At frengisi
At frengisi veya durin (tercüme farklarından dolayı kabuk hastalığı ya da örtü hastalığı da denilmektedir) (Fransızcaya, Arapca uyuz anlamına gelen darina'dan ve kirli anlamına gelen darin'den geçmiştir),[1] atların ve atgillerin diğer üyelerinin bir hastalığı. Hastalık etkeni parazitik protozoonların önemli bir cinsine ait olan ve bu cinsin cinsel yolla bulaşan tek üyesi olan Trypanosoma equiperdum'dur.[2] Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü mevzuatına istinaden, Avrupada bu hastalık ihbarı mecburi bir hastalıktır.[3] Hastalığın klinik belirtilerinin tedavi edilebilmesine rağmen,[4] tedavisi yoktur.[5]
Parazit
Trypanosoma equiperdum, Trypanosoma ailesinin Trypanosoma evansi ve Trypanosoma brucei ile beraber bilinen üç türünden birisidir.[2] Trypanosoma equiperdum'un Trypanosoma evansi ile çok yakın bağlantılı olduğu keşfedilmiştir, yapılarının benzerliği nedeniyle mikroskop altında yapılan inceleme ayrımları için yeterli olmamaktadır.[6]
Tedavi
Etken konakta son derece dayanıklıdır ve hastalığnın aşısı yoktur. Hastalığın klinik belirtilerine yönelik tedavi için dört ana etken madde vardır: Suramin, Diminazen, Cymerlarsan ve Quinapyramin.[4][7] Tedavi sonrası nükslerin yaşanması olasıdır.[5] Bu hastalık her durumda ölümcül değildir ve kendiliğinden iyileşebilir, ölüm oranı görece yüksektir ve kayıtlarda mortalite oranı yüzde ellinin üzerindedir.[3]
Bu hastalığın tedavisi ya da aşı eksikliği at sektöründe temel problemlerdendir, özellikle gelişmekte olan ülkelerde at, eşek ve katırlar ulaşım ve taşıma işlerinde kullanılan kıymetli canlılardır.[8] Durin, gelişmekte olan ülkelerde endemik bir sorun olarak kabul edilir, etkenin bulunma oranı dünyadaki atğil popülasyonunun yüzde altmışının üzerindedir.[9] DHSÖ'nün protokolüne göre seropozitif hayvanlar itlaf edilir.[3] Geçim kaynakları bu hayvanlar olan insanlar için bu durum iyi bir seçenek değildir. Bu yüzden, bu konuda bir koruma uygulaması ya da tedavi geliştirmek çok önemlidir.
Kaynakça
- ↑ "dourine". American Heritage Dictionary of the English Language: Fourth Edition. Bartleby.com. 2000. 22 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20081122113939/http://www1.bartleby.com/61/18/D0361800.html. Erişim tarihi: 2007-05-13.
- 1 2 Gillingwater, K; Buscher P; Brun R (2207). "Establishment of a panel of reference Trypanosoma evansi and Trypanosoma equiperdum strains for drug screening". Vet Parasitology 148: 114–121.
- 1 2 3 2012 Codes of Practice. "Dourine Extract". Horserace Betting Levyboard. http://codes.hblb.org.uk/downloads/Dourine_extract_final.pdf. Erişim tarihi: 18 March 2012.
- 1 2 Gillingwater, K.; Buscher P; Brun R (2007). "Establishment of a panel of reference Trypanosoma evansi and Trypanosoma equiperdum strains for drug screening". Vet Parasitology 148: 114–121.
- 1 2 Hagos, A.İfade hatası: Tanınmayan "etal" kelimesi (2010). "Efficacy of Cymerlarsan and Diminasan against Trypanosoma equiperdum infections in mice and horses". Vet Parasitology 171: 200–206.
- ↑ Brun, R; Hecker H; Lun AR (1998). "Trypanosoma evansi and T. equiperdum: distribution, biology, treatment and phylogenetic relationship (a review)". Vet Parasitology 79: 95–107.
- ↑ Merck Veterinary Manual. "Dourine". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304082329/http://www.merckvetmanual.com/mvm/index.jsp?cfile=htm/bc/10415.htm&word=trypanosoma,equiperdum. Erişim tarihi: 20 March 2012.
- ↑ Brun, R.; Hecker H; Lun AR (1998). "Trypanosoma evansi and T. equiperdum: distribution, biology, treatment and phylogenetic relationship (a review)". Vet Parasitology 79: 95–107.
- ↑ Hagos, A.İfade hatası: Tanınmayan "etal" kelimesi (2012). "Efficacy of Cymerlarsan and Diminasan against Trypanosoma equiperdum infections in mice and horses". Vet Parasitology 171: 200–206.
Dış bağlantılar
- MeSH Dourine
- Current status of Covering sickness worldwide at OIE. WAHID Interface - OIE World Animal Health Information Database
- Disease card
|