Lehçe
| Lehçe | |
|---|---|
 Lehçe bir yazı örneği. | |
| Bölge | Batı Avrupa |
| Etnik köken | Lehler |
| Konuşan sayısı | (39,042,570 atıf 1986)[1] |
| Dil aileleri |
Hint-Avrupa
|
| Yazı sistemi | Latin alfabesi |
| Resmî durumu | |
| Resmî dil |
 Polonya Avrupa Birliği |
| Onaylanmış azınlık dili |
 Çek Cumhuriyeti Slovakya Romanya Ukrayna |
| Dil kodları | |
| ISO 639-1 | pl |
| ISO 639-2 | pol |
| ISO 639-3 | pol |
|
1931'de Polonya'da Lehçe'nin konuşulma oranları. | |
Lehçe (język polski), Polonyalıların konuştuğu dil. Polonya'nın resmi dilidir ve 38 milyonu Polonya'da olmak üzere dünyada toplam 50 milyon kişi tarafından konuşulduğu tahmin edilir. Hint-Avrupa dilleri ailesinin Slav dilleri öbeğine bağlı bir dildir.
Leh alfabesi
A Ą B C Ć D E Ę F G H I J K L Ł M N Ń O Ó P R S Ś T U W Y Z Ź Ż a ą b c ć d e ę f g h i j k l ł m n ń o ó p r s ś t u w y z ź ż
Lehçe metin örneği:
Język polski należy wraz z językiem czeskim, słowackim, pomorskim (którego dialekt kaszubski przez część polskich uczonych jest jeszcze często traktowany jako dialekt języka polskiego), dolnołużyckim, górnołużyckim oraz wymarłym połabskim do grupy języków zachodniosłowiańskich, stanowiących część rodziny języków indoeuropejskich. Ocenia się, że jest on językiem ojczystym około 46 milionów ludzi na świecie, w tym głównie w Polsce oraz wśród Polaków za granicą
Harflerin okunuşu:
- Ą - Fransızca "on" gibi (nazal O)
- C - TS
- Ć - Hafif bir Ç gibi (T ve Y aynı anda konuşulur gibi.)
- Ę - Fransızca "in" gibi (nazal E)
- J - Y
- Ł - İngilizce "water"ın w harfi gibi, ue (sessiz L); takribî W Tatarçada
- Ń - NY
- Ó - U
- Ś - Hafif bir Ş gibi (H ile Ş arasında bir harf.)
- W - V veya kapanış F
- Y - I'ya benzer bir harf
- Ź - Hafif bir J gibi (H ile J arasında bir harf.)
- Ż - J
- NI - NY(İ)
- ÓW - UF
- SI - Hafif Ş(İ)
- SZ - Ş
- CI - Hafif Ç(İ)
- CZ - Ç
- CH - H (Boğazda sürten H); X Azericede
- DŹ - Hafif bir C (D ve Y aynı anda konuşulur gibi.)
- DŻ - C
- DZI - Hafif C(İ)
- ZI - Hafif J(İ)
Sözcük dağarcığı
Kişi zamirleri
| Tekil | Çoğul |
|---|---|
| ja [ya] - Ben | my [mı] - Biz |
| ty [tı] - Sen | wy [vı] - Siz |
| on [~] - O (eril) ona [~] - O (dişil) ono [~] - O (nötr) |
oni [onyi] - Onlar (en az bir erkek içeren topluluk) one - Onlar (group of female persons or group not involving persons) |
Olmak Fiili
| ja jestem [ya yestem] - Ben ...im | my jesteśmy [mı yesteşmı] - Biz ...iz |
| ty jesteś [tı yesteş] - Sen ...in | wy jesteście [vı yesteşçe] - Siz ...iniz |
| on jest [on yest] - O ...dir (eril) ona jest [ona yest] - O ...dir (dişil) ono jest [ono yest] - O ...dir (nötr) |
oni są [onyi soŋ] - Onlar ..dirler (en az bir erkek içeren topluluk) one są [one soŋ] - Onlar ...dirler (sadece kadınlardan oluşan veya insanlardan oluşmayan topluluk) |
Sayılar
| jeden [yeden] - bir | dwa [dva] - iki |
| trzy [tşı] - üç | cztery [çterı] - dört |
| pięć [pyenç] - beş | sześć [şeşç] - altı |
| siedem [şedem] - yedi | osiem [oşem] - sekiz |
| dziewięć [cevyenç] - dokuz | dziesięć [ceşenç] - on |
| jedenaście [yedenaşçe] - on bir | dwanaście [dvanaşçe] - on iki |
| trzynaście [tşınaşçe] - on üç | czternaście [çternaşçe] - on dört |
| piętnaście [pyetnaşçe] - on beş | szesnaście [şesnaşçe] - on altı |
| siedemnaście [şedemnaşçe] - on yedi | osiemnaście [oşemnaşçe] - on sekiz |
| dziewiętnaście [cevyetnaşçe] - on dokuz | dwadzieścia [dvaceşça] - yirmi |
| trzydzieści [tşıceşçi] - otuz | czterdzieści [çterceşçi] - kırk |
| pięćdziesiąt [pyeŋçceşont] - elli | sześćdziesiąt [şeşçceşont] - altmış |
| siedemdziesiąt [şedemceşont] - yetmiş | osiemdziesiąt [oşemceşont] - seksen |
| dziewięćdziesiąt [cevyenceşont] - doksan | sto [~] - yüz |
| pięćset [pyentset] - beş yüz | tysiąc [tışonts] - bin |
| milion [milyon] - bir milyon | miliard [milyart] - bir milyar |
Aylar
| styczeń [stıçeny] | ocak |
| luty [lutı] | şubat |
| marzec [majets] | mart |
| kwiecień [kvyeçeny] | nisan |
| maj [may] | mayıs |
| czerwiec [çervyets] | haziran |
| lipiec [lipyets] | temmuz |
| sierpień [şerpyeny] | ağustos |
| wrzesień [vjeşeny] | eylül |
| październik [pajcernyik] | ekim |
| listopad [listopat] | kasım |
| grudzień [gruceny] | aralık |
Hayvanlar
| słoń [swony] | fil |
| koń [kony] | at |
| kot [~] | kedi |
| pies [pyes] | köpek |
| krowa [krova] | inek |
| wilk [vilk] | kurt |
| świnia [şvinya] | domuz |
| mucha [muxa] | sinek |
| osa [~] | eşekarısı |
| pszczoła [pşçowa] | arı |
| niedźwiedź [nyecvyec] | ayı |
| ślimak [şlimak] | salyangoz |
| jeż [yeş] | kirpi |
Sık Kullanılan Fiilerin Çekimi
| ja mam [ya mam] - benim ... var. | my mamy [mı mamı] - bizim ... var. |
| ty masz [tı maş] - senin ... var. | wy macie [vı maçe] - sizin ... var. |
| on ma [~] - onun ... var. (eril) ona ma [~] - onun ... var. (dişil) ono ma [~] - onun ... var. (nötr) |
oni mają [onyi mayaŋ] - onların ... var. (en az bir erkek içeren topluluk) one mają [one mayaŋ] - onların ... var. (Sadece kadınları içeren veya insanları içermeyen topluluk) |
Diğer
| drzewo [djevo] | ağaç |
| kwiat [kfiat] | çiçek |
| dzień [cin] | gün |
| miesiąc [myeşonts] | ay |
| rok [~] | yıl |
| Anglia [anglya] | İngiltere |
| Szkocja [şkotsya] | İskoçya |
| Walia [valya] | Galler |
| Irlandia [irlandya] | İrlanda |
| Wielka Brytania [vyelka brıtanya] | Büyük Britanya |
| Zjednoczone Królestwo [zyednoçone krulestvo] | Birleşik Krallık |
| Niemcy [nyemtsı] | Almanya |
| Słowacja [swovatsya] | Slovakya |
| Norwegia [norvegya] | Norveç |
| Rosja [rosya] | Rusya |
| Dania [danya] | Danimarka |
| Wyspy Owcze [vıspı ofçe] | Faroe Adaları |
| Belgia [belgya] | Belçika |
| Japonia [yaponya] | Japonya |
| Stany Zjednoczone Ameryki [stanı zyednoçone amerıki] | Amerika Birleşik Devletleri |
| Francja [frantsya] | Fransa |
| Hiszpania [hişpanya] | İspanya |
| Portugalia [portugalya] | Portekiz |
| Monako [~] | Monako |
| Włochy [vwoxı] | Italya |
| Słowenia [swovenya] | Slovenya |
| Europa [ewropa] | Avrupa |
| Wenezuela [venezwela] | Venezuela |
| Turcja [turtsya] | Türkiye |
| Polska [~] | Polonya |
| Polak (m) [~] / Polka (f) [~] | Polonyalı |
| polski [~] | Lehçe |
| Cześć [çeşç] | Selam |
| Hejka [heyka] | Merhaba |
| Dzień dobry [cin dobrı] | İyi günler |
| Hiç bedel Dzień dobry [cin dobrı] yerinde |
Günaydın |
| Hiç bedel Dzień dobry [cin dobrı] yerinde |
Tünaydın |
| Do widzenia [do vidzenya] | Görüşürüz ( Resmi olarak ) |
| Do zobaczenia [do zobaçenya] | Görüşürüz |
| Do usłyszenia [do uswışenya] | Yakında görüşmek üzere |
| Dobry wieczór [dobrı vyeçur] | İyi akşamlar |
| Dobranoc [dobranots] | İyi geceler |
| Na razie [na raje] | Görüşürüz |
Yönler
| Lewo [levo] | Sol |
| Prawo [pravo] | Sağ |
| Prosto [~] | Düz |
| Na dół [na duw] | Aşağı |
| Do góry [do gurı] | Yukarı |
| Daleko [~] | Uzak |
| Długo [dwugo] | Uzun |
| Blisko [~] | Yakın |
| Krótko [krutko] | Kısa |
| Mapa [~] | Harita |
| Informacja Turystyczna [informatsya turıstıçna] | Turizm Danışma Bürosu |
Temel söz dağarcığı
| Tak [~] | Evet |
| Nie [nye] | Hayır |
| Dziękuję [ceŋkuye] | Teşekkürler |
| Nie ma za co, Proszę [nye ma za tso, proşe] | Önemli değil |
| Proszę [proşe] | Lütfen |
| Przepraszam [pşepraşam] | Pardon, özür dilerim |
| Matka [~] | Anne |
| Ojciec [oyçets] | Baba |
| Żona [jona] | Eş, karı |
| Mąż [moŋş] | Eş, koca |
| Syn [sın] | Oğlan |
| Córka [tsurka] | Kız |
| Przyjaciel [pşıyaçel] (e), Przyjaciółka [pşıyaçuwka] (k) | Arkadaş |
| Język niemiecki [yeŋzık nyemyetski] | Almanca |
| Język turecki [yeŋzık turetski] | Türkçe |
| po hiszpańsku [po hişpanysku] | İspanyolca |
| po francusku [po frantsusku] | Fransızca |
| po chińsku [po xinysku] | Çince |
| Dobrze [dobje] | İyi |
| Źle [jle] | Kötü |
| Jako tako [yako tako] | Şöyle böyle |
| Serdecznie dziękuję [serdeçnye ceŋkuye] | Çok teşekkürler |
| Jak masz na imię? [yak maş na imye] | Adınız nedir? |
| Miło mi [miwo mi] | Tanıştığımıza memnun oldum |
| Jak się masz? [yak şe maş] | Nasılsınız? |
| Nie rozumiem [nye rozumyem] | Anlamıyorum |
| Gdzie jest toaleta? [gce yest toğaleta] | Tuvalet nerede? |
| Jak to się mówi po polsku? [yak to şe muvi po polsku] | Bu Lehçe nasıl söylenir? |
Bazı sözcük ve cümleler
• Kapalı - Zamknięte [zamknyente]
• Açık - Otwarte [otvarte]
• Posta Kartı - Kartka pocztowa [kartka poçtova]
• Pul - Znaczki pocztowe [znaçki poçtove]
• Biraz - Trochę [troxe]
• Kahvaltı - Śniadanie [şnyadanye]
• Öğle yemeği - Drugie śniadanie, Obiad [drugye şnyadanye, obyat]
• Akşam yemeği - Kolacja [kolatsya]
• Vejetaryen - Wegetarianin [vegeteryanyin]
• Ekmek - Chleb [xlep]
• İçecek - Napój [napuy]
• Kahve - Kawa [kava]
• Çay - Herbata [~]
• Meyve suyu - Sok [~]
• Bira - Piwo [pivo]
• Su - Woda [voda]
• Şarap - Wino [vino]
• Tuz - Sól [sul]
• Biber - Pieprz [pyepş]
• Et - Mięso [myeŋso]
• Dana eti - Wołowina [vowovina]
• Domuz eti - Wieprzowina [vyepşovina]
• Balık - Ryby [rıbı]
• Kümes hayvanı - Drób [drup]
• Sebze - Warzywa [vajıva]
• Meyve - Owoc [ovots]
• Patates - Ziemniak [jemnyak]
• Salata - Surówka [surufka]
• Tatlı - Deser [deser]
• Dondurma - Lody [lodı]
• Bu ne kadar? - Ile to kosztuje? [ile to koştuye]
• Bu ne? - Co to jest? [tso to yest]
• Alıyorum. - Kupię to. [kupye to]
• Almak istiyorum ... - Ja bym poprosił [e]/poprosiła [k]... [ya bım poproşiw/poproşiwa]
• ... var mı? - Czy jest... ? [çı yest]
• Şerefe! - Na zdrowie! [na zdrovye]
• Kredi kartı kabul ediyormusunuz? - Czy uznaje pan karty kredytowe? [e] [çı uznaye pan kartı kredıtove]; Czy uznaje pani karty kredytowe? [k] [çı uznaye panyi kartı kredıtove]
• Lütfen hesabı getirin. - Rachunek poproszę. [rahunek poproşe]
• Tren - Pociąg [poçoŋk]
• Otobüs - Autobus [awtobus]
• Metro - Metro [~]
• Hava limanı - Lotnisko [lotnyisko]
• Tren istasyonu - Dworzec [dvojets]
• Otogar - Dworzec autobusowy [dvojets awtobusovı]
• Metro istasyonu - Stacja metra [statsya metra]
• Kalkış - Odjazd [odyast]
• Varış - Przyjazd [pşıyast]
• Kiralık araba şirketi - Wypożyczalnia samochodów [vıpojıçalnya samoxoduf]
• Otopark - Parking [parkiŋ]
• Hotel - Hotel [~]
• Oda - Pokój [pokuy]
• Rezervasyon - Rezerwacja [rezervatsya]
• Pasaport - Paszport [paşport]
• Kule - Wieża [vyeja]
• Köprü - Most [~]
• Tuvalet - Toalety [toğaletı]
• Banka - Bank [~]
• Postane - Poczta [poçta]
• Müze - Muzeum [muzeğum]
• Polis karakolu - Posterunek policji [posterunek politsyi]
• Hastane - Szpital [şpital]
• Eczane - Apteka [~]
• Dükkan - Sklep ~[]
• Lokanta - Restauracja [restawratsya]
• Okul - Szkoła [şkowa]
• Kilise - Kościół [koşçuw]
• Cadde - Ulica [ulitsa]
• Meydan - Plac [plats]
• Dağ - Góra [gura]
• Tepe - Wzgórze [vzguje]
• Göl - Jezioro [yejoro]
• Okyanus - Ocean [otseğan]
• Nehir - Rzeka [jeka]
• Yüzme Havuzu - Basen [~]
• ... nerede? - Gdzie jest...? [gce yest]
• Bilet ne kadar? - Ile kosztuje przejazd? [ile koştuye pşeyast]
• ... e bir bilet, lütfen. - Jeden bilet do..., poproszę. [yeden bilet do…, poproşe]
• Nereye gidiyorsun(uz)? - Dokąd pan (e)/pani (k) jedzie? [dokont pan/panyi yece] Gdzie pan/pani idzie? [gce pan/panyi ice]
• Nerede oturuyorsun(uz)? - Gdzie pan (e)/pani (k) mieszka? [gce pan/panyi myeşka]
• Bu akşam için boş odanız var mı? - Czy są wolne pokoje na dzisiejszą noc? [çı saŋ volne pokoye na cişeyşaŋ nots]
• Boş yer yok. - Nie ma wolnych pokoi. [nye ma volnıx pokoy]
• Gün - Dzień [ceny]
• Hafta - Tydzień [tıceny]
• Ay - Miesiąc [myeşaŋts]
• Yıl - Rok [~]
• Pazartesi - Poniedziałek [ponyecawek]
• Salı - Wtorek [ftorek]
• Çarşamba - Środa [şroda]
• Perşembe - Czwartek [çvartek]
• Cuma - Piątek [pyontek]
• Cumartesi - Sobota [~]
• Pazar - Niedziela [nyecela]
• İlkbahar - Wiosna [vyosna]
• Yaz - Lato [~]
• Sonbahar - Jesień [yeşeny]
• Kış - Zima [jima]
• Ocak - styczeń [stıçeny]
• Şubat - luty [lutı]
• Mart - marzec [majets]
• Nisan - kwiecień [kvyeçeny]
• Mayıs - maj [may]
• Haziran - czerwiec [çervyets]
• Temmuz - lipiec [lipyets]
• Ağustos - sierpień [şerpyeny]
• Eylül - wrzesień [vjeşeny]
• Ekim - październik [pajcernyik]
• Kasım - listopad [listopat]
• Aralık - grudzień [gruceny]
• Bugün - Dziś; Dzisiaj [ciş; cişay]
• Dün - Wczoraj [fçoray]
• Yarın - Jutro [yutro]
• Saat kaç? - Która godzina? [ktura gocina]
• 7:13, Yedi on üç - 7:13, Siódma trzynaście [şudma çınaşçe]
• 3:15, Üç on beş - 3:15, Trzecia piętnaście [çeça pyetnaşçe]
• 3:15, Üçü çeyrek geçiyor - 3:15, Kwadrans po trzeciej [kvadrans po tşeçey]
• 11:30, On bir otuz - 11:30, Jedenasta trzydzieści [yedenasta tşıceşçi]
• 11:30, On bir buçuk - 11:30, Wpół do dwunastej (12) [fpuw do dvunastey]
• 1:45, Bir kırk beş - 1:45, Pierwsza czterdzieści pięć [pyerfşa çterceşçi]
• 1:45, İkiye çeyrek var - 1:45, Za kwadrans druga [za kvadrans druga]
| |||||||||||||||||||||
| ||||||||