİLİLER yerleşmişlerdir.Türkiyede Karakeçililer bilinen 68 koldan oluşur.Elazığ çevresinde 5 oymak ve isimle anılan Karakeçili kolları vardır.Bunlar:"Çarsancaklı","Torun","Ceraplı","Gökçe","Antarlı"URFA'DA Antarlı kolu (Andari)olarak ifade edilmiştir."Kadılı"kolu'da Kadıyan olarak ifade edilir.Bulkasım ya da Kasımoğlu koluda(Arapça'nın etkisi ile Binkasım olarak ifade edilmiştir.)Musuldan son 200 yılda Urfa Elazığ çevresine göç eden Karakeçililere(musiki)denilmiştir. Gaziantep havalisine yerleşen Karakeçililer ise, "Albayramlar" adıyla anılırlar.Bilindiği gibi, Anadolu'daki Karakeçililerin önemli bir bölümü Urfa havalisinde yaşamaktadır. Burada yaşayan Karakeçililer Türk oldukları hâlde, Türkçeden farklı bir dil konuşmaktadırlar. Ancak konuşulan bu dilin "Gürmanç" ağzı olduğu ve Tuncer Gülensoy'un tespitlerine göre, "Doğu Anadolu Osmanlıcası" olduğunu söylemek mümkündür. Aynı Hoca'nın burada yaşayan Karakeçililerle ilgili tespitleri şöyledir: "Urfa-Suruç yöresinde yaşayan Karakeçililerin büyük bir kısmı "Gürmanç" ağzını konuşmakladırlar. Ancak bunun yüzde seksenbeşi Türkçe kelimelerden oluşmaktadır."l4.Karakeçililer üzerinde sosyolojik araştırmalar yapan Ziya Gökalp ve Mehmet Eröz'ün görüşleri de bu düşüncelerle beraber değerlendirildiğinde, olayın realitesi açığa çıkmaktadır. Ziya Gökalp, Viranşehir'deki Millilere komşu olarak nitelendirdiği Karakeçililerin -ki aslında bu boyun içinde addedilmektedirler-Bursa'daki Karakeçililerin bir bölümünü oluşturduklarını ve zamanla Türkçeyi unuttuklarını ifade ederek, bunların köy isimlerinden hareketle Türk olduklarının anlaşıldığını söylemektedir. Nitekim, Salur ve Kangılı köylerinin Karacadağ'da yer aldığını, bunların da eski Türk boy adları olduğunu söylemektedir. Ziya Gökalp, buradaki Türkan aşiretinin de aynı akibete uğradığına işaret etmektedir.Karakeçililer, geçmişte Ertuğrul Gazi Türbesi'ni her yıl Nevruz gününde ziyaret ederlerdi. Burada bir tür anma toplantısı niteliğinde buluşur ve şenlik düzenlerlerdi. Ancak sonraları bu geleneği Eylül ayının ikinci haftasında yapmaya başlamışlardır. Bu ziyaret ve şenlik Karakeçililerin bayramıdır. Atlarla buraya gelen ve kurbanlar kesen Karakeçililer görkemli törenler yaparlardı. Bu esnada cirit oyunları ve güreş müsabakaları da yapılırdı.15 Bu ziyaret ve şenlikler II. Abdülhamid zamanında resmileştirilmiştir.Osmanlı yönetimine sadakatla bağlı kalan Karakeçililer, genel olarak herhangi bir disiplinsizlik hareketine girmemişlerdir. Sultan II. Abdülhamid sarayın muhafazası için Karakeçilileri görevlendirmiştir. Hem Yavuz Sultan Selim, hem de II. Abdülhamid tarafından Karakeçililere sancak verildiği ve kendilerine çok güvenildiği rivâyeti de yaygındır. Bilindiği gibi, II. Abdülhamid, Alman İmparatoru'na Karakeçili aşiretinin mensuplarını tanıtırken, kendi akrabaları olarak takdim etmiştir. Ayrıca aynı padişah Karakeçililerin bulunduğu bir alay meydana getirerek, bu alaya "Ertuğrul Alayı" adını vermiştir, ki bu da çok manidardır. Yine kendi adıyla oluşturduğu "Hamidiye Alayları"nda, ki bunlar da Çanakkale ve Doğu Cephesi'nde Ruslar, İran ve Ermenilerle olan çarpışmalarda önemli hizmetler ifa etmiştir, Karakeçililer yer almıştır.
Kültür
KARAKEÇİLİ KAYI TÜRKMENLERİ gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.
DİPNOTLAR
- Prof. Dr., Kırıkkale Üniversitesi Rektör Yardımcısı, Fen-Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü Başkan Kırıkkale-TÜRKİYE.
(1) Faruk Sümer, Oğuzlar, Ankara 1967, s. 9. (2) Faruk Sümer, Oğuzlar, Ankara 1964, s.182. (3) Cevdet Türkay, Başbakanlık Arşiv Belgelerine Göre Oymak, Aşiret ve Cemaatler, İstanbul 1979, s. 476. (4) İbrahim Kafesoğlu, Türk Millî Kültürü, İstanbul 1994. s. 259. (5) AbdulhalukÇay, Her Yönüyle Kürt Dosyası, Ankara 1996, s. 245. (6) W. Bang-R. Rahmeti Arat, Oğuz Kağan Destanı, İstanbul 1970, s. 14. (7) A. Çay, a.g.e., s. 242. (8) Bu boylara ilişkin geniş bilgi için bkz., Faruk Sümer, Oğuzlar, Ankara 1 964. (9) A, Çay, a.g.e., s. 247. (10) Geniş bilgi için bkz., Mahmut Rışvanoğlu, Doğu Aşiretleri. (11) A. Çay, "Ertuğrul Gazi, Karakeçililer ve Söğüt Yörük Bayramı", III. Osmanlı Sempozyumu, Söğüt 1988, s. 7. (12) A, Çay, a.g.m., s. 7. (13) 1589 tarihli Ankara Şeriye Sicili. (14) Tuncer Gülensoy, "Karakeçili",
Kültür
Mahallenin gelenek, görenek ve yemekleri hakkında bilgi yoktur.
Coğrafya
Diyarbakır iline ? km, Ergani ilçesine 3 km uzaklıktadır.
İklim
Mahallenin iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2007 | |
2000 | 54 |
1997 | 32 |
Ekonomi
Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Mahallede ilköğretim okulu yoktur. Mahallenin içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup mahallede elektrik ve sabit telefon vardır.
Dış bağlantılar
köy yolu stabilizedir