Daugavpils

Koordinatlar: 55°53′N, 26°32′E

Daugavpils
—  Şehir  —
Daugavpils, 1912.
Bayrak Damga
Daugavpils
Koordinatlar: 55°53′K 26°32′D / 55.883°K 26.533°D
Ülke	Letonya
Şehir	Daugavpils
Kuruluş tarihi	1275
Yönetim
- Tür	Belediye Meclisi
- Belediye başkanı	Jānis Lāčplēsis‎
Yüzölçümü
- Toplam	72,48 km^2 (28 mi^2)
- Su	9,75 km^2 (3,8 sq mi)
Nüfus
- Toplam	95 467 (2.016)[1]
- Yoğunluk	1.317,1/km² (3.411,3/sq mi)
Zaman dilimi	DAZD (+2)
- Yaz (YSU)	DAYZD (+3)
Alan kodu	+371 654
İnternet sitesi: http://www.daugavpils.lv

Daugavpils, Letonya'nın Güneydoğu'sunda ismini aldığı Daugava Nehri kıyısında konumlanan bir şehirdir.

Daugavpils, kelime anlamı olarak "Daugava Kalesi" anlamına gelmektedir. 100,000'in üzerindeki nüfusu ile, 230 km Kuzeybatısı'nda yer alan başkent Riga'dan sonra ülkenin en büyük ikinci şehridir. Hem Beyaz Rusya hem de Litvanya sınırında olması sebebiyle (sırasıyla uzaklıkları 33 ve 25 km) Daugavpils, coğrafi olarak önemli bir konumda bulunmaktadır. Aynı zamanda Letonya ile Rusya sınırına 120 km yakınlıkta bulunmaktadır. Daugavpils, bu konumu ile gerek ulaşım gerekse endüstriyel olarak oldukça merkezi bir yerdedir.

Şehir, pek çok göl ve doğal parklar ile çevrelenmiştir.

Etimoloji

• Beyaz Rusça: Даўгаўпілс (Daŭhaŭpils), Дзвінск (Dzvinsk),^{[n 1]} tarihi olarak Дынабург (Dynaburh)
• Estonca: Väinalinn
• Fince: Väinänlinna
• Almanca: Dünaburg
• Latgalian: Daugpiļs
• Litvanca: Daugpilis
• Lehçe: Dyneburg, Dźwinów, Dźwińsk, Dźwińsk ve Dyneburg halen günümüzde Polonya Dili'nde kullanılmaktadır
• Rusça: Даугавпилс, Борисоглебск (Borisoglebsk 1656–1667), Двинcк (Dvinsk)
• Yidiş: דענעבורג (Dineburg)

Kronolojik olarak şehrin ismi şu şekilde değişmiştir: Dinaburg (1275—1656) → Borisoglebsk (1656—1667) → Dinaburg (1667—1893) → Dvinsk (1893—1920) → Daugavpils (1920—günümüz)

Tarhi

Şehrin tarihi 1275 yılında Livonlar tarafından şehrin şu anda bulunduğu yer olan nehir kıyısında Dinaburga Kalesi'nin kurulması ile başlar. 1561 yılında Lehistan-Litvanya Birliği'ne (Livonya Dükalığı) dahil oldu. 1566 yılında ise Livonya Voyvodalığı başkenti oldu ve 1772'de Polonya'nın ilk bölünmesine kadar sürdü. 1577'de, Dünaburg Kalesi Rus çarı Korkunç İvan tarafından ele geçirildi ve yıkıldı. Aynı yıl, yeni kale 20 km yakına tekrar inşaa edildi. 1582'de Daugavpils'e Magdeburg kanunları hükümünce haklar verildi. 17. yüzyılda, Rus–İsveç Savaşı süresince Alexis ile başlayarak, şehir Ruslar tarafından ele geçirildi. Şehrin adı Borisoglebsk olarak değiştirildi ve 1656 ile 1667 arasında 11 yıl boyunca yönetildi.

Daugavpils (Dvinsk), 20 yüzyıl başlarında

1784 yılından sonra, şehirde yoğun bir Yahudi nüfusu yaşamaya başladı.^[2] Bu etkin toplumdan şehir için önemli ve önde gelen kişiler çıktı. 1897 yılında yapılan Rus İmparatorluğu nüfus sayımında şehirdeki 69.700 kişinin 32.400'ü Yahudiydi. (yaklaşık olarak %44).^[3]

Rus İmparatorluğu'nun bir bölgesi olarak şehir 1893 ile 1920 yılları arasında Dvinsk olarak adlandırıldı. Letonya'nın bağımsızlığı ile 1920'de Daugavpils olarak tekrar anılmaya başlandı. 1919 ile 1920 yıllarında şehir Polonya ile Letonya orduları ile Kızıl Ordu arasındaki Daugavpils Savaşı'na ev sahipliği yapmak zorunda kaldı. Daugavpils 1940-1941 ile 1944-1991 yıllarında Sovyetler Birliği sınırları arasında kaldı. Aradaki dönem olan 1941–44 yılları arasında şehire Naziler hakimdi. Naziler burada şehirdeki Yahudi halkın yaşamak zorunda bırakıldığı Daugavpils Gettosu'nu oluşturdu. Soğuk Savaş döneminde şehrin 12 km Kuzeydoğu'sunda Lociki hava üssü bulunuyordu.

16 Nisan 2010 Cuma günü, şehrin Belediye Başkan yardımcısı Grigory Nemtsov şehir merkezinde silahlı saldırı sonucu öldü. Cinayey halen çözümsüz kalsa da genel olarak Nemtsov'un politik rakipleri tarafından yapıldığı iddia edildi.

Coğrafi konum

Daugavpils, "Latgale" tarihi bölgesinde yer almaktadır ve Daugavpils Bölgesi'nde bir anklav oluşturmaktadır. Toplam olarak kapsadığı alan 72.5 km ²'dır. Şehir, Giva Bölgesi dışında, Daugava Nehri'nin sağ kıyısına kurulmuştur.

İklim

Şehirde karasal iklim hakimdir. Daugavpils, konum olarak denize uzak olması nedeniyle bu yüzden ağırlıklı olarak Letonya'ya göre farklı iklim yapısına sahiptir. Yazlar göreceli olarak sıcak, ancak kışlar ülkenin diğer bölgelerine göre daha soğuk geçer. Ayrıca ülkenin ilk karı genellikle bu bölgeye yağar ve en büyük kar kalınlığına yine Daugavpils'de ulaşır. Şehrin iklimsel sıcak ve soğukluk rekorları ise -43 °C ve +36 °C'dir.

Demografi

1772–2008 yılları arası Daugavpils nüfus değişikliği

1 Ocak 2011 tarihi itibariyle şehrin nüfusu 102.496'dir.

Daugavpils 2010 Demografik yapısı[4]
Ruslar			51.8%
Letonlar			18%
Polonyalar			14.4%
Beyaz ruslar			7.6%
Ukraynalılar			2.1%
Litvanyalılar			0.9%
Diğer			0%

Daugavpils halkı, Letonya'da 2012 yılında yapılan referandumda 85% oy ile ülkede ikinci dil olarak Rusça'nın kabul edilmesi yönünde oy kullanmıştır.^[5]

Ulaşım

Şehir konum olarak Letonya'nın üç komşu ülkesine yakın olmasından yolların birleştiği bir konumdadır. Ayrıca genel bir demiryolları kesişme noktasıdır.

Daugavpils Uluslararası Havalimanı, Daugavpils'in 12 km Kuzeydoğusu'nda Lociki köyü yakınlarında yer alır. Geniş çaplı bir yenileme ve genişletme projesi devam eden havalimanı uluslararası ve yerel yolcu ve kargo taşımacılığına hizmet vermektedir ve 2013 yılında çalışmaların tamamlanacağı öngörülmektedir.^[6][7]

Önemli kişilikler

Daugavpils Üniversitesi

• Gotthard Kettler (1571–1587), Livon yönetimi son başkanı ve ilk Kurlandiya ve Semigalya Dükü
• Abraham Isaac Kook (1864–1935), haham, düşünür, diplomat, mediator, scholar
• Grzegorz Fitelberg (1879–1953), besteci ve oskestra şefi
• Isaac Nachman Steinberg (1888–1957), yazar, politikacı
• Solomon Mikhoels (1890–1948), aktör ve yönetmen
• Oskar Strok (1892–1976), besteci
• Leonid Dobychin (1894–1936), yazar
• Stanisław Swianiewicz (1899–1997), ekonomist ve tarihçi
• Mark Rothko (1903–1970), çizer
• Władysław Raginis (1908–1939), komutan
• Movsas Feigins (veya Movša Feigins)(1908–1950), satranç büyükustası
• Isser Harel (d. Isser Halperin) (c.1912–2003)
• Grigory Nemtsov (1948–2010), Gazeteci, işadamı ve politikacı.
• Uljana Semjonova (born 1952), Basketbolcu
• Vitas (d. 1979), şarkıcı, şarkı sözü yazarı, besteci, aktör ve moda tasarımcı

Uluslararası ilişkiler

Kardeş şehirler

Rīgas iela caddesi şehrin merkez yaya yoludur.

Daugavpils, aşağıdaki yerleşim birimleri ile kardeş şehirdir:

Haderslev, Danimarka Motala, İsveç Radom, Polonya Ferrara, Emilia-Romagna, İtalya

Naro-Fominsk, Moskova Oblastı, Rusya Vitebsk, Beyaz Rusya Ramla, İsrail Harbin, Heilongjiang, Çin

St. Petersburg, Rusya Panevėžys, Litvanya Okrug Merkez Yönetimi, Moskova, Rusya Kharkiv, Ukrayna

Notlar

1. Taraškievica Дзьвінск şu şekilde telafüz edilir: (Dźvinsk).

Kaynakça

1. «Latvijas iedzīvotāju skaits pašvaldībās pagastu dalījumā»
2. "Jewish families of Dvinsk". jewishgen.org. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151117215547/http://www.jewishgen.org/databases/latvia/DvinskFamilies.htm. Erişim tarihi: 2012-04-04. 
3. Joshua D. Zimmerman, Poles, Jews, and the politics of nationality, Univ of Wisconsin Press, 2004, ISBN 0-299-19464-7, Google Print, p.16
4. "Tabula: IS20. PASTĀVĪGO IEDZĪVOTĀJU NACIONĀLAIS SASTĀVS REĢIONOS UN REPUBLIKAS PILSĒTĀS GADA SĀKUMĀ". Data.csb.gov.lv. http://data.csb.gov.lv/Dialog/varval.asp?ma=IS0200&ti=IS20%2E+PAST%C2V%CEGO+IEDZ%CEVOT%C2JU+NACION%C2LAIS+SAST%C2VS+RE%CCIONOS+UN+REPUBLIKAS+PILS%C7T%C2S+GADA++S%C2KUM%C2&path=../DATABASE/Iedzsoc/Ikgad%E7jie%20statistikas%20dati/Iedz%EEvot%E2ji/&lang=16. Erişim tarihi: 2012-04-04. 
5. gorod.lv, Даугавпилс на референдуме: 85% граждан за русский язык, 19.02.2012
6. "Daugavpils |". Daugavpils.lv. 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130613234303/http://www.daugavpils.lv/index.php?load=780&set_lang=en. Erişim tarihi: 2012-04-04. 
7. "Daugavpils |". Daugavpils.lv. 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130613233843/http://www.daugavpils.lv/?load=1&newsId=7858. Erişim tarihi: 2012-04-04. 

Dış bağlantılar

• Daugavpils - Vikigezgin (İngilizce)
• Bilgi portalı (Rusça)
• Şehir portalı (Rusça)
• Daugavpils tarihi (Letonca) (Rusça)
• Population of Daugavpils by mother tongue in 1897