Hendek

Warwickshire, İngiltere'de, çevresinde hendek bulunan bir ev

Hendek, özellikle kale, bina veya kenti çevreleyen geniş, derin ve genellikle suyla dolu tahkimattır. Bazı örneklerde su engeli olarak da daha karmaşık yapay göllere evrildiği görülmüştür. Modern dönemlerde hendek veya su engelleri artık önleyici etkileri kaybolduğundan görsel olarak tercih edilmeye başlanmıştır.

Geliştirilmesi ve kullanımı

Savunma amaçlı

Antik Çağ

Antik Mısır'da Buhen kalesinin kuzeyden görünümü

Bilinen en eski hendekler Mısır'daki kazılarda ortaya çıkmıştır. Antik Mısır'ın Nubiya bölgesindeki Buhen tahkimatı bunun örneklerindendir. Babil, Asur uygarlıklarında da hendek görülmüştür.

Orta Çağ

Steinfurt, Almanya'da hendekli bir ortaçağ kalesi

Orta Çağ boyunca kalelerin etrafına açılan hendekler tahkimatı artırmak amacıyla kullanılmaya başlanılmıştır. Uygun koşullarda hendekler suyla doldurulurdu. Hendek sayesinde kuşatmada kullanılan silahların kale surlarına yaklaşmasına engel olunur. Ayrıca istihkamcıların yerin altından surlara yaklaşması da engellenmiş olur. Sonraki dönemde özellikle topçuluğun gelişmesiyle hendek yerine kale savunmasında ilave koruma sağlayan tabya ortaya çıkmıştır. Yıldız kale tasarımlı kalelerde hendekler kullanılmaya devam edilmiştir.

Afrika

Günümüzde Nijerya sınırları içindeki Benin kentinin savunma tahkimatında sur ve hendek kullanılmıştır.[1]

Asya

Japonya'da kalelerin etrafındaki su dolu hendekler yoğunlukla kullanılmıştır. Kentin merkezinde yeralan bu kaleler sayesindeki hendekler su yoluyla taşıma konusunda da kullanılmıştır. Hendekler Çin'deki Yasak Şehir, Hindistan'daki Vellore, Kamboçya'daki Angkor Vat ve Tayland'daki Chiang Mai'de hendek kullanılmıştır.

Amerika

Amerika kıtasında Mississipi kültüründe tahkim edilmiş köylerin dışına hendekler yapıldığı bilinmektedir.[2] Bunun yanı sıra Mayalar Becan kentinde hendek kullanmıştır.

Modern kullanım

Hendekler günümüzde askeri tahkimat olarak kullanılmasa da modern tehlikelere göre halen engel olarak kullanılmaktadır. Bununla birlikte ortaya çıkan çeşitli ayaklanma ve çatışmalarda bir eylem türü veya savunma aracı[3] olarak olarak zaman zaman kullanılır.

Güvenlik

ABD'nni Güney Karolina eyaletinde Wylie Gölü üzerinde kurulu olan Catawba Nükleer Santralinin etrafı güvenlik amacıyla doğal gölün yanı sıra suni beton hendeklerle çevrilidir. Ayrıca çeşitli sınır bölgelerinde yasadışı geçişlerin engellenmesi için doğal engel olarak kullanılmaktadır.[4]

Hayvanat bahçeleri

Günümüzdeki çok sayıda modern hayvanat bahçesi artık hayvanları kafeslerin yerine diğer tarafına geçilemez hendeklerle insanlardan ve birbirlerinden ayırmaktadır.[5]

Galeri

Kaynakça

  1. ↑ Uzunluk olarak Çin Seddinden sonra en uzun insan yapısıdır, 16 bin km uzunluğundadır. Yapımı MÖ 800 - MS 1400 arasında sürmüştür. İngilizler tarafından 1897 yılında yıkılmıştır.
  2. ↑ Günümüze kadar gelebilmiş bu yapılar Arkansas'daki Parkin Archeological State Park bünyesindedir Resmi internet sitesi (İngilizce) 29 Nisan 2013 tarihinde erişilmiştir
  3. ↑ Asker Rojava-Nusaybin arasına hendek kazıyor, BirGün, 13 Şubat 2016, Erişim tarihi: 26 Mart 2016.
  4. ↑ Mısır tarafından Gazze Şeridi ile sınır bölgesine hendek inşa edilmesi planları 2004 yılında düşünülüyordu İlgili The Guardian haberi (İngilizce) 29 Nisan 2013 tarihinde erişilmiştir
  5. ↑ Bu sistem ilk kez Almanya'nın Hamburg kentindeki Hagenbeck Hayvanat Bahçesinde uygulanmıştır Resmi internet sitesi (Almanca) 29 Nisan 2013 tarihinde erişilmiştir
Tahkimat
This article is issued from Vikipedi - version of the 7/8/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.