İç kale
İç kale, ilk örnekleri İngiltere'nin Normanlar tarafından fethinden sonra İngiltere'de görülen tahkimattır. Hisar ile benzer yanları olsa da ayrı terimlerdir.
Etimoloji
16. yüzyıldan itibaren iç kale anlamına gelen İngilizcedeki keep kelimesi kullanılır. Kalelerin içindeki büyük kule benzeri yapıları anlatan bu kelimenin kökenine dair çeşitli rivayetler vardır. Adlandırmanın 1375-76 yıllarında kullanılan kype[1] kelimesinden geldiği öne sürülür. Fıçıya benzeyen benzeri yapılar için kullanıldığı ve 17. yüzyıla gelindiğinde esas analmını yitirerek daha popüler keep[2] kelimesine evrildiği düşünülür. İlk başlarda iç kale anlamındaki terimler hem korunaklı hem de soylu sınıfa mensup kişilerin oturdukları yer anlamında olan kullanımı ileriki dönemde karmaşıklaşmıştır.[3] Terimin tarihsel evriminin izlenmesi sorunludur. Özellikle İspanya'daki örneklerin adlandırıldığı torre del homenaje[4] ve Fransızcası donjon terimleri sonrasında yanlış anlamda evrilerek dungeon[5] haline gelmiştir.
Tarihçe
İç kalelerin ilk örnekleri 10. yüzyılda Normandiya'da görülmüştür. Daha sonra I. William komutasındaki Normanlar 1066 yılında Hastings Muharebesi'nde Harold Godwinson komutasındaki Anglosaksonları yenince İngiltere'nin fethi başlar. Bu süreçte yerel dirençlerle karşılaşan William ve Normanlar hakimiyetlerini pekiştirmek için özellikle iç kaleye sahip çok sayıda tahkimat inşa eder. Bu tahkimatlar ileriki dönemde yapımı onyıllarca süren taş yapılara dönüşür. Önemli askeri üs konumunun yanı sıra siyasi önemi de bulunan yapılar haline gelir. Yine Norman egemenliğndeki Anjou bölgesinde yeni tasarımları geliştirilen iç kalelerin dairesel, dörtgen vb şekilleri ortaya çıkar. Sonraki dönemde İspanya ve Almanya'da da benzer örnekler görülmeye başlanır. 16. yüzyılla başlayarak iç kaleler gözden düşmeye başlar. 17. ve 18. yüzyıllardaki iç savaşlarda Avrupa'daki çok sayıda örnek tahrip edilecektir. 19.yüzyılda İngiltere'de tekrar moda olan iç kaleler gotik sanat anlayışıyla yeniden restore edilecektir. 20. yüzyıldaki dünya savaşlarının ardından özellikle Avrupa'da ayakta kalan iç kaleler önemli turist çekim merkezleri haline gelmiştir.
Galeri
- İrlanda'daki Trim Kalesi
- İngiltere'deki Goodrich Kalesi
- Fransa'da aslına uygun olarak inşa edilmiş iç kale
- Fransa Rouen'deki iç kale
- Fransa Paris yakınlarındaki Vincennes Şatosundaki iç kale
- İngiltere'deki Warkworth Kalesi
Kaynakça
- ↑ Fıçı anlamındadır
- ↑ Korumak, muhafaza etmek anlamındadır
- ↑ Victoria devri tarihçilerinin terimleri yanlış kullanması bunda belirleyici olmuştur
- ↑ Saygı kulesi olarak İspanyolcadan çevrilebilir
- ↑ Zindan
Ayrıca bakınız
|