Biblia Polyglotta
|
İnançlar
Kişiler
Teoloji
Bayramlar
|
Biblia Polyglotta (aynı zamanda Biblia Regia ya da "İncilin Kralı" olarak da tanımlanır), çok lisanlı bir incildir. Biblia Polyglotta ismini taşıyan bu incil Belçika’nın Anvers şehrinde Christoffel Plantijn tarafından 5 lisanda ve 8 cilt olarak 1568-1573 tarihleri arasında basılmıștır.
Lisanlar
Kitap, İncil’in Yunanca, Latince, Aramice, Süryanice ve İbranice dillerinde bir sinoptik özetidir. Basımın özelliği ise sadece çok lisanlı tercümenin yanında bu lisanlarda farklı harf stillerini de içermesidi. Kitap toplam 1100 adet basılmıştır.
Finansman
Plantijn’ın kalvenist sempatisi olduğu varsayılıyordu, ancak dönemin Anvers şehri ise tamamıyla katolikti. Kendisinin yine o döneminin yönetimini elinde burunduran İspanya Kralı II. Felipe’ye karşı samimiyetini ispatlayabilmek için İncil’in çok lisanlısını üretimek için bir plan geliştirmişti. Kral bu planın finansmanını sağlayarak Benito Arias Montano isimli İpanyol teologu Anvers’e yollayarak, sekiz ciltlik şaheser baskının üretimine gözlemcilik yapmasını ister. Neticede bu çok lisanlı incilin 1100 adet kopyası basılır.
Ciltler
- İncil’in ilk 4 cildi Eski Ahit’tan oluşmaktadır. Sol sayfalar da ise iki kolon olmakla birlikte orijinal İbranice metnin yanında Latince tercümesi de mevcut. Sağ sayfalarda ise aynı metnin Yunancası ile birlikte yine Latince tercümesi mevcut. Bu kolonların altında sol sayfada Aramice ve sağ sayfada ki kolon altında da yine Latince terümesi bulunuyordu. İbranice baskı yapabilmek için Plantijn çeşitli baskı modelleri içinde Daniel Bomberg’in İbrani baskı kalıplarını kullanmıştır. Bu kalıpları ise Bomberg’in yeğenleri kendisine ulaştırmışlardı.
- Beşinci cilt ise Yeni Ahit’in Süryanice ve Yunacasını içeriyor. Her birinin Latince tercümeleri de mevcut olmasıyla birlikte bir de Süryanice’nin İbranice tercümesi mevcut.
- Altıncı cilt ise tüm İncilin Yunancasını ve İbranicesini orijinal halini içeriyor ve satır aralarında da Latince tercümesi de basılması ihmal edilmemiştir.
- Son iki cilt ise sözlük içeriyor; İbranice-Latince, Yunanca-Latince, Süryanice-Aramice, gramer kuralları, isim listeleri vb. Bu ciltler daha çok öğrencilerin işine yarıyordu. Tüm incili içeren nüshası - orijinal baskı yerleşkesi - Plantin-Moretus müzesinde bu proje için tasarlanmış olan baskı kalıplarıyla birlikte sergilenmektedir.
Kaynakça
- Anvers Plantin-Moretus Müzesi, müze rehberi
Dış bağlantılar
- Harry Ransom merkezi ender olan polyglot incili elde etti - Teksas Üniversitesi, Austin Yerleşkesi 12 Ağustos 2010 tarihinde erişildi - İngilizce